Κάθε σπίτι στα χέρια τραπεζίτη

Σημειολογικά είναι εντυπωσιακό: Η αριστερή κυβέρνηση κατέθεσε το νομοσχέδιο που οδηγεί ουσιαστικά σε απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, πλην των μικρής αξίας σπιτιών οικογενειών στο όριο της φτώχειας, τη νύχτα της 17ης Νοέμβρη, αφού νωρίτερα είχε καταθέσει στεφάνι στο Πολυτεχνείο.

Ο Αλέξης Τσίπρας υπολογίζει μάλλον στο ότι οι τράπεζες θα αποφύγουν να βγάλουν στο σφυρί -τουλάχιστον μαζικά- ακίνητα, διότι πολύ απλά δεν τις συμφέρει. Διότι είναι πικρή αλήθεια ότι η κυβέρνηση υποχώρησε κατά κράτος από όλες τις κόκκινες γραμμές της, δεχόμενη να περιοριστεί η απόλυτη προστασία στο 25% των κόκκινων δανείων για πρώτη κατοικία και με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια.

Το δίχτυ προστασίας βεβαίως ανοίγει στο 60% υπο προϋποθέσεις ανάλογα με το εισόδημα και την περιουσία των δανειοληπτών, η οποία θα υπολογίζεται (πάλι καλά) με βάση την τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου. Όμως η πραγματική δικλείδα ασφαλείας είναι η διακήρυξη εκ μέρους των τραπεζών ότι ακόμη και με πλήρη απελευθέρωση, οι ίδιες δε θα μπουν στη διαδικασία των πλειστηριασμών, διότι δεν έχουν καμία όρεξη να προσθέσουν στο χαρτοφυλάκιο τους ακίνητα που ουδείς θα θέλει να αγοράσει.

Αντίθετα τις τράπεζες συμφέρει να σπεύσουν οι δανειολήπτες σε διακανονισμό. ‘Έστω και 50 ευρώ το μήνα αν μπορούν να δίνουν, αυτό είναι το πνεύμα της ρύθμισης και ο στόχος της πίεσης σύμφωνα με τα διαρρεόμενα από τις Βρυξέλλες. Έτσι μπορεί η κυβέρνηση να γλυτώσει την εικόνα των πρώτη φορά αριστερών πλειστηριασμών.

Τα αντανακλαστικά ενός κοινωνικού αυτοματισμού βεβαίως και πάλι ενεργοποιούνται, με στόχο οι πολίτες που μένουν στο ενοίκιο να στραφούν κατά όσων δανείστηκαν για να αποκτήσουν σπίτι και άρα “ήθελαν να ζουν πάνω από τις δυνατότητες τους” κατά τη γνωστή ηθικιστική κατηγορία που σε τόσες περιπτώσεις έχει βρει εφαρμογή τα μνημονιακά χρόνια. Μία τέτοια συζήτηση όμως δεν έχει νόημα σε μία χώρα, όπου σημαντικό ποσοστό έχει δικό του σπίτι και εξ αυτών η πλειοψηφία θα προτιμούσε να χάσει τη δουλειά παρά το σπίτι της.

Το τελευταίο στοιχείο γνώριζαν στο Μαξίμου για αυτό και ήθελαν να κρατήσουν υψηλό το ποσοστό της οριζόντιας προστασίας. Τώρα λένε ότι και με τη ρύθμιση που τελικά ήρθε, στην πραγματικότητα δε θα απειληθεί κανένα σπίτι Έλληνα, που βρέθηκε να δυσκολεύεται λόγω της κρίσης.

Και φυσικά κουβέντα ακόμη για το γεγονός ότι ο δανειολήπτης καλείται να πληρώσει εκτός από δάνειο και τον ΕΝΦΙΑ, ούτε για τις ευθύνες των τραπεζών και του εποπτικού τους φορέα (δηλαδή την Τράπεζα της Ελλάδος) για τους όρους με τους οποίους έδιναν στεγαστικά δάνεια την εποχή των φαινομενικά παχιών αγελάδων, ούτε φυσικά για το γεγονός ότι παρόλα αυτά ήδη ψιθυρίζεται η ανάγκη νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών σε κανένα χρόνο, πριν καν γίνει η επικείμενη.