Κλειδί για τα ελληνοτουρκικά οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας

Μια χαρά πήγε για την Τουρκία η επίσκεψη Τσαβούσογλου στα μέρη μας. Δεν ήταν τόσο άχρωμη, ουδέτερη και ανώδυνη, όπως προβλήθηκε.

Πρώτον, αναβάθμισε την μουσουλμανική μειονότητα σε τουρκική κοινότητα. Οσοι θεωρούν αμελητέα την μεταβολή, ας αναλογιστούν τι έγινε στην Κύπρο.

Εκεί, η υπαρκτή τουρκοκυπριακή μειονότητα αναβαθμίστηκε βαθμηδόν σε κοινότητα, ισότιμη δικαιϊκώς(κατ΄αναλογίαν, φυσικά) με την ελληνοκυπριακή.

Δεύτερον, φερόμενη έξυπνα η τουρκική πλευρά δεν διεκδίκησε ρεβάνς στην Αθήνα για να ισοφαρίσει τις εντυπώσεις που είχε δημιουργήσει η σθεναρή στάση του Δένδια στην Τουρκία.

Ετσι, έδειξε προς την διεθνή κοινότητα ότι αποφεύγει τις προκλήσεις, την εκδικητική συμπεριφορά και την πυροδότηση εντάσεων. Όμως δεν είχε ανάγκη από καμμία ρεβάνς. Προείχε η εντύπωση για την καλών προθέσεων Τουρκία που επιζητεί διάλογο.

Όμως, τη δουλειά της την έκανε στο θέμα της μειονότητας, το οποίο έχει φέρει ψηλά στην ατζέντα της. Την έκανε με τον καλύτερο γι΄αυτήν τρόπο. Με την… «ιδιωτική επίσκεψη» Τσαβούσογλου στη Θράκη και την αναβάθμιση της μειονότητας σε κοινότητα.

Επομένως, δεν χρειαζόταν τίποτε άλλο. Ούτε δηλώσεις στην Αθήνα, αλλά ούτε άλλη αναφορά στο μειονοτικό. Κατά τούτο, δεν είναι τυχαίο ότι στη δισέλιδη συνέντευξή του στο «Βήμα»(30.5.2021) απέφυγε οποιαδήποτε κουβέντα γι αυτό το θέμα. Ούτε ρωτήθηκε,  βέβαια, από τον Αγγελο Αθανασόπουλο…

Τρίτον, ενώ δεν έγινε γνωστό  τι διημείφθη στις συζητήσεις με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών, ο κ.Τσαβούσογλου έκρινε σκόπιμο να μας προϊδεάσει για τις εκτατικές βλέψεις και το (νέο-οθωμανικο)όραμα της Τουρκίας. Το έπραξε λίγο πριν έρθει στη χώρα μας, μέσω της εν λόγω συνέντευξης στο «Βήμα», λέγοντας το εξής:

«Είναι λάθος υπολογισμός από την ελληνική πλευρά να πιστεύει ότι η Τουρκία θα περιοριστεί μόνο στις ακτές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου»…

Ετσι, το μόνο εμφανώς θετικό για την Ελλάδα είναι η διαφαινόμενη θερινή ηρεμία στο Αιγαίο και η συνακόλουθη ευεργετική επίδραση στον τουρισμό. Φυσικά, το ίδιο  ισχύει και για την γείτονα.

Κατά λοιπά, περίσσεψαν τα συμφωνημένα χαμόγελα, κυριάρχησαν οι αβρότητες και προετοιμάστηκε το κλίμα για την συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν κατά την Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες(14 Ιουνίου).

Μπάιντεν-Ερντογάν

Εκεί, τα κρίσιμα. Όχι τόσο στη συζήτηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον ηγέτη της Τουρκίας, όσο στο τετ α τετ Μπάιντεν– Ερντογάν.

Η συνάντηση αυτή θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των διαταραγμένων Αμερικανο-Τουρκικών σχέσεων , αλλά κατ΄ακολουθίαν και την στάση των ΗΠΑ στα ελληνοτουρκικά.

Αν αποβεί άκαρπη η συνάντηση αυτή και συνεχιστούν οι τριβές, η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει στην υποστήριξη των ΗΠΑ, ειδικά αν η αλαζονεία του Ερντογάν δώσει στίγμα ενδεχόμενης ρήξης με την Δύση(ελάχιστες οι πιθανότητες) ή συνεχίσει να εμφορείται από την ιδέα μεγάλης δύναμης που δεν δέχεται εντολές και πιέσεις.

Η Τουρκία δεν επιδιώκει να εγκαταλείψει το δυτικό στρατόπεδο. Παρά τους λεονταρισμούς, γνωρίζει ότι είναι προς το συμφέρον της η συνεργασία με την Ευρώπη και η ένταξη στην ΕΕ, καθώς και οι αρμονικές σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Σκοπός της είναι να αναχθεί σε κεντρικό παράγοντα, με όρους αυτονομίας στην διεθνή σκηνή, αξιοποιώντας τα κενά και τις συγκρούσεις που δημιουργούνται στις σχέσεις των μεγάλων δυνάμεων(ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα). Να έχει λόγο, να την έχουν ανάγκη, να μη δίνει λόγο σε κανέναν για ορισμένα θέματα και να παγιώσει το στίγμα μιας ιδιαίτερης, παγκόσμιας δύναμης.

Μεγαλεπήβολο σχέδιο, που προσκρούει στις απαιτήσεις της ψυχρής πραγματικότητος (π.χ. το μείζον θέμα με τους S 400) και στα συμφέροντα των υπερδυνάμεων. Όμως, ο Ερντογάν έχει αποδείξει ότι ξέρει  να ελίσσεται και να εξαμολύνει οξυμμένες σχέσεις.

Χαρακτηριστικό το παράδειγμα με την Ρωσία. Ποιός περίμενε ότι θα αποκατασταθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους και ότι θα προσλάβουν τέτοιες διαστάσεις;(αγορά των S 400 κλπ).

Αν τα βρούν…

Ας επανέλθουμε όμως στα δικά μας. Αυτό που σημείωσε η στήλη στις 14 Απριλίου 2021, το επαναλαμβάνει και τώρα, σχετικά με την πιθανότητα να εξομαλυνθούν οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας:

«Τότε, θα αλλάξει δραστικά η εικόνα. Και ίσως δραματικά για  τη χώρα μας. Οι υμνωδίες για τον «φίλο Μπάιντεν» θα αποκαλύψουν τον άσαρκο χαρακτήρα τους. Διότι οι διακρατικές σχέσεις διαμορφώνονται με βάση τα συμφέροντα. Τα  συμφέροντα των ισχυρών»…