Οι μουσικοί του δρόμου δεν είναι ζητιάνοι

Ήταν Νοέμβριος του 1941 όταν ο θρύλος της μπλουζ, B.B. King έμπαινε στο στούντιο του “King Biscuit Time”, της εκπομπής του ραδιοσταθμού KFFA που φιλοξενούσε τους καλύτερους μουσικούς της εποχής.

Στα 16 του, ήταν αυτοδίδακτος κιθαρίστας και προσπαθούσε να γίνει μουσικός σε ραδιοφωνικές εκπομπές που παρουσίαζαν live μουσικά προγράμματα. Την ίδια εποχή ήταν μουσικός “του δρόμου” στη μικρή πόλη Helena στο Arkansas. Όλα αυτά λίγο πριν ξεκινήσει τις περιοδείες με το σύνολο γκόσπελ “St. John’s Gospel Singers” στο Inverness του Mississippi και αργότερα στο Memphis. Λόγω των διαδοχικών εμφανίσεών του στους δρόμους, πήρε και το πρώτο προσωνύμιο ως “Beale Street Blues Boy”.

Από τον δρόμο ξεκίνησε και η Tracy Chapman, η Sheryl Crow, ο Rod Stewart, η Janis Joplin και ο Michael Kiwanuka, μεταξύ άλλων. Στον δρόμο έγινε γνωστός και ο Manu Chao. Οι “αρτίστες του δρόμου”, τραγουδιστές, μουσικοί, ζογκλέρ και performers, είναι καλλιτέχνες που προσπαθούν να ζήσουν μέσα από την τέχνη τους. Ο δρόμος είναι για εκείνους, η πρώτη και απόλυτα ελεύθερη σκηνή. Και από τον δρόμο ορισμένοι εξ αυτών, έφτασαν στην απόλυτη καθιέρωση.

Από το 2016 και μετά, στη χώρα μας και δη στη Θεσσαλονίκη, η αστυνομία προχωρά σε προσαγωγές και συλλήψεις μουσικών που παίζουν σε δημόσιους χώρους. Τελευταίο περιστατικό η προσαγωγή μουσικού στην Αριστοτέλους την οποία κατήγγειλε ο Δημήτρης Ζερβουδάκης. Ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος ζητά τη νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος για να μπορούν οι καλλιτέχνες του δρόμου να εκφράζονται απρόσκοπτα, χωρίς διώξεις. Ζητά δηλαδή το αυτονόητο.

Το να απαιτείς ως Πολιτεία ενοίκιο για τη χρήση δημόσιου χώρου ή την προμήθεια ειδικής άδειας από μουσικούς του δρόμου στην Ελλάδα της κρίσης, είναι το λιγότερο, εξοργιστικό. Το ίδιο ισχύει και για τα πνευματικά δικαιώματα για την άσκηση της τέχνης τους.

Οι μουσικοί του δρόμου είναι κυρίως φοιτητές που θέλουν να θέσουν την τέχνη τους σε μια πρώτη δοκιμασία μπροστά στο κοινό αλλά και άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους μέσα στην κρίση και προσπαθούν να βιοποριστούν βγάζοντας τα απολύτως απαραίτητα, αντί να βυθιστούν στην κατάθλιψη της ανεργίας. Το τραγούδι από την άλλη, είναι ένας ζωντανός οργανισμός, είναι ένα λαϊκό αίσθημα και για να ζήσει, πρέπει να φτάσει στα αυτιά του ακροατηρίου. Το αυτό ισχύει και για το θέατρο, τη λογοτεχνία, την ποίηση.

Για να ανθήσει ο σπόρος, πρέπει να βρει γόνιμο έδαφος πρώτα. Αυτά είναι ψιλά γράμματα όμως για όσους επισύρουν διώξεις.

Η κοινωνία μας στην πλειοψηφία της έχει αποδεχθεί πως οι μουσικοί του δρόμου δεν είναι επαίτες, ούτε “μικροπωλητές” της τέχνης, και ας έχουν διωχθεί για αυτό. Έχει αποδεχθεί πως είναι κατά συνείδηση performers οι οποίοι ξεδιπλώνουν το όραμά τους, δημιουργοί που συμβάλλουν στην πολιτιστική ταυτότητα και κουλτούρα κάθε αστικής περιοχής, γιατί είναι η ψυχή της ίδιας της πόλης στην οποία κινούνται ή ζουν.

Από την άλλη όμως, είναι θλιβερό μια κυβέρνηση της Αριστεράς να μην έχει νομοθετήσει ακόμη για το θέμα και να αφήνει τους “αδέσποτους” καλλιτέχνες, απροστάτευτους. Στην εποχή της αυτοματοποίησης, της τυποποίησης και της γρήγορης κατανάλωσης, στην εποχή της ιλιγγιώδους ταχύτητας και της προχειρότητας, οι μουσικοί αυτοί είναι μια στάση σε μια όαση που φαντάζει μικρή αλλά αναγκαία, μέσα στο χάος της στείρας επανάληψης και δυστυχώς, παραμένουν έκθετοι. Παρότι, στην τελική, δεν έχουν κλέψει από κανέναν, δεν έχουν βλάψει κανέναν, με αυτό που πράττουν.  Παρότι προσφέρουν μονάχα, δόσεις χαράς.

Αντί επιλόγου: “Σωστά λέγεται, όσοι δεν έχουν γνωρίσει άλλες χώρες και άλλες πόλεις δεν μπορούν να καταλάβουν ούτε τη δική τους. Δεν καταλαβαίνουν πόσο οι καλλιτέχνες του δρόμου ομορφαίνουν τις γειτονιές. Πόσο συντελούν όχι μόνο στη διάδοση, αλλά και στην ίδια τη δημιουργία της τέχνης” ανέφερε χθες ο Ν. Παρασκευόπουλος του ΣΥΡΙΖΑ στην ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή που συνυπογράφουν 45 βουλευτές της κυβέρνησης και ζητούν από το αρμόδιο υπουργείο “ρυθμίσεις που θα εγγυώνται την ελεύθερη άσκηση του συγκεκριμένου πολιτιστικού έργου”.

Ας κάνουν τώρα πράξη ως κυβέρνηση τα όσα καταγγέλλουν. Μικρές πράξεις θα μου πεις, έχουν όμως το δικό τους συμβολικό -και όχι μόνο- νόημα.