Κοντόφθαλμη κοινωνική πολιτική και αόρατοι πολίτες

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κοινωνικής Εργασίας, που γιορτάζεται σε 84 χώρες σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο το Μάρτιο, οι κοινωνικοί λειτουργοί, φορώντας λευκές μάσκες, βγήκαν στην Πλατεία Συντάγματος με το σύνθημα «Δεν είμαστε αόρατοι».

Όταν το κοινωνικό κράτος συρρικνώνεται καθημερινά και εκατομμύρια συμπολίτες μας ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στις βασικές ανάγκες της καθημερινής τους ζωής, οι ίδιοι οι πολίτες γίνονται αόρατοι για μια πολιτική κοινωνική πολιτική που πλέον τους αγνοεί.

Ο υποσιτισμός, οι κακές συνθήκες στέγασης και διαβίωσης, η κατάθλιψη, οι απόπειρες αυτοκτονίας, τα προβλήματα υγείας στα παιδιά και τους εφήβους, η βία, η παραβατικότητα, τα περιβαλλοντικά προβλήματα, οι κοινωνικές ανισότητες, οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η οικονομική μετανάστευση είναι μερικές από τις παραμέτρους που παρουσιάζουν άνοδο και συνεχή επιδείνωση. Συνεχώς ενισχύεται η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια για το μέλλον και ο φόβος για πλήρη κατάρρευση του κοινωνικού κράτους.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί διαμαρτύρονται, γιατί πλέον έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με ολοένα και περισσότερους ανθρώπους που δεν μπορούν να σταθούν στα πόδια τους. Διαμαρτύρονται επίσης γιατί στο πλαίσιο των περικοπών πλήττονται οι φορείς κοινωνικής φροντίδας και προστασίας, με αποτέλεσμα η κρίση να βαθαίνει ακόμα περισσότερο και μακροπρόθεσμα να αυξάνεται σημαντικά το κοινωνικό αλλά και το δημοσιονομικό κόστος.

Οι πρόσφατες επίσης αναγγελίες για καταργήσεις ή συγχωνεύσεις φορέων κοινωνικής φροντίδας αλλά και η κατάργηση δύο τμημάτων κοινωνικής εργασίας στα ΤΕΙ της Πάτρας και στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο του σχεδίου ΑΘΗΝΑ, δείχνουν ότι οι πολλαπλά επιβαρυμένοι αποδέκτες της κοινωνικής εργασίας θα βρίσκονται σε όλο και μεγαλύτερο αδιέξοδο και κίνδυνο στο μέλλον.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί που διαμαρτυρήθηκαν  με το συμβολικό αυτό τρόπο θέλησαν να δείξουν ότι δεν μπορούν να παραμένουν αδρανείς μπροστά στη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και ούτε να διατεθειμένοι να εγκλωβίζονται στο ρόλο των παθητικών διαχειριστών των πολιτικών λογιστικής λογικής που επιβάλλονται στο όνομα της οικονομικής κρίσης.

Αυτή η πράξη είχε το νόημα  της προάσπισης των αρχών της  κοινωνικής αλληλεγγύης και της  κοινωνικής δικαιοσύνης, που είναι  οι θεμέλιοι λίθοι της κοινωνικής εργασίας και ό,τι περισσότερο έχουμε ανάγκη σήμερα.

* Ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος  είναι διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών, διευθυντής του Κέντρου Θεραπείας  Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ). Είναι πρόεδρος της επιστημονικής και  συμβουλευτικής επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (W.F.T.C.) και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της  Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (E.F.T.C).