Οι φοβίες της κυβέρνησης και οι φόβοι των πολιτών

Ήρθε η αντιπροσωπεία της τρόικας για να συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση την πορεία της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Άλλη μια δύσκολη «κοινωνική συναναστροφή» για τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης με ανθρώπους που τους θεωρεί αναγκαίους για την ύπαρξή της. Η κυβέρνηση δίνει ξανά εξετάσεις ενώπιον ανθρώπων που μόνο αυτή τους θεωρεί σημαντικούς, ξεχνώντας τις δυσκολίες και τα δεινά που βιώνει η ελληνική κοινωνία, η οποία  έχει κατακλυστεί από ανεργία, φτώχεια και ένδεια. Οι επιπλήξεις και οι απειλές της τρόικας για  διακοπή της δόσης έχουν καταστεί ο μόνιμος εφιάλτης της κυβέρνησης που προσπαθεί να δείξει καλό πρόσωπο και επιτυχία.

Ωστόσο, η πραγματικότητα που βιώνουν οι περισσότεροι πολίτες είναι χειρότερη από τους εφιάλτες και τους φόβους της κυβέρνησης κάθε φορά που έρχεται η τρόικα. Τα συνεχή μέτρα απολύσεων, μείωσης των μισθών, περικοπών, καταστολής,  λιτότητας και φορολόγησης έχουν στεγνώσει την αγορά και έχουν αποδυναμώσει την ελληνική κοινωνία. Η κυβέρνηση θέλει να φορέσει τα καλά της μπροστά στους δανειστές, αδιαφορώντας για την πραγματικότητα της πλειοψηφίας των πολιτών που υποφέρουν και βρίσκονται σε απόγνωση, γιατί χάνουν τη δουλειά τους, το σπίτι τους, τα εισοδήματά τους, τη φροντίδα της υγείας τους και την εκπαίδευση των παιδιών τους.

Νοσοκομεία κλείνουν, κοινωνικές υπηρεσίες  καταργούνται, συντάξεις και επιδόματα  ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο  ή έχουν ανάγκη περιορίζονται  συνεχώς και το μέλλον παραμένει  αβέβαιο. Δεν είναι μόνο η ανεργία. Η συνεχής συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους οδηγεί σε περαιτέρω αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού και σε αποδιοργάνωση της κοινωνικής ζωής της χώρας που μαστίζεται από την κρίση. Το δίκτυ στοιχειώδους ασφάλειας που δημιουργούσαν οι υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής προστασίας σταδιακά διαλύεται, φέρνοντας στη ζωή των πολιτών το φόβο και την ανασφάλεια για το μέλλον. Το επίπεδο διαβίωσης υποβαθμίζεται ραγδαία και τα δικαιώματα των εργαζομένων αποτελούν πλέον νοσταλγική ανάμνηση του παρελθόντος. Η ουσιαστική κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και  η μετατροπή των συμβάσεων εργασίας σε ατομικές αποδυναμώνουν περαιτέρω τους εργαζόμενους, ενισχύοντας περισσότερο την εργασιακή ανασφάλεια και αβεβαιότητα.

Η ευημερία και το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών της χώρας αποτελεί υπόθεση μιας ομάδας οικονομικών συμφερόντων που προσπαθεί να ελέγξει την κοινωνία μέσω της απαξίωσης, της διάχυσης του φόβου και των συνεχών απειλών. Οι εντυπωσιακές δράσεις καταστολής εναντίον εκείνων που αντιτίθενται σε αυτήν την κατάσταση όχι μόνο δεν ενισχύουν την κοινωνική ασφάλεια, αλλά επιδεινώνουν την αβεβαιότητα και τον φόβο. Ενώ λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση τρέμει μπροστά στην τρόικα και θριαμβολογεί κάθε φορά για την επιτυχία της στις διαπραγματεύσεις, όποιο και εάν είναι το αποτέλεσμα, οι Έλληνες βιώνουν το συλλογικό φόβο από τα απανωτά χτυπήματα και τα πολλαπλά τραύματα σε προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο που τους δημιουργήσει η εφαρμοζόμενη πολιτική. Και ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας και οι υπουργοί δηλώνουν «φτάνει πια, δεν πάει άλλο, δε θα πάρουμε άλλα μέτρα», οι πολίτες, έχοντας πλέον αναπτύξει τα αντανακλαστικά του φόβου, κάθε φορά που έρχεται η τρόικα, περιμένουν να ακολουθήσει ένα νέο χτύπημα, μια νέα βλαπτική μεταβολή. Και, δυστυχώς, αυτός ο συλλογικός φόβος της κοινωνίας μας συνεχώς επαληθεύεται.

* Ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος είναι  αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. Δραστηριοποιείται στον τομέα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων από το 1983 και είναι Πρόεδρος της Επιστημονικής και Συμβουλευτικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (WFTC).