Κανένα σπίτι στα χέρια ιδιοκτήτη;

Η Κυβέρνηση κατηγορεί την τρόικα ότι πιέζει για πώληση ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων που αντιστοιχούν σε πρώτες κατοικίες. Έτσι είναι. Η εκδικητική τρόικα που θέλει να αφανίσει το ελληνικό έθνος και να πάρει τις παραλίες, τον ήλιο, τη γη και τα χρυσάφια μας, ζητά ακριβώς αυτό. Η Κυβέρνηση με τη σειρά της δεν λέει τι προτείνει. Γιατί η απάντηση είναι παγίδα.

Η υποθήκη έχει ακριβώς αυτή την έννοια. Να διασφαλιστεί κατά το δυνατόν ο δανειστής για τα χρήματα που διαθέτει. Είτε είναι μια τράπεζα, είτε ο Γερολαδάς, είτε ένα κοράκι, ο διαχειριστής του δανείου έχει έναν και μόνο σκοπό. Να πάρει τα λεφτά του πίσω. Τα ένδικα μέσα που μπορεί να χρησιμοποιήσει είναι ακριβώς τα ίδια: Κατασχέσεις και πλειστηριασμοί κατά κύριο λόγο.

Παλαιότερα, οι λαϊκιστές δεν ήθελαν να πάρουν οι τραπεζίτες τα σπίτια των ανθρώπων. Τώρα ζητούν τα δάνεια να μείνουν στις τράπεζες και να μην πουληθούν σε funds. Ίσως γιατί πιστεύουν ότι έτσι, δεν θα βγει κανένα σπίτι στο σφυρί. Εδώ αρχίζει το πρόβλημα.

Τα “κόκκινα” στεγαστικά δάνεια δημιουργούν τρύπες στους ισολογισμούς των τραπεζών. Ευθύνονται σε έναν βαθμό για τις κεφαλαιακές ανάγκες που προέκυψαν και τις οποίες καλύψαμε όλοι εμείς μέσω των διαδοχικών ανακεφαλαιοποιήσεων. Συνεχίζουν φυσικά να υπάρχουν κόκκινα δάνεια και σαν κοινωνία έχουμε δύο επιλογές. Είτε να χαρίσουμε τις κατοικίες αυτές και να καλύψουμε το χρέος συλλογικά, είτε να εφαρμόσουμε τον νόμο και να προσπαθήσουμε να ανακτήσουμε κατά το μέγιστο δυνατόν το ποσό του δανείου.

Ακόμη και αν “λεφτά υπήρχαν”, το να χαρίσουμε υποθηκευμένες κατοικίες σε ανθρώπους που δεν αποπλήρωσαν τα δάνειά τους είναι μια επικίνδυνη ιδέα. Πρώτον διότι θα δημιουργήσει κίνητρα για στρατηγικούς κακοπληρωτές. Γιατί να πληρώσει κανείς το δάνειο αν γνωρίζει ότι μπορεί και να του χαρίσουν τελικά το σπίτι; Επιπλέον, δημιουργεί πολίτες διαφόρων ταχυτήτων. Δεν είναι μόνον αυτοί που πλήρωσαν τα δάνειά τους που θα αισθανθούν ριγμένοι. Είναι και όλοι αυτοί που δεν τόλμησαν να πάρουν δάνειο και πληρώνουν κάθε μήνα ενοίκιο.

Όλοι εμείς, ακόμη και όσοι πλήρωσαν το δικό τους δάνειο ή πληρώνουν ενοίκιο για να μένει η οικογένειά τους, θα κληθούν να “τσοντάρουν” για τα δάνεια όσων δεν μπόρεσαν να τα αποπληρώσουν. Κάτι τέτοιο όμως δεν θα συμβεί. Ούτε η Κυβέρνηση φυσικά τολμά να το προτείνει. Αυτό που ψελλίζουν όσα στελέχη περιφέρουν την άποψη τους στα τηλεοπτικά παράθυρα είναι μια χρονική μετάθεση του προβλήματος. Η δημιουργία δηλαδή ενός φορέα, που θα διαχειριστεί αυτά τα δάνεια. Θα έχετε ακούσει τον όρο bad bank.

Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο απλώς αναβάλλει τη λύση του προβλήματος αλλά ουσιαστικά κρατά σε ομηρία την ελληνική οικονομία. Οι συναλλαγές στην αγορά ακινήτων έχουν παγώσει. Τα δάνεια συνεχίζουν να κοκκινίζουν, οι τράπεζες δεν μπορούν να διαχειριστούν το πρόβλημα και οι πολίτες δεν ξέρουν τι πρέπει να κάνουν.

Καμία Κυβέρνηση δεν τόλμησε να αντιμετωπίσει το θέμα με ρεαλισμό. Πρόκειται για μια άβολη κατάσταση. Ούτε μπορείς να πεις στην κοινωνία να πληρώσει για τα σπίτια λίγων, ούτε φυσικά να αποφασίσεις ότι κάποιοι θα χάσουν τα σπίτια τους. Γι’ αυτό και κανείς δεν κάνει τίποτε. Μια ριζική λύση θα περιελάμβανε ένα μίγμα προστασίας για τους πραγματικά αναξιοπαθούντες (με πολύ αυστηρά κριτήρια) και πώληση των υπολοίπων δανείων σε εξειδικευμένες εταιρείες. Εταιρείες κοράκια οι οποίες θα προχωρήσουν σε διαχείριση. Θα κατάσχουν δηλαδή τα σπίτια και θα προσπαθήσουν να πάρουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούν μετριάζοντας τη χασούρα για το σύστημα και αποκομίζοντας κέρδη.

Αυτή τη λύση μοιάζει να επιλέγει τελικά και η Κυβέρνηση μετά την ασφυκτική πίεση της τρόικας. Ήδη “μεγαλο-κοράκια” έχουν έρθει πολλές φορές στην Αθήνα για να συμφωνήσουν στο πλαίσιο. Θα δεσμευθούν με έναν κώδικα δεοντολογίας ώστε να μην αδικηθούν άνθρωποι που χρωστούν λίγα και κινδυνέψουν να χάσουν το σπίτι τους. Ούτε να πάρουν σπίτια από πραγματικά αναξιοπαθούντες. Οι υπόλοιποι, δυστυχώς θα κληθούν είτε να αποπληρώσουν είτε να χάσουν το ακίνητο. Δυστυχώς ο λαϊκισμός του “κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη” ωφέλησε μόνον τους μπαταχτσήδες που βολεύτηκαν για σχεδόν μια δεκαετία. Ο μαξιμαλισμός του “κανένα σπίτι” δεν επέτρεψε να δοθούν λύσεις για όσους είχαν πραγματικά πρόβλημα. Στις επόμενες 15 ημέρες η Κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να τελειώσει με αυτή την γελοία γενίκευση. Να σταθεί δίπλα σε όσους πραγματικά χρειάζονται βοήθεια και να φερθεί με δίκαιο για την κοινωνία τρόπο, απέναντι στους υπόλοιπους.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos)