Κώστας Μπακογιάννης στο NEWS 24/7: Για μια διακυβέρνηση στη νέα εποχή

Διανύουμε ακόμη μία άνυδρη προεκλογική περίοδο. Λίγα λόγια λέγονται και ακόμη λιγότερα ακούγονται για τις προκλήσεις ενός κόσμου που αλλάζει με ορμή και δε μάς κάνει τη χάρη να περιμένει: από την κλιματική κρίση και την τεχνητή νοημοσύνη, μέχρι τις διαγενεακές ανισότητες και τον εφιάλτη του δημογραφικού. Συντομότερα, όμως, από ό,τι προσδοκούμε, στεγνώνει ο υδροφόρος ορίζοντας κι όταν οι βρύσες θα στάζουν, κανέναν δε θα ξεδιψάσουν τα προβλεπόμενα στοχαστικά δάκρυα.

Η αδύναμη παρουσία αυτών των θεμάτων στη συζήτηση ή η εργαλειακή τους θεώρηση, προβληματίζει, κι ας είναι κατανοητό πως μια συζήτηση ουσίας δεν μπορεί να μονοπωλήσει ή να κυριαρχήσει στο δημόσιο διάλογο, λίγες ημέρες πριν από την κάλπη όταν η αντιπολίτευση δομείται με τοξικά υλικά. Ιδίως, όταν υπάρχει ο πειρασμός του Twitter ή του TikTok.

Κατανοητό αλλά αδικαιολόγητο. Γιατί οι εκλογές είναι ευκαιρία: Να ανοίξουν χαραμάδες για να τρυπώσει η πραγματικότητα θέτοντας ανάγκες, προβλήματα και αιτήματα. Είναι και η ευκαιρία να αναδειχθούν προτάσεις, λύσεις και δημόσιες πολιτικές. Ακόμη και ανεπαίσθητα ή αθόρυβα στην αρχή. Από εκεί, όμως, θα ξεκινήσουν τα πράγματα. Χωρίς σπόρο δε γεννιέται φυτό. Όχι ότι το “μετά” είναι εύκολο. Χρειάζονται υπερβάσεις της κομματικής αδιαλλαξίας, ευφυΐα συνλειτουργίας, ούτως ώστε οι αφορμές να γίνουν βιώσιμες πολιτικές.

Οι εκλογές είναι η ευκαιρία για να μπουν στην ημερήσια διάταξη τα μείζονα.

Θα το πω με την Αθήνα. Όχι γιατί δεν υπάρχει άλλη Ελλάδα, αλλά γιατί αποτελεί το υπόδειγμα, το φυσικό εργαστήρι των πολιτικών επιλογών και αποφάσεων των κομμάτων. Εδώ, τα μείζονα εκδηλώνονται πιο έντονα και ζητούν λύσεις. Όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλες τις χώρες, σε όλες τις μητροπόλεις του κόσμου.

Τις πιο πολλές φορές η “τύχη” της πρωτεύουσας δεν εμπεριέχεται στις προτεραιότητες των κομμάτων. Όχι του δήμου, αλλά μιας σύγχρονης δυναμικής ευρωπαϊκής μεγαλούπολης με μητροπολιτικό χαρακτήρα. Μιας ανάγκης βαθιάς και δομικής επεξεργασίας για τη δημιουργία ενός νέου και βιώσιμου πλαισίου συνλειτουργείας.

Η ατζέντα είναι πλούσια και πολυεπίπεδη, όσο και η ζωή των ανθρώπων στην πόλη. Πόσο μάλλον που η πόλη εξελίσσεται, προχωράει μπροστά. Και το ‘23 φέρνει νέες προκλήσεις, διαφορετικές από αυτές του ‘19.

Πρώτον, ο αστικός σχεδιασμός και η δόμηση. Ζούμε ακόμη στη “σκιά” ενός βασιλικού διατάγματος του 1955, ενώ θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τη συγκυρία και να αξιοποιήσουμε το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον στη Αθήνα, κερδίζοντας πολύτιμα τετραγωνικά δημοσίου χώρου και οικοδομώντας “πράσινα”.

Δεύτερον, η ανάγκη για την προστασία και την αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων ακινήτων της πόλης. Οι “ανοιχτές πληγές”, από τη Σταδίου μέχρι το Μεταξουργείο και ευρύτερα, δε θα κλείσουν από μόνες τους και οι καλές προθέσεις των εκάστοτε ιδιοκτητών των κτιρίων δεν αρκούν.

Τρίτον, το κυκλοφοριακό και η μετάβαση στη βιώσιμη κινητικότητα. Το χάος στους δρόμους αντικατοπτρίζει την αδυναμία «συνλειτουργίας», και καταλήγει στο αγαπημένο παιχνίδι μετακύλισης των ευθυνών.

Έχουν κατατεθεί πολύ σοβαρές προτάσεις που περιλαμβάνουν και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Θυμίζω το προφανές, τη Γραμμή 4 του Μετρό, η οποία ακόμη κι αν δεν είχε αργήσει μια δεκαπενταετία, δεν είναι πανάκεια.

Τέταρτον, το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα πως η νέα γενιά και η μεσαία τάξη μένουν εκτός αγοράς κατοικιών. Σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε κάνει σημαντικά βήματα με πρωτοβουλίες οργανισμών όπως η Eteron, αλλά και με το κυβερνητικό πρόγραμμα «Σπίτι μου».

Έχουμε, όμως, ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας και ασφαλώς θα έπρεπε να έχουμε ήδη θεσμοθετήσει το πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Ταυτόχρονα χρειαζόμαστε και σχέδιο τώρα που έρχεται το Ελληνικό. Γιατί οι αποφάσεις θα αλλάξουν τα σχέδια ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων.

Πέμπτον, οι ψηφιακές μας υποδομές. Η πιο γρήγορη και εντυπωσιακή δημόσια εφαρμογή αδικείται όταν η ταχύτητα του Internet δεν είναι του «σήμερα». Είναι και δική μου ευθύνη που η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έγινε πάροχος.

Η καθημερινότητα τρομάζει αρκετούς. Περιέργως περισσότερους στην αντιπολίτευση. Δεν είναι κι εύκολη. Είναι αδυσώπητη, πραγματική «Λερναία Ύδρα». Και το πολιτικό σύστημα έχει μάθει να κοιτά τον κόσμο από ψηλά. Η κοινωνία όμως, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και πιστεύω πως θα επιβεβαιώσουν οι κάλπες, αναγνωρίζει την αξία πρακτικών και ουσιαστικών λύσεων. Άλλωστε, παρά τις πολλαπλές κρίσεις, η σημερινή κυβέρνηση έχει αποδείξει στους πιο νευραλγικούς τομείς την αποτελεσματικότητα της,

Η συνδεσιμότητα, ο καινούργιος κόσμος όμως προϋποθέτει τη συνλειτουργία, δηλαδή πολιτικές που να σχεδιάζονται από “κάτω προς τα πάνω”. Τα μικρά να οδηγούν στα μεγάλα. Όχι γιατί είναι μόδα, αλλά γιατί είναι ανάγκη. Γιατί η πολυπλοκότητα του σήμερα, απαιτεί σχεδιασμό με όραση 360 μοιρών.

Γι’ αυτό μιλώ για την Αθήνα. Γι’ αυτό η κάθε αυτοδιοίκηση είναι σημαντικός, ουσιώδης, αναντικατάστατος και καταλυτικός εταίρος κάθε διακυβέρνησης. Γι’ αυτό χωρίς συγκροτημένο σχέδιο μητρόπολης, δεν υπάρχει πειστικό πρόγραμμα χώρας.