Η ήσυχη επανάσταση της αξιοπρέπειας

Υπάρχει κάτι βαθιά συγκινητικό στις εικόνες που μας έρχονται από ολόκληρη την Ελλάδα και το εξωτερικό: χιλιάδες άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, ιστοριών και ιδιοτήτων βγαίνουν στους δρόμους, σε μια μεγαλειώδη ειρηνική κινητοποίηση, διεκδικώντας δικαιοσύνη και διαφάνεια για την ανείπωτη τραγωδία στα Τέμπη. Στο επίκεντρο, οι 57 χαμένες ζωές που μας καλούν να αναμετρηθούμε με τις ευθύνες μας ως κοινωνία, να απαιτήσουμε απαντήσεις – και κυρίως αλλαγές.

Αυτό που κάνει τις συγκεκριμένες διαμαρτυρίες διαφορετικές είναι η απροσδόκητη «ησυχία» τους· μια σιωπή που ωστόσο βροντοφωνάζει την αλήθεια της. Δεν πρόκειται για αποστασιοποίηση ή απάθεια. Αντίθετα, βλέπουμε ένα είδος «ήσυχης επανάστασης»: άνθρωποι που δεν φωνάζουν, αλλά επιμένουν· που δεν προβαίνουν σε βίαιες πράξεις, αλλά κερδίζουν έδαφος σε κάθε πλατεία και πεζοδρόμιο.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του NEWS 24/7, η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις είναι εντυπωσιακή, από μαθητές μέχρι συνταξιούχους, όλοι ενωμένοι σε ένα αίτημα που υπερβαίνει την απλή απόδοση ευθυνών: ζητούμε την αποκατάσταση μιας χαμένης αξιοπρέπειας. Δεν αρκεί πλέον να μάθουμε “ποιος έφταιξε”. Πρέπει, επιτέλους, να θωρακίσουμε τους θεσμούς, να επενδύσουμε στην ασφάλεια, και να διαμορφώσουμε μια κοινωνία όπου η ανθρώπινη ζωή δεν λογίζεται ως «αναλώσιμη».

Οι σημερινές κινητοποιήσεις δίνουν απάντηση στο δίλημμα ανάμεσα στο να αποσυρθεί κανείς από ένα σύστημα που δεν λειτουργεί ή να υψώσει φωνή διεκδικώντας αλλαγή. Τουλάχιστον για την ώρα, επιλέγουμε τη «φωνή», ακόμα κι αν αυτή μοιάζει χαμηλότονη. Είναι μια φωνή ήσυχη, επίμονη, που δεν ζητά να διαλύσει τα πάντα, αλλά να αλλάξει την κατάσταση εκ των έσω.

Οι αντιδράσεις αυτές δεν επιδιώκουν απλώς «κεφαλές επί πίνακι». Θέλουν να χτυπήσουν στη ρίζα του προβλήματος: την αδιαφορία που συχνά υποδαυλίζει δυστυχήματα σαν κι αυτό στα Τέμπη, την αποσάθρωση των υποδομών και τη ραθυμία απέναντι σε βασικές πτυχές της δημόσιας ασφάλειας. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, οι πολίτες στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα προς τους ιθύνοντες: Η αλήθεια δεν πρέπει να θαφτεί και τα λάθη πρέπει να διορθωθούν ριζικά.

Σε μια εποχή όπου συχνά η πιο «έντονη» φωνή θαμπώνει μέσα στην πόλωση και τον θόρυβο της καθημερινής αντιπαράθεσης, η ειρηνική και επίμονη στάση όσων διαδηλώνουν βάζει στο προσκήνιο μια πιο ουσιαστική διεκδίκηση: την ελπίδα ότι – μέσα από την ήρεμη, σταθερή μας φωνή – θα κερδίσουμε το σημαντικότερο όλων: το δικαίωμα να ζούμε με αξιοπρέπεια. Και όσο οι δρόμοι γεμίζουν με ανθρώπους αντί να αδειάζουν, όσο η «φωνή» υπερισχύει της «εξόδου», η σιωπή γίνεται πιο ηχηρή από ποτέ.