Η ιδιότυπη τρομοκρατία των “επωνύμων”

Παλιό το φαινόμενο με τις υπογραφές “επωνύμων”. Διανοούμενοι, πανεπιστημιακοί, λογοτέχνες, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι κ.α. υπογράφουν κείμενα υπέρ κομμάτων, προσώπων ή αιτημάτων που θεωρούν -ή όντως είναι- μείζονος σημασίας.

Εμφανίζονται κατά κόρον προεκλογικώς οι λίστες αυτές. Όμως επιστρατεύονται και στο μεσοδιάστημα για άλλες χρήσεις. Όπως τώρα.

Άνθρωποι του Πολιτισμού υπέρ της Μενδώνη, άλλοι του ίδιου χώρου για την υπόθεση Κουφοντίνα -και μαζί τους δικηγόροι, δημοσιογράφοι κ.α.-, υπογραφές παλιότερα για τις αρχαιότητες στη Θεσσαλονίκη, για το Ελληνικό, για την Συμφωνία των Πρεσπών και πάει λέγοντας.

Η γνώμη του υπογραφόμενου, διατυπωμένη αρχικώς στην “Ελευθεροτυπία” το 1989, για τις λίστες των “επωνύμων” είναι εξόχως αρνητική: Πρόκειται για αλαζονικό εγχείρημα προπαγανδιστικού ναρκισσιμού και κυνικής υπεροψίας απέναντι στον “απλό πολίτη”.

Δηλαδή, για ιδιότυπη τρομοκρατία, με όπλο το ειδικό βάρος και το φωτοστέφανο των “επωνύμων”, οι οποίοι ουσιαστικά υποδεικνύουν στο πόπολο την “σωστή επιλογή” στις εκλογές ή σε άλλα σημαντικά θέματα.

Επιμένοντας εμμονικά στην θέση αυτή, θα παραθέσουμε την σύνθεση προσφάτων κειμένων για το ίδιο θέμα, με πυρήνα εκείνο το πρώτο κείμενο στην “Ε”.

Με ορισμένες επισημάνσεις. Η πρώτη: Κάποιες λίστες εμπεριέχουν υπογραφές ανθρώπων άμεσα συνδεδεμένων με το τάδε κόμμα ή εξαρτημένων από κάποιο πρόσωπο της εκάστοτε εξουσίας.

Καλή ώρα, από την υπουργό Πολιτισμού: ευδιάκριτη και γνωστή η εξάρτηση, τουλάχιστον για κάποιους από αυτούς που υπογράφουν το κείμενο στήριξης προς την κυρία Μενδώνη.

Επισήμανση δεύτερη: Σε αρκετές περιπτώσεις η συνυπογραφή κειμένων δεν έχει ιδιοτελή κίνητρα και χρησιμοθηρικό χαρακτήρα(αρχαιότητες, Ελληνικό, Πρέσπες, υπόθεση Κουφοντίνα κ.α.).

Όμως δεν παύουν και οι περιπτώσεις αυτές-αντικυβερνητικές, αντιεξουσιαστικές, ειρηνιστικές, οικολογικού χαρακτήρα κλπ- να εντάσσονται στην προσπάθεια να υποδειχθεί στην κοινωνία ο δρόμος που χαράσσεται απο τους πεφωτισμένους.

Εν πάση περιπτώσει, ιδού η σύνθεση των παλιών κειμένων, τα οποία θεωρούμε ότι διατηρούν διαχρονικά την αξία τους. Την αξία του άφευκτου υποκειμενισμού, φυσικά:

Οι πεφωτισμένοι και το πόπολο

Επώνυμοι είθισται να ονομάζονται οι γνωστοί στο ευρύ κοινό. Καλλιτέχνες, διανοούμενοι, πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι κ.α. Βέβαια, καταχρηστικώς χρησιμοποιείται η λέξη αυτή, διότι όλοι έχουν επώνυμο. Αλλά ας δεχθούμε την χρήση της χάριν συνεννοήσεως.

Με γειά τους με χαρά τους οι άνθρωποι να έχουν γνώμη και να την εκφράζουν όταν τους δίνεται δημόσιο βήμα, αλλά προς τι η συλλογή υπογραφών και η συνυπογραφή κειμένων;

Μα είναι προφανές: το ειδικό βάρος του επωνύμου –πόσω μάλλον η σώρευση ονομάτων με κύρος, φήμη, αναγνωρισιμότητα κλπ- επιστρατεύεται για να δείξει στο πόπολο τον σωστό δρόμο. Διότι αυτοί ξέρουν. Αυτοί ξεχωρίζουν. Αυτοί είναι σημαντικοί και υπεύθυνοι άνθρωποι…

Εδώ, ο διδακτισμός του ειδήμονα, η σοφία του γνώστη και το φωτοστέφανο του ευρέως γνωστού, δεν αθροίζονται για να παράσχουν πολύτιμο υλικό για σκέψη και προβληματισμό. Με ένα κείμενο λίγων γραμμών, τι να πρωτοπείς για ένα θέμα δύσκολο, πολύπτυχο και πολύπλοκο, όπως η κάθαρση (μείζον θέμα το ΄89), οι Πρέσπες, οι αρχαιότητες;

Πρόκειται για τέχνημα προπαγανδιστικού ναρκισσισμού και κυνικής υπεροψίας, που ξεπερνά το όριο της κοινής προπαγάνδας και λειτουργεί ως απροκάλυπτη τρομοκρατία έναντι του “απλού πολίτη”.

Λειτουργούν περιφρονητικά απέναντι στην κοινωνία οι λίστες των επωνύμων. Όχι παιδευτικά. Οι περισσότερες εξ αυτών εκμεταλλεύονται την συγκυρία και υπηρετούν σκοπιμότητες-πολιτικές και άλλες.

Δεν πρόκειται για την γόνιμη παρεμβατικότητα των διανοουμένων και των δημιουργών εν γένει, αλλά για επίδειξη υπεροπτικού διδακτισμού. Οι πεφωτισμένοι εναντίον της «μάζας»…

Σε κάποιες από αυτές τις μαζικές λίστες συνήθως δεν κυριαρχούν οι διανοούμενοι που σέβονται τον εαυτό τους, αλλά οι «ευκλεώς στοιχημένοι» που θα έλεγε ο αείμνηστος Νίκος Καρούζος. Κι όσοι υπάρχουν, θεωρώντας ότι υπηρετούν το γενικό καλό, δεν σκέφτονται προτού δανείσουν την υπογραφή τους ότι μετέχουν σε ένα εγχείρημα χειραγώγησης και ιδιότυπης προπαγανδιστικής βίας;

Στις γκρίζες εποχές της χώρας μας, τότε που Αριστερά ήταν διωκόμενη και φιμωμένη, οι λίστες αυτές όντως είχαν νόημα. Ήθελαν να δείξουν ότι υπάρχει και η γνώμη των άλλων που δεν είχαν φωνή. Επρόκειτο για τις θέσεις σημαντικών ανθρώπων που δεν συμμερίζονταν την κρατούσα άποψη για την πορεία της χώρας.

Τότε, η συνυπογραφή αιρετικού κειμένου δεν ήταν παίξε γέλασε. Απαιτούσε τόλμη. Είχε τίμημα. Και αποτύπωνε το ρίσκο του ιδεολόγου. Ενώ σήμερα – από το τέλος της χούντας και εντεύθεν- δεν έχουν κανένα νόημα οι συλλογικές υπογραφές πλην του αναλυτικά προεκτεθέντος.

Πρόκειται για μια ιδιότυπη τρομοκρατία που ασκούν οι “επώνυμοι” στο “πόπολο”…

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις