Νέα φάρμακα: Ανοσογονία

Ο νεολογισμός στον τίτλο (ανοσογονία) δεν είναι καθιερωμένος, ούτε βέβαια έχει σχέση με τη γνωστή στην ιατρική και στη βιολογία ανοσολογία. Αποτυπώνει σε μια ελληνική λέξη ένα φαινόμενο της εποχής μας: Τη ραγδαία γένεση νέων φαρμάκων που καταπολεμούν βαριές και μάλιστα θανατηφόρες νόσους.

Η εμφάνισή των νέων σημαντικών φαρμάκων έχει γίνει ευρύτερα γνωστή στους πολίτες χάρη στην ειδησεογραφία των ημερών (ανάμεσα σε αυτούς προφανώς βρίσκονται πολλοί πάσχοντες, ή έχοντες αγαπημένα πρόσωπα που πάσχουν).

Δυο παραδείγματα:

Πιο πρόσφατη είναι η είδηση για την έναρξη κλινικών δοκιμών* για φάρμακο – εμβόλιο τύπου mRNA (με την τεχνική που έχει χρησιμοποιηθεί και για την παραγωγή εμβολίων κατά του κόβιντ), το οποίο καταστρέφει καρκινικά κύτταρα ευθυνόμενα για συγκεκριμένο καρκίνο του πνεύμονα. Το συγκεκριμένο είδος καρκίνων οδηγεί σε 1.8 εκατομμύρια θανάτους το χρόνο. Είναι ευνόητη επομένως η αγωνία – ελπίδα για την επιτυχία των σχετικών κλινικών δοκιμών.

Ελάχιστα προσέχθηκε στον ελληνικό χώρο μια άλλη εξίσου σημαντική και ελπιδοφόρα είδηση, η οποία μάλιστα δεν αφορά αρχικές δοκιμές αλλά τελική αδειοδότηση φαρμάκου**: Στις αρχές Αυγούστου (2/8) η υπηρεσία FDA (Food and Drug Administration) των ΗΠΑ ενέκρινε φάρμακο για εξατομικευμένη κυτταρική θεραπεία καρκίνου με συμπαγή όγκο. Αφορά το αρθρικό σάρκωμα, ένα σπάνιο καρκίνωμα των μαλακών ιστών. Μέχρι τώρα μόνο το 36% των πασχόντων κατόρθωναν να ξεπεράσουν τα πέντε χρόνια ζωής μετά τη διάγνωση.

Καθώς δεν είμαι ειδικός, η γνώμη μου εδώ έχει τόση μόνο ή τόση ακριβώς αξιοπιστία, όση έχουν τα σχετικά επιστημονικά κείμενα, τα οποία αναφέρονται δειγματοληπτικά εδώ στις αντίστοιχες σημειώσεις. Ωστόσο κάτι ήδη φαίνεται σαφές και ασφαλές να ειπωθεί: Ακόμη κι αν μια τελική έγκριση ή η μακρόχρονη εμπειρία εφαρμογής λείπουν, οι νέες τεχνικές θεραπείας φαίνονται δεκτικές για δοκιμή και πιθανώς επιτυχία και σε άλλες ανάλογες παθήσεις. Με τα εμβόλια κατά του Covid και με τα μονοκλωνικά φάρμακα έχει ανοίξει ένας νέος ορίζοντας για την υγεία των ανθρώπων.

Χωρίς άλλο, στον τομέα της υγείας και των φαρμάκων, χάρη στην εκρηκτική ανάπτυξη της συλλογής δεδομένων, της επεξεργασίας τους και του πειραματισμού, εντοπίζονται ορισμένες από τις πιο σημαντικές ωφέλειες της τεχνητής νοημοσύνης. Καθώς βέβαια κατ’ επανάληψη στη στήλη αυτή έχει τονιστεί, τις μεγάλες ωφέλειες αυτής της ανάπτυξης συνοδεύουν επίσης και μεγάλοι κίνδυνοι: Παρακολουθήσεις και χειραγώγηση πολιτών, ανάπτυξη θανάσιμων αυτόματων οπλικών συστημάτων κλπ.

Το στοίχημα λοιπόν τώρα είναι τώρα η κοινωνικοηθική και κοινωνικοπολιτική αξιοποίηση των νέων ανακαλύψεων. Η δυνατότητα δηλαδή των πολλών, πρακτικά του καθενός, να έχουν πρόσβαση στα νέα σωτήρια προϊόντα. Αλλιώς η ολιγαρχία και οι ανισότητες θα ενταθούν και η κοινωνική ειρήνη θα απομακρύνεται.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

* https://www.news247.gr/ygeia/janusz-racz-poios-einai-o-protos-liptis-tou-emvoliou-kata-karkinou-tou-pnevmona/

** Βλ. Ajit Muley, Tecelra Receives FDA Approval: A New Milestone in Cancer Treatment, Cancer Reseaech Institute, August 15, 2024.

Tecelra® Receives FDA Approval: A New Milestone in Cancer Treatment