Όλοι μαζί χρωστάμε

Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά (όπως τα παρουσίασε ο Φώτης Κουρμούσης, ειδικός γραμματέας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, στον News24/7 στους 88,6 και στην εκπομπή “Παιχνίδια εξουσίας”.

-Χρωστάμε 100 δισ προς εφορία, 30 δισ στα ασφαλιστικά ταμεία, 86 δισ στις τράπεζες και δεν ξέρουμε το ποσό, γιατί δεν υπάρχει τέτοια βάση δεδομένων, που χρωστά ο ένας στον άλλο, δηλαδή μια επιχείρηση στους προμηθευτές ή ένας ιδιώτης σε έναν άλλο.

-Σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια, τα 26 δισ αφορούν στεγαστικά, τα 15 δισ καταναλωτικά, τα υπόλοιπα επιχειρηματικά.

-Το ιδιωτικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ ανέρχεται στο 110%, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κινείται στο 50%, είναι δηλαδή το διπλάσιο.

-Το ιδιωτικό χρέος αυξήθηκε πολύ στα χρόνια της κρίσης και τα τελευταία 2 χρόνια μειώνεται. Για παράδειγμα τα κόκκινα δάνεια ήταν 110 δισ και σήμερα είναι στα 85 δισ, όμως ο ρυθμός της μείωσης δεν είναι ικανοποιητικός.

-Το ιδιωτικό χρέος δεν προβλέπεται να φτάσει βιώσιμο επίπεδο στο ορατό μέλλον αν δεν υπάρξει κάποια δραστική παρέμβαση. Βιώσιμο επίπεδο για τα κόκκινα δάνεια σημαίνει να φτάσουμε κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 5%, εμείς βρισκόμαστε στο 40%.

-Ως προς τα χρέη προς την εφορία ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί ποιο είναι το πραγματικά εισπράξιμο ποσό. Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους στις εφορίες είναι πλασματικό, αναφέρεται σε προσαυξήσεις και σε χρέη επιχειρήσεων-φαντάσματα. Στις λίστες υπάρχουν νεκροί, άγνωστοι, κλειστές εταιρείες και χρεοκοπημένες. Από το συνολικό ποσό χρεών προς την εφορία μπορεί να είναι και το 90% που αποκλείεται να εισπραχθεί.

-Για να πάρει κανείς απαλλαγή από τις προσαυξήσεις πρέπει να κάνει ρύθμιση των οφειλών. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τον νόμο Κατσέλη-Σταθάκη (που αφορά ιδιώτες) και τον εξωδικαστικό συμβιβασμό (που αφορά εταιρείες, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες).

-Ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό έληγε στο τέλος του χρόνου κατ απαίτηση των πιστωτών και, τελικά, θα δοθεί παράταση για έναν χρόνο. Μέχρι στιγμής έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για υπαγωγή από 60.000, 5500 έχουν κάνει αίτηση και για 1200 έχουν εγκριθεί οι αιτήσεις.

-Ο νόμος Κατσέλη-Σταθάκη ισχύει κανονικά από 1/1/2019. Υπάρχει μόνο ένα εδάφιο που λήγει τέλος Δεκεμβρίου που αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης για ποσό που πρέπει να δίνει ο οφειλέτης (θα δοθεί ολιγόμηνη παράταση μέχρι να διαμορφωθεί νέο πλαίσιο που θα οριστικοποιεί την επιδότηση των στεγαστικών δανείων όσων βρίσκονται σε αδυναμία να τα εξυπηρετήσουν.

-4 εκατομμύρια πολίτες κινδυνεύουν με κατάσχεση για οφειλές προς το Δημόσιο, σύμφωνα με όσα μας είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξη ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης. Πριν από 10 χρόνια λίγο πάνω από 1 εκατομμύριο συμπολίτες μας είχαν χρέη προς το Δημόσιο, τώρα ο αριθμός έχει τετραπαλασιαστεί. Η κατάσταση δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη χώρα της ΕΕ

Συμπερασματικά: Το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους είναι εξίσου σοβαρό -ή ακόμη περισσότερο- με αυτό του δημόσιου χρέους, Οι περισσότεροι κάτι κάπου χρωστάμε και ανεξάρτητα από τις αιτίες του φαινομένου το αποτέλεσμα είναι ένα τεράστιο αδιέξοδο. Η κατάσταση γίνεται ακόμη δυσκολότερη αν συνεκτιμήσει κανείς την κτηνωδία πλουσίων που υπάχθηκαν στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (2.000 εντοπίστηκαν και πετάχτηκαν έξω!) αξιοποιώντας ψευδείς φορολογικές δηλώσεις και χρησιμοποιώντας διάφορα κόλπα απόκρυψης περιουσιακών στοιχείων.

Πριν αναρωτηθούμε τι άνθρωποι είναι αυτοί που παριστάνουν σε ένα χρεοκοπημένο κράτος του φτωχούς για να αυξήσουν τα κρυφά εκατομμύριά τους, ας ξεκινήσουμε με την αναζήτηση μιας πιο εύκολης απάντησης: Τι θεσμοί είναι αυτοί που επιτρέπουν τόσο προκλητικές απάτες, πώς διαμορφώθηκαν, ποιες είναι οι πολιτικές ευθύνες, πόση κοινωνική ανοχή τους έθρεψε και πόσο ακριβά τους πληρώνουμε τελικά.