Παιχνίδια προδοσίας, διχασμού και Μαθηματικής Ασυνεννοησίας Συριζα – ΝΔ

Είναι γεγονός πως οι πολιτικοί μας δεν τα πάνε και πολύ καλά με τα μαθηματικά. Το βλέπουμε καθημερινά στην αδυναμία των περισσοτέρων να κατανοήσουν τους αριθμούς της οικονομίας. Αυτό θα μπορούσε να αποδοθεί στην πολύ κακή κατάσταση της Ελληνικής εκπαίδευσης για την οποία είχα γράψει παλαιότερα στο News247 αλλά και στην Καθημερινή. Είναι επίσης γεγονός πως οι πολιτικές αποφάσεις στην Ελλάδα δεν χαράζονται βάση στοιχείων αλλά σχεδόν πάντα με λαϊκιστικό λογική-ένστικτο.

Όμως όσο κακό και αν είναι το πολιτικό σύστημα στα μαθηματικά η πραγματικότητα είναι πως η βλακώδεις και καταστροφική για την χώρα ασυνεννοησία του πολιτικού μας συστήματος τους έχει μαθηματική απόδειξη. Και αυτή στηρίζεται στην στην μαθηματική Θεωρία Παιγνίων.

Αποτελεί κοινή απορία  κόσμου για πιο λόγο Συριζα και ΝΔ και παλαιότερα ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, και ακόμα παλαιότερα  ΕΡΕ-ΕΚ δεν μπορούν να συνεννοηθούν ακόμα και στα βασικά. Γιατί η ελληνική πολιτική σκηνή είναι τόσο πολωμένη και διχαστική. Γιατί προτιμούν την διάσπαση τους ανένδοτους αγώνες την σύγκρουση ακόμα και τον εμφύλιο από την συνεργασία.

Η απορία πηγάζει από την σύγκριση με άλλα δημοκρατικά καθεστώτα στα οποία η αντιπαράθεση μετά από λίγο καιρό γεννά συνεργασία και συνεννόηση αντί να οδηγήσει σε καταστροφή. Γιατί στην Ελλάδα δεν έχει συμβεί αυτό. Η Ελλάδα είναι από τις παλαιότερες δημοκρατίες της Ευρώπης. Γιατί δεν προχώρησε, γιατί δεν ωρίμασε όπως  άλλες; Το κυρίαρχο σύστημα στην Ελλάδα είναι διπολικό και εκ των πραγμάτων υπάρχει εναλλαγή στην εξουσία. Γιατί ο αγώνας για την εξουσία είναι τόσο σκληρός αδυσώπητος και πάρα πολλές φορές βρώμικος; Γιατί οι πολιτικοί ωθούν τον λόγο τους προς τα άκρα και όχι προς την μέση;

Όσο και αν φαίνεται παράξενο υπάρχει μαθηματική εξήγηση, που δεν έχει να κάνει με τις διαφορετικές πολιτικές κοσμοθεωρίες και πεποιθήσεις, με αριστερά ή δεξιά. Και προέρχεται από την Θεωρία παιγνίων και το γνωστό δίλημμα των φυλακισμένων. Με απλά λόγια (ας με συγχωρέσουν οι καθαροί μαθηματικοί),  συλλαμβάνονται δυο ύποπτοι για κλοπή. Τους βάζουν σε διαφορετικά δωμάτια για ανάκριση. Αν αλληλο-προδώσουν τότε πάνε 2 χρόνια φυλακή ο κάθε ένας. Αν μόνο ό ένας προδώσει ενώ ο άλλος δεν ανοίξει το στόμα του, ο προδότης ελευθερώνεται και ο άλλος 3 χρόνια φυλακή. Αν και οι δύο κρατήσουν το στόμα τους κλειστό τότε και οι δύο πάνε 1 χρόνο φυλακή.

Το πρόβλημα αυτό είναι χαρακτηριστικό των παιχνιδιών που δεν είναι μηδενικού αθροίσματος. Ποια είναι λοιπόν η βέλτιστη λύση. Τι πρέπει να κάνει κάποιος; Να συνεργαστεί; Να προδώσει; Να συνεργαστεί με το αντίπαλο κόμμα ή να το πολεμήσει μεχρις εσχάτων;

Η μαθηματική απάντηση έχει ως εξής. Αν το παιχνίδι εκλογές το παίξουμε μόνο μία φορά τότε η καλύτερη, η δυνατότερη,  λύση είναι η προδοσία (Σύγκρουση μέχρι εσχάτων) και όχι η συνεργασία. Αν όμως δεν γνωρίζουμε πόσες φορές θα παίξουμε το παιχνίδι τότε υπάρχει  περίπτωση η συνεννόηση και η συνεργασία να είναι η βέλτιστη λύση. Προϋπόθεση είναι η επιβράβευση της προδοσίας να μην είναι πολύ ισχυρότερη από αυτή της συνεργασίας. Παρόμοια φαινόμενα παρατηρούνται και στην φύση όπου η συνεργασία και ο αλτρουισμός υπάρχουν παρά τους αδυσώπητους νόμους της επιβίωσης.

Για να δούμε τι γίνετε στην Ελλάδα. Έχουμε ένα σύστημα όπου ο νικητής τα παίρνει όλα. Ο πρωθυπουργός έχει απίστευτες εξουσίες, ιδίως μετά την αναθεώρηση του 1985, ενώ δεν υπάρχουν μηχανισμού ελέγχου της εξουσίας. Τα κλασσικά αντίβαρα σε μια δημοκρατία. Το αποτέλεσμα είναι ο νικητής των εκλογών να έχει την δυνατότητα να επιβάλλει την θέληση του χωρίς αντίδραση. Αυτό οδηγεί σε ένα λαϊκιστικό λόγο με πλήθος ψέμματα και ανακρίβειες.

Με άλλα λόγια η προϋπόθεση για να εμφανιστεί συνεργασία και συναίνεση είναι να αλλάξουμε το μέγεθος της επιβράβευσης και στο νικητή αλλά και στον ηττημένο των εκλογών. Να κάνουμε την δημοκρατία μας ποιο δημοκρατική. Να μην τελειώνει το βράδυ των εκλογών.

Αν πραγματικά θέλουμε να προχωρήσει η δημοκρατία στην Ελλάδα, πρέπει να κάνουμε την αρχή με πραγματικά ανεξάρτητες και ελεγχόμενες εξουσίες. Πρέπει να αλλάξει το σύνταγμα και να μοιραστούν καλύτερα οι εξουσίες. Αλλιώς θα συνεχίζουμε να παίζουμε τις εκλογές όπως οι μονομάχοι, μέχρι θανάτου. Οι ιδεολογίες είναι απλά τα προσχήματα για να αρπάξουν την πολυπόθητη κρατική νύφη. Πρέπει να την κάνουμε λιγότερο ελκυστική στους κομματικούς άρπαγες. Τότε είναι μαθηματικώς σίγουρο πως και η συνεννόηση και η συνεργασία θα επικρατήσουν.

* Στην γενική κατάταξη των χωρών του ΟΟΣΑ η Έλληνες μαθητές ήρθαν 31 σε σύνολο 32. Φυσικά και δεν φταίνε οι μαθητές αλλά το σύστημα εκμάθησης.

* Ο  Ανδρέας Κούτρας είναι οικονομικός αναλυτής. Εργάζεται  στο Λονδίνο ως αναλυτής του Ευρωπαϊκού χρέους στην ITC Markets. Αρθρογραφεί στο  http://andreaskoutras.blogspot.com/