Oh Captain, my captain, γιατί έφυγες τόσο νωρίς;

Ένας ηθοποιός που έκανε με το παίξιμο του εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο να γελάνε, να δακρύζουν και να χαίρονται έφυγε ξαφνικά στα 63 του χρόνια, αφήνοντας πίσω του πολλά ερωτήματα. Οι πληροφορίες λένε ότι ήταν βυθισμένος στην κατάθλιψη και στην εξάρτηση από αλκοόλ και άλλες ουσίες.

Πολλοί αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν κάποιος τόσο πλούσιος, επιτυχημένος και διάσημος να επιλέγει για τον εαυτό του ένα τέτοιο τέλος. Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις, γιατί η αυτοκτονία είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που σχετίζεται με οργανικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες.

Ωστόσο η κατάθλιψη και η εξάρτηση από αλκοόλ και άλλες ουσίες είναι σαν δυο «δαίμονες» που πάνε χέρι-χέρι και βασανίζουν τους ανθρώπους. Μπορεί να τους οδηγήσουν σε απεγνωσμένες πράξεις, χωρίς να κάνουν διακρίσεις μεταξύ πλουσίων ή φτωχών, ασήμων ή διασήμων, νέων ή ηλικιωμένων.

Η βαθιά θλίψη, η αίσθηση του κενού και της μοναξιάς, η απουσία νοήματος στη ζωή, η απόγνωση και η απελπισία κατακλύζουν τον άνθρωπο και δεν του επιτρέπουν να χαρεί, να κοιμηθεί, να έχει διάθεση να κάνει οτιδήποτε. Τον κάνουν να υποφέρει και να αισθάνεται εξουθενωμένος και αβοήθητος.

Άλλοι επιμένουν στη βαρύτητα που έχουν οι νευροδιαβιβαστές για την εκδήλωση της κατάθλιψης και της εξάρτησης και άλλοι υπογραμμίζουν τον καθοριστικό ρόλο της κληρονομικότητας, της οικογένειας, της κοινωνίας.

Ανεξάρτητα από τα αίτια, σημασία έχει ότι πολύ συχνά οι άνθρωποι που υποφέρουν πέφτουν σε διπλή παγίδα. Προσπαθούν να ανακουφιστούν από τα βαριά συναισθήματα που νιώθουν, κάνοντας κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ψυχοτρόπων ουσιών.

Το αλκοόλ όμως μπορεί να έχει πρόσκαιρα χαλαρωτική δράση αλλά τελικά κάνει την κατάσταση χειρότερη, ενισχύοντας τα καταθλιπτικά συναισθήματα και προξενώντας μεγαλύτερη βλάβη στον οργανισμό. Επιδεινώνει την ψυχική και σωματική υγεία και αυξάνει τον κίνδυνο για αυτοχειρία, γιατί επηρεάζει την κρίση των ανθρώπων, μειώνει τις αναστολές τους και τους καθιστά πιο ευάλωτους σε απεγνωσμένες ενέργειες αυτοκαταστροφής.

Και ο αλκοολισμός από μόνος του όμως μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για κατάθλιψη. Πολλοί άνθρωποι εξαρτημένοι από αλκοόλ βρίσκονται εγκλωβισμένοι, περιστασιακά ή μόνιμα στο μαύρο, κύκλο της κατάθλιψης.

Νιώθουν αυτό το «βαρύ ψυχικό πλάκωμα» που δεν μπορούν να αντέξουν. Αυτό, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα που βιώνουν, μπορεί να τους οδηγήσει σε αδιέξοδο.

Σημασία, λοιπόν, δεν έχει αν προηγείται η κατάθλιψη ή ο εθισμός. Σημασία έχει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αυτοχειρίας αυτοί οι δύο κακοί «δαίμονες» πηγαίνουν μαζί. Κι ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχει να αναζητήσει κανείς βοήθεια, είτε προσωπικά είτε για κάποιον δικό του, απευθυνόμενος στους εξειδικευμένους φορείς που υπάρχουν.

Η αυτοκτονία ποτέ δεν είναι λύση στα προβλήματα και πάντα γεμίζει θλίψη τους ανθρώπους που μένουν πίσω.

Oh Captain, my captain, γιατί έφυγες τόσο νωρίς;

Υ.Γ. Στη χώρα μας λειτουργούν τηλεφωνικές γραμμές που προσφέρουν βοήθεια σε ανθρώπους οι οποίοι υποφέρουν από εθισμούς ή/και κατάθλιψη. Κάποιες από αυτές είναι:

1145 Γραμμή Βοήθειας ΚΕΘΕΑ για τις εξαρτήσεις (αλκοόλ, ναρκωτικά, διαδίκτυο) – 1114 Γραμμή Βοήθειας ΚΕΘΕΑ για τον τζόγο

1034 Γραμμή Βοήθειας ΕΠΙΨΥ για την κατάθλιψη

1018 Γραμμή παρέμβασης ΚΛΙΜΑΚΑΣ για την αυτοκτονία

* Ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος είναι  αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. Δραστηριοποιείται στον τομέα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων από το 1983 και είναι Πρόεδρος της Επιστημονικής και Συμβουλευτικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (WFTC).