Ολοταχώς, για ένα νέο διπολισμό!

Βετεράνος του κοινοβουλίου, που διέτρεξε όλη την περίοδο της μεταπολίτευσης, συνηθίζει να λέει ότι στην πολιτική η μεγαλύτερη βεβαιότητα είναι ότι δεν υπάρχει καμία…βεβαιότητα. Λαμπρή απόδειξη της θέσης του, όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες επ’ αφορμή της εκλογής του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.

Ας εξηγήσουμε το γιατί…

Στο σκηνικό της κρίσης – όπου μεγάλα  κόμματα εξαερώθηκαν ή συμπιέστηκαν, μικρότερα εξαφανίστηκαν κι άλλα εισέβαλαν ορμητικά στο προσκήνιο – σελίδες επί σελίδων γράφτηκαν για να υποστηριχθεί ότι η πολιτική ζωή του τόπου μπήκε οριστικά στον αστερισμό του κατακερματισμού.

Κι όμως… Η πρώτη αίσθηση από τις εξελίξεις των ημερών είναι ότι, παρά το χιλιοτραγουδισμένο “τέλος της μεταπολίτευσης”, η πολιτική ζωή επιστρέφει στην εποχή του διπολισμού, όπου δύο βασικές πολιτικές οικογένειες, αυτή που συγκροτείται γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ κι αυτή που συσπειρώνεται γύρω από τη ΝΔ, βρίσκονται απέναντι η μία στην άλλη, απειλώντας να απορροφήσουν ή να εξαφανίσουν ενδιάμεσες δυνάμεις.

Χαρακτηριστική της κατάστασης που διαμορφώνεται μετά την επικράτηση Μητσοτάκη, είναι η πίεση που οι εξελίξεις ασκούν στο Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ. Περισσότερο το πρώτο – λιγότερο το δεύτερο, συνειδητοποιούν ότι η εκλογή ενός πολιτικού, όπως ο υιός Μητσοτάκης, με νεοφιλελεύθερη οικονομική ατζέντα, φιλελεύθερη κοινωνική αντίληψη και σαφή πολιτική στόχευση προς το κέντρο, εγείρει ζητήματα υπαρξιακής τάξεως.

Το Ποτάμι, έχοντας ακροβατήσει επί καιρό πάνω στην κόψη του μεταρρυθμισμού χωρίς σαφές πρόσημο (κεντροδεξιό ή κεντροαριστερό), νιώθει να χάνει την ισορροπία του, καθώς η μερίδα των δεξιόστροφων στελεχών του δείχνει να έλκεται από την παρουσία του Κυριάκου και να φλερτάρει με την πιθανότητα της “μεταρρυθμιστικής σύμπλευσης”.

Πίεση, αλλά άλλου τύπου, αισθάνεται και το ΠΑΣΟΚ, στο εσωτερικό του οποίου είναι κοινό μυστικό ότι συνυπάρχουν δύο τάσεις: ή μία διαβάζει τις εξελίξεις στη βάση του “αφηγήματος Σαμαρά – Βενιζέλου” και βλέπει με καλό μάτι την προοπτική σύγκλησης των “φιλευρωπαικών δυνάμεων”. Η δεύτερη, που φαίνεται να εκφράζει και τη σημερινή ηγεσία, τάσσεται υπέρ της αυτοτελούς παρουσίας του κόμματος στην πολιτική ζωή και φιλοδοξεί να κρατήσει το ΠΑΣΟΚ όρθιο ανάμεσα στους δύο πόλους, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα εισπράξει και από τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ.

Προφανώς, στο σκηνικό που διαμορφώνεται, καταλυτικό ρόλο θα παίξουν οι προσπάθειες των δύο μεγάλων κομμάτων να προωθήσουν τη διεύρυνσή τους.

Αρνητικό στοιχείο για τη ΝΔ, αν δεν λειτουργήσει συγκολλητικά ο στόχος της εξουσίας, αποτελεί η συνύπαρξη στο εσωτερικό της τάσεων που μπορούν να δυναμιτίσουν το άνοιγμα προς το κέντρο. Το πρώτο “κρας τεστ”, άλλωστε, δεν είναι μακριά: από την τελική στάση του κόμματος στο ασφαλιστικό ή στο θέμα της φορολόγησης των αγροτών θα φανεί, πέρα από δηλώσεις προθέσεων, τι ακριβώς χρώμα έχει η νέα σελίδα.

Τροχοπέδη για τον ΣΥΡΙΖΑ, αντίθετα, αν θελήσει να εκφράσει και το χώρο της κεντροαριστεράς, μπορεί να αποδειχθεί η φθορά της εξουσίας και η άσκηση πολιτικών που θα φέρουν απέναντί του ισχυρές συντεχνίες και στρώματα που εξακολουθούν να πλήττονται.

Σε κάθε περίπτωση, το παιχνίδι μοιάζει να ανοίγει. Οι εξελίξεις ούτε ευθύγραμμες θα είναι – ούτε μπορούν να προεξοφληθούν.. Σε πείσμα των πάσης φύσεως βεβαιοτήτων, ο αλήστου μνήμης δικομματισμός επιστρέφει και υπόσχεται ότι δεν θα μας αφήσει να πλήξουμε…

*Ο Χρήστος Μαχαίρας είναι δημοσιογράφος