“Υπάρχω”: Ο Καζαντζίδης και οι άλλοι, φωτεινοί και με “μουτζούρες”…

Το «Υπάρχω», η ταινία για τον Στέλιο Καζαντζίδη, είναι το πιο πολυσυζητημένο θέμα των τελευταίων ημερών του 2024. Έχει πολλά χρόνια να συμβεί κάτι τέτοιο.

Ο καθένας βλέπει σε αυτήν την ταινία όποιον Καζαντζίδη θέλει ή μάλλον κάποιες πλευρές που συνδέουν τον Καζαντζίδη με δικά του βιώματα και απόψεις.

Μερικές από τις βασικές ενστάσεις που κυκλοφορούν για την ταινία:

Πρώτον, ότι ήταν «μονόπλευρη» και «μεροληπτική», τουτέστιν δεν παρουσιάζει(και) αρνητικές πλευρές του τραγουδιστή, όπως η κακή προσωπική συμπεριφορά, η διαμάχη του με  εταιρεία παραγωγής και η αναφορά του σε «Εβραίους»(ιδιοκτήτες της), που τον υποχρέωναν να κάνει πράγματα που δεν ήθελε κ.α.

Δεύτερον, αμφισβητείται η καλλιτεχνική αξία των τραγουδιών του Καζαντζίδη. Πέρα από την αναφορά στις «κλάψες» και στις «Μαντουμπάλες», αμφισβητείται ακόμα και το εμβληματικό τραγούδι «Υπάρχω».

Και, τρίτον, αμφισβητείται ακόμα και η αξία της δημιουργίας της ταινίας. Κάπου διάβασα «γιατί γυρίστηκε ταινία για τον Καζαντζίδη, αφού δεν έχει γυριστεί για τον Μπιθικώτση;».

Μπερδεμένα πράγματα, όλα μαλλιά-κουβάρια. Ας προσπαθήσουμε να τα ξεμπλέξουμε.

Υπάρχει κάποιο λαϊκό είδωλο, όπως αναμφισβήτητα ήταν ο Καζαντζίδης, του οποίου η ζωή να έχει μόνο φωτεινές πλευρές;

Ναι, ο Καζαντζίδης έχει στο ρεπερτόριό του και «Μαντουμπάλες». Αλλά έχει και το «Αγριολούλουδο». Και αν πάμε πιο πέρα έχει και το αξεπέραστο «Σαββατόβραδο» του Μίκη και του Λειβαδίτη. Κάτι σαν το «Φεγγάρι μάγια μου ΄κανες» (πάλι του Μίκη) με τον Μπιθικώτση. Πόσοι θυμούνται ότι έχει πει και το «Άπονες εξουσίες;»

Ναι, ο Καζαντζίδης είχε δύστροπο χαρακτήρα. Και είχε πει αυτό το περί «Εβραίων» για τους ιδιοκτήτες της εταιρείας, στην οποία ανήκε. Αλλά μήπως ο Μπιθικώτσης, ο εμβληματικός τραγουδιστής του Μίκη, ο ερμηνευτής της «Ρωμιοσύνης», δεν ερμήνευσε τον «ύμνο της χούντας» του 1967, αγνοώντας την πολύ σκληρή προειδοποιητική επιστολή που του είχε στείλει ο Μίκης; Τι από τα δύο είναι χειρότερο;

Ο ίδιος ο Μπιθικώτσης, αναγνωρίζοντας την αξία του μεγάλου «αντιπάλου» του στο τραγούδι, είχε πει τη φράση «ο Καζαντζίδης είναι η Ακρόπολη».

Υπάρχει λαϊκό είδωλο ή απλώς μεγάλος καλλιτέχνης χωρίς «ανορθογραφίες» στη διαδρομή του, προσωπικές, καλλιτεχνικές ή πολιτικές; Για παράδειγμα, πόσους σόκαρε το γεγονός ότι στα στερνά του βίου του ο Μίκης Θεοδωράκης επέλεξε να ταυτιστεί με το εθνικιστικό παραλήρημα για το «μακεδονικό», περιστοιχιζόμενος και επαινούμενος ακόμα και από χρυσαυγίτες, στο συλλαλητήριο στο Σύνταγμα το 2018;

Ούτε ο Μίκης ούτε ο Μπιθικώτσης ούτε ο Καζαντζίδης έμειναν στην ιστορία γι’ αυτές ή  άλλες «ανορθογραφίες» τους. Έμειναν γιατί εξέφρασαν, ο καθένας με το δικό του τρόπο, την Ελλάδα της εποχής τους. Γιατί έβαλαν στα σπίτια των Ελλήνων τους ποιητές. Γιατί τα δημιουργήματά τους ξεπέρασαν κάθε προσωπική, καλλιτεχνική ή πολιτική «μουτζούρα».

Το «Υπάρχω» θα υπάρχει, όσο θα υπάρχουν άνθρωποι που θα «θυμούνται», ακόμα και χωρίς να τα έχουν ζήσει. Μέχρι η τεχνητή νοημοσύνη να τα σαρώσει όλα, αν ποτέ συμβεί αυτό…