Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε στην ανάγκη του ΔΝΤ

Το ΔΝΤ παίζει ένα άσχημο παιχνίδι στους συντρόφους της συγκυβέρνησης. Δεν μπορούν να καταλάβουν αν το ταμείο είναι μαζί τους ή συνωμοτεί εναντίον τους. Πιθανόν να τα κάνει και τα δύο αλλά η ανάγκη, τους οδηγεί στο να βασίζουν την επίλυση του χρέους στην επιμονή του ταμείου. Όπως και να ‘χει η Ελλάδα πέτυχε το στόχο της, να τους κάνει να ασχοληθούν με το θέμα του χρέους. Αυτό πιστεύει η Κυβέρνηση ότι είναι η φιλοσοφική λίθος που θα μετατρέψει την ύφεση σε παράδεισο. Αν είναι έτσι ή όχι, αυτό είναι ένα άλλο θέμα.

Η πρόταση που έφερε στο τραπέζι το ΔΝΤ ήταν εξόχως μαξιμαλιστική. Ούτε στα όνειρα του δεν θα φανταζόταν κανείς ότι ένας από τους δανειστές προτείνει να μην πληρώσεις το μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους σου για τα επόμενα 25 χρόνια ή να μείνει το επιτόκιο σταθερό με σημείο αναφοράς μια περίοδο κατά την οποία το βασικό επιτόκιο πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ είναι μηδέν. Μοιάζει παράξενο για κάποιον που συνωμοτούσε εναντίον σου λίγες εβδομάδες νωρίτερα να προτείνει μια τόσο χαριστική ρύθμιση.  Χαριστική σίγουρα για την Κυβέρνηση, όχι απαραίτητα για τη χώρα.

Αμφιβάλλω πάντως αν υπήρχε κανείς στην Ουάσινγκτον που να πίστευε ότι ο Σόιμπλε θα πετάξει από τη χαρά του με αυτή την πρόταση. Μια πρόταση που έκανε το ΔΝΤ για τα χρέη προς την Ε.Ε. και όχι προς το ταμείο. Κουβαρντάδες με τα λεφτά των άλλων δηλαδή. Για την Ελληνική Κυβέρνηση βεβαίως η λύση θα ήταν “λουκούμι”. Θα ξεμπέρδευε μια και καλή (σε όρους τετραετίας) με το στενό κορσέ του χρέους. Ακόμη και ο πιο φανατικός συριζαίος δεν είναι δυνατόν να πιστεύει ότι το 2040 θα κυβερνάει ακόμη ο Τσίπρας.

Η ευρωπαϊκή πλευρά με τη σειρά της έχει ήδη ρίξει το δικό της δόλωμα. Ένα σχέδιο Β που διέρρευσε αξιωματούχος με δηλώσεις του σε γερμανική εφημερίδα. Το σχέδιο προβλέπει την αγορά του χρέους προς το ΔΝΤ από τα εναπομείναντα χρήματα της τραπεζικής διάσωσης στην Ελλάδα. Μιλάμε για περίπου 20 δις. ευρώ που “ξαποσταίνουν” στον ESM και σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα μπορούσαν να μειώσουν το χρέος κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες στο 91,8% του ΑΕΠ το 2040. ας μην ξεχνάμε ότι το επιτόκιο που χρεώνει ο ESM είναι 0,8% και το ΔΝΤ 5%!

Εκτός αυτού, θα ξεμπερδεύαμε και με τους σκληρούς του ΔΝΤ που τους πιάσαμε στα πράσα να εκπονούν σχέδιο εκβιασμού προς την χώρα μας. Καθώς το μίσος προς το ταμείο υπάρχει και αποτυπωμένο στο αντιμνημονιακό DNA, το αφήγημα αυτό θα βόλευε επίσης πολύ. Έλα όμως που υπάρχουν προβλήματα.

Η Γερμανία και οι υπόλοιπες χώρες του “σκληρού” βορρά, δυσκολεύονται και σε αυτή την περίπτωση. Δυσκολεύονται να πείσουν τους ψηφοφόρους τους να βάλουν ξανά το χέρι στην τσέπη, έστω και με λεφτά που ήταν προϋπολογισμένα για την Ελλάδα. Ακόμη και αν δεν χρειαστεί να πάρουν έγκριση από τα κοινοβούλιά τους. Επιπλέον, θα είναι δύσκολο να χειριστούν επικοινωνιακά μια κίνηση που θα μοιάζει σαν δώρο στους απείθαρχους Έλληνες. Το ΔΝΤ παίζει το ρόλο ενός μπαμπούλα και συνυπεύθυνου. Ειδάλλως, η λύση θα τους ταίριαζε επίσης για να ξεμπερδεύουν με τους τεχνοκράτες του ΔΝΤ που δεν έχουν ιδέα από πολιτικό κόστος.

Στην Ευρώπη, πολλοί δεν έχουν αποδεχθεί ότι μετά την τεράστια “εσωτερική υποτίμηση” της ελληνικής οικονομίας, η αποπληρωμή του χρέους είναι δυσκολότερη απ’ ότι πριν. Ψάχνουν ημίμετρα για να αναβάλλουν τις αποφάσεις. Όπως άλλωστε κάνουν και στα περισσότερα θέματα. Στο ΔΝΤ μπορούν να το αποδεχτούν ευκολότερα δεδομένου μεταξύ άλλων ότι ο “δανειακός κοφτης” θα αφορά τα δάνεια της Ευρώπης. Πιέζουν λοιπόν προς ριζική λύση όχι γιατί θέλουν σώνει και ντε να συνεχίσουν να δανείζουν την Ελλάδα αλλά κυρίως διότι η επίλυση του Greek Drama  μοιάζει να είναι και η επιθυμία του αμερικάνικού παράγοντα. Ο αμερικανός ΥΠΟΙΚ έχει λιώσει στα τηλέφωνα και επαναλαμβάνει διαρκώς τη θέση των ΗΠΑ για διευθέτηση του χρέους. Η συζήτηση θα γίνει.

Αυτό που δεν είναι βέβαιο είναι αν το timing είναι σωστό ή αν η συζήτηση για το χρέος εμπίπτει στη  κατηγορία “η μπάλα στην εξέδρα”. Άλλωστε ούτε ο πιο αισιόδοξος δεν περιμένει οριστική λύση εντός της ερχόμενης εβδομάδας. Μια οριστική λύση άλλωστε που δεν είναι εύκολη την ίδια ώρα που οι δανειστές αποδέχονται (έστω μετά από πρόταση της Ελλάδας) πολιτικές αύξησης φορολογίας. Το επιχείρημα ότι το μίγμα μέτρων θα προκαλέσει επιπλέον ύφεση δεν είναι έωλο. Το να συζητούν και να καβγαδίζουν για το χρέος είναι μέχρι και παρελκυστικό. Όσες λύσεις και να δώσουν με βάση τα σημερινά δεδομένα της εμμονής στην αντι-ανάπτυξη, θα κληθούν σύντομα να τις αναπροσαρμόσουν, όταν οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν, όπως συνέβη όλες τις προηγούμενες φορές.

Αν και το καλάθι των προσδοκιών ενόψει του επερχόμενου eurogroup  δείχνει να μικραίνει, όλοι υποθέτουν ότι θα επικρατήσει ο ρεαλισμός και δεν θα οδηγηθούμε σε ένα  sequel του περσινού θρίλερ. Θα πρέπει όλοι να κάνουν μια μικρή ή μεγαλύτερη υποχώρηση και ενδεχομένως να δώσουν μερικά ψίχουλα επίλυσης, σαν ένδειξη καλής θέλησης που τόσο πολύ έχει ανάγκη η Κυβέρνηση για να αντισταθμίσει επικοινωνιακά το πολιτικό κόστος από τα σκληρά μέτρα. .

Μπορεί να βραχυκυκλώνει την αριστερίστικη ρητορεία αλλά αυτή τη στιγμή το ΔΝΤ μοιάζει πολύ χρήσιμο στην εξίσωση. Ο ESM είναι πιο εύκολα διαχειρίσιμος από τους Γερμανούς και τις λοιπές συμμαχικές δυνάμεις. Η Ε.Ε. συνολικά άλλωστε έχει διάφορους λόγους να αρνείται τη ριζική ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Το ΔΝΤ μοιάζει σαν τον μόνο φάρο για την επίτευξη του στόχου: να γυρίσουμε από το eurogroup δικαιωμένοι, έστω επικοινωνιακά. Οι σύντροφοι αφού έχουν πιει όλα τα πικρά ποτήρια, θα πρέπει όπως όλα δείχνουν να πάρουν μια βαθιά ανάσα, να ανταποκριθούν σ’ αυτή την επίθεση φιλίας του ΔΝΤ και να κάνουν το σταυρό τους.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).