Μηνύματα από το Βερολίνο

Στη Ρίγα της Λετονίας, ο Αλέξης Τσίπρας φιλοδοξεί για άλλη μία φορά να αναζητήσει πολιτική ουσιαστικά λύση μαζί με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και το Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Μόνο που είναι σαφές ότι για το Βερολίνο πολιτική λύση δεν υπάρχει, αλλά πρώτα τεχνική συμφωνία.

Δεν είναι τυχαίο ότι η ελληνική κυβέρνηση – όπως και η προηγούμενη- μεταθέτει τη συζήτηση στο τεχνικό επίπεδο. Γνωρίζει προφανώς η Αθήνα (και αυτό θεωρεί το μεγάλο της όπλο), ότι παρόλο που υπάρχουν πλέον πολιτικές και μη δυνάμεις στη Γερμανία οι οποίες όχι απλά δε φοβούνται αλλά επιθυμούν έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και συνακόλουθη πτώση της αξίας του ευρώ (κάτι που φυσικά θα πληρώσει ο μέσος Γερμανός, αλλά η πολιτική και οικονομική εξουσία θα μπορεί να κατηγορήσει τους φαύλους Έλληνες), αλλά αυτοί που “μετρούν” στη λήψη αποφάσεων στο Βερολίνο είναι αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν ένα Grexit.

Ή για την ακρίβεια να μη θέλουν να χρεωθεί η γερμανική πλευρά, λόγω και του ιστορικού παρελθόντος, την ευθύνη ενός γεγονός, που θα σημάνει την αρχή του τέλους για την ενωμένη Ευρώπη.

Η Μέρκελ προφανώς δε θέλει να μείνει στην ιστορία ως η Γερμανίδα καγκελάριος που διέλυσε την ευρωπαϊκή ιδέα, μία ιδέα που εν πολλοίς ξεπήδησε μέσα από τα ερείπια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και θεμελιώθηκε στις μνήμες και στην επιθυμία των ευρωπαϊκών λαών για ειρήνη και συνεργασία αντί πολέμου και φρίκης. Αν και βέβαια η πραγματική κινητήριος δύναμη ήταν το οικονομικό συμφέρον- και αυτό μαζί με το μικροπολιτικό κινδυνεύει να οδηγήσει στην πτώση.

Αυτό δε σημαίνει ότι στο Βερολίνο είναι διατεθειμένοι να αποτρέψουν το Grexit με κάθε κόστος. Δηλαδή δεν θα κάνουν εύκολα πίσω σε καμία από τις δικές τους κόκκινες γραμμές.

Πίσω από τα τεχνικά ζητήματα και την τρόικα είχε “κρυφτεί” η Μέρκελ και το περασμένο φθινόπωρο όταν ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς την είχε συναντήσει στο Βερολίνο ελπίζοντας ότι η Γερμανίδα καγκελάριος θα του έκανε κάποιο “δώρο” ώστε να πάει στην προεδρική εκλογή και σε πιθανές εκλογές με μία λύση για το χρέος και την επόμενη ημέρα στα χέρια του. “Δεν αποφασίζω μόνη μου. Δεν είμαι εγώ η τρόικα. Είναι και άλλοι και είναι και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης”, είχε πει τότε στον κ.Σαμαρά. Και τη γραμμή αυτή κράτησε απέναντι και στον κ.Τσίπρα.

Βέβαια το Βερολίνο επικαλείται τους θεσμούς εφόσον αυτοί συμφωνούν μαζί του, ενώ για παράδειγμα όταν η Κομισιόν και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επιχειρεί να προωθήσει λύση με την οποία δε συμφωνεί απόλυτα η γερμανική κυβέρνηση, δέχεται τα πυρά Σόιμπλε. Οι Γερμανοί επίσης λόγω ιστορικού παρελθόντος δεν θέλουν να εμφανίζονται ως καθοριστές της ευρωπαϊκής πολιτικής. ‘Αλλωστε τι να τον κάνεις τον τίτλο του ηγέτη, όταν έχεις τη δύναμη του.

Είναι γεγονός όμως ότι δεν θα έχει δυσκολίες μόνο ο κ.Τσίπρας να περάσει μία συμφωνία από το ελληνικό κοινοβούλιο, αλλά και η κ.Μέρκελ να την ψηφίσει στο Bundestag όπου διψήφιος έως τριψήφιος αριθμός βουλευτών της CDU απειλεί με ανταρσία, ενώ σε χώρες όπως η Φινλανδία και η Σλοβακία το ελληνικό ζήτημα έχει αποτελέσει επίσης πρόσφορο έδαφος μικροπολιτικής αντιπαράθεσης. Άλλωστε οι ψηφοφόροι στη Γερμανία και άλλες χώρες του βορρά έχουν πειστεί ότι δίνουν βοήθεια και όχι δάνεια στους Έλληνες…

Από όλες τις πλευρές στη Γερμανία και στο επίπεδο των δανειστών πάντως βγαίνει ομόφωνα η διαμαρτυρία ότι η νέα κυβέρνηση δεν έχει προσέλθει σε καμία συζήτηση με νούμερα και με συγκεκριμένες προτάσεις, αλλά μόνο με θεωρίες.

Κι αυτό είναι ένα μήνυμα προς την ελληνική πλευρά να βιαστεί και να πάρει αποφάσεις (οπωσδήποτε δύσκολες) καθώς το χρόνο το χρησιμοποιεί η πλευρά των δανειστών προς όφελος της αυξάνοντας την πίεση.

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι εάν η Ελλάδα δεν πληρώσει στις 5 Ιούνη τη δόση προς το ΔΝΤ, η ΕΚΤ θα κόψει τη χρηματοδότηση με το επιχείρημα ότι έχει δώσει ήδη αρκετά χρήματα στις ελληνικές τράπεζες. Αυτό φυσικά θα σημάνει κίνδυνο bank run και αποτελεί ουσιαστικά ένα μέσο πίεσης προς την Αθήνα προκειμένου να μην πραγματοποιήσει τις απειλές, που εμμέσως εκτοξεύει προς τους δανειστές.

Αλλά η κυβέρνηση πρέπει να βιαστεί και διότι ο χρόνος σε μία διαπραγμάτευση μετρά υπέρ του ισχυρού, όπως και η δημιουργική ασάφεια της 20ης Φεβρουαρίου έγινε όπλο για την πλευρά των εταίρων και δανειστών, που μετέφρασαν τη συμφωνία ως ολοκλήρωση της αξιολόγησης και όχι ως γέφυρα, που ήθελε η ελληνική πλευρά.

Τελικά όμως ίσως το κλειδί για συμφωνία να κρύβεται στο ερώτημα εάν μετά από πέντε χρόνια παρουσίας του ΔΝΤ στην Ευρώπη, η Γερμανία έχει αποφασίσει ότι δεν επιθυμεί πλέον την εμπλοκή του Ταμείου και εάν προτιμήσει με ένα νέο πρόγραμμα να “αγοράσει” την υπόλοιπη συμμετοχή.

* Η Βίκυ Σαμαρά είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει εργαστεί στην Απογευματινή και στην Ελευθεροτυπία. Ως πολιτική συντάκτρια καλύπτει για το News247.gr το χώρο της κεντροδεξιάς.