Η νύχτα που έπεσαν το Facebook και το Instagram

Τα ΜΜΕ όλου του κόσμου έχουν σήμερα εκτενή ρεπορτάζ για τις οικονομικές συνέπειες και τις τεχνικές αιτίες της πτώσης των εφαρμογών Facebook, Instagram, WhatsApp και Messenger. Η πολύ μεγάλη έκταση που παίρνει η δημοσιογραφική κάλυψη της “νύχτας χωρίς Facebook και Instagram”, αναδεικνύει τη σημασία του γεγονότος.

Δεσπόζουσα θέση

Νομίζω ότι το εύλογο συμπέρασμα που προκύπτει από το blackout των social, είναι ότι δεν πρόκειται απλώς για ψηφιακές εφαρμογές, αλλά για κάτι πολύ παραπάνω: Τα social συνιστούν πυλώνα γύρω από τον οποίο αρθρώνεται η σύγχρονη καθημερινότητα. Αν και προφανώς το γνωρίζαμε ήδη, εντούτοις, χτες το επιβεβαιώσαμε βιωματικά.

Η πιο πρακτική έκφανση του εξάωρου φεϊσμπουκικού blackout ήταν η απώλεια ενός κρίσιμου για πολλούς διαύλου επικοινωνίας -χρησιμοποιώ τη λέξη με την πιο “στενή” έννοια της. Χωρίς το Messenger και το WhatsApp, πολλοί ήταν αυτοί που δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους επαγγελματικούς συνεργάτες, τους φίλους, τους (δυνάμει) εραστές τους. Χτες συνειδητοποιήσαμε πλήρως σε ποιο βαθμό το Messenger και το WhatsApp έχουν αντικαταστήσει την “παραδοσιακή” κινητή τηλεφωνία. Το ότι αυθόρμητα χρησιμοποίησα τη λέξη “παραδοσιακή” για την κινητή τηλεφωνία, ενώ έχω ζήσει τη μεγάλη ανατροπή που έφερε το πέρασμα από το σταθερό στο κινητό, δείχνει αν μην τι άλλο πόσο γρήγορα αλλάζουν τα πράγματα στον κόσμο μας όπου το καινούργιο ταχύτατα γίνεται παλιό. Το σημερινό “καινούργιο” είναι ότι μιλάμε πολύ λιγότερο στο “κανονικό” τηλέφωνο από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν. Είναι πολλοί οι γνωστοί μας των οποίων δεν ξέρουμε το τηλέφωνο, αλλά μόνο το προφίλ.

Οι επαγγελματίες

Σε αυτήν την πρακτική έκφανση του blackout θα πρέπει να προσθέσουμε και το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με τους πελάτες τους μέσω των social. Αν για τον ίδιο τον Ζούκερμπεργκ οι οικονομικές απώλειες μπορούν να υπολογιστούν με βάση την πτώση της αξίας των μετοχών (μέγεθος σχετικό βέβαια), για όσους χρησιμοποιούν τα social για επαγγελματικούς λόγους, η χασούρα δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Μόνο αμελητέα δεν είναι όμως για τους κλάδους οι οποία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα social media. Είναι προφανείς οι κίνδυνοι που εγκυμονεί αυτή η εξάρτηση.

Ο χρόνος της ζωής

Νομίζω όμως ότι η πλέον σημαντική πτυχή της χτεσινής αναγκαστικής αποχής από το Facebook και το Instagram, ήταν η πολύ μεγάλη διαφοροποίηση στη διαχείριση του χρόνου μας. Όχι ότι δεν τον ξέραμε, αλλά χτες καταλάβαμε για τα καλά ότι τα social καταλαμβάνουν πολύ μεγάλο μέρος (αν όχι το μεγαλύτερο) του ελεύθερου χρόνου μας. Επιπλέον, υφαρπάζουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του χρόνου που (θα έπρεπε να) είναι αφιερωμένος στη δουλειά μας.

Τη χτεσινή νύχτα βρεθήκαμε αντιμέτωποι-ες με μια “ξεχασμένη” κατάσταση: Να περάσουμε αρκετή ώρα χωρίς να τσεκάρουμε τι παίζει στο FB και το Insta -τσεκάραμε βέβαια συνέχεια αν είναι ακόμα πεσμένα. Νομίζω ότι αυτή η ολιγόωρη “επαναφορά στο παρελθόν” δεν ήταν και καμιά φοβερή ταλαπωρία. Αντιθέτως, υπήρξε μια χρήσιμη εμπειρία γιατί μας έδειξε ότι μια χαρά μπορούμε να περάσουμε και χωρίς social media.

Η ενασχόληση με τα social δεν είναι γενικά αρνητική. Τα social έχουν δώσει την ευκαιρία για να γνωρίσουμε ενδιαφέροντες ανθρώπους, για να γίνεται πλάκα, για να ακουστούν φωνές που δεν θα ακούγονταν σε άλλες περιπτώσεις -εντάξει, αυτό δεν είναι πάντα θετικό… Μου φαίνεται, ωστόσο, ότι έχουμε περάσει στη φάση της υπερβολής, η οποία καθιστά επιτακτική την ανάγκη της “διόρθωσης” -για να χρησιμοποιήσουμε έναν όρο του χρηματιστηρίου. Αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στα social απ’ ό,τι πρέπει. Aπό ένα σημείο και μετά σκοτώνουμε τον χρόνο μας σκρολάροντας στο timeline, χωρίς να κάνουμε κάτι πραγματικά ενδιαφέρον ή διασκεδαστικό. Επιπλέον, η απόσπαση προσοχής λόγω του τσεκαρίσματος για το τι παίζει, μας δυσκολεύει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα απαιτεί στοιχειώδη προσοχή. Η κατάχρηση των social περιορίζει τους ορίζοντές μας αντί να τους ανοίγει.

Το χτεσινό blackout μας θύμισε ότι δεν τρέχει και τίποτα να αφήσουμε λίγο το κινητό στην άκρη. Για την ακρίβεια, θα ήταν καλό να το κάνουμε.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις