Η προβληματική ερώτηση για τη συμμετοχή μιας τρανς ηθοποιού στον “Φιλοκτήτη”

Η ηθοποιός Φένια Αποστόλου θα είναι η πρώτη τρανς γυναίκα που θα παίξει σε ένα ελληνικό αρχαίο θέατρο, ενσαρκώνοντας έναν cis γυναικείο ρόλο.

Συγκεκριμένα, η γνωστή χορογράφος, χορεύτρια, ηθοποιός και σκηνοθέτρια, με μακρά πορεία στο θέατρο, θα παίξει στον “Φιλοκτήτη” του Χρήστου Οικονόμου, μια παράσταση εμπνευσμένη από το σπουδαίο έργο του Σοφοκλή, στο μικρό θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.

Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή, τόσο για την τρανς και τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, όσο και για το ελληνικό θέατρο.

Η Φένια Αποστόλου σπούδασε στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης και στο Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας & Ραϋμόνδου Ντάνκαν.

Συνεργάστηκε με το Χοροθέατρο Οκτάνα του Κωνσταντίνου Ρήγου και το Χοροθέατρο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος για δύο χρόνια.

Αποτέλεσε μέλος της χορογραφικής ομάδας των τελετών έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (2004).

Ακόμη, έχει χορογραφήσει για την ομάδα της, Χοροθέατρο Λυδία Λίθος, δεκαπέντε έργα χορού, τα οποία έχουν συμμετάσχει σε πολλά φεστιβάλ σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Έχει σκηνοθετήσει τα θεατρικά έργα, μεταξύ αυτών: Ισόβια ξανθιά (2009), Ο πελεκάνος (2014), Other Side (2015), To κάλεσμα της Λορίν (2017), Βαλπούργη: Η ιστορία μιας μάγισσας (2018).

Το 2018, αποτέλεσε μέλος της κριτικής επιτροπής για το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Outview.

Οι προβληματικές θέσεις για τη συμμετοχή της Φένιας Αποστόλου στον “Φιλοκτήτη”

Από τη στιγμή που έγινε γνωστό πως η Φένια Αποστόλου θα συμμετάσχει στην εν λόγω παράσταση, παρατηρείται από τα ελληνικά media ένα φαινόμενο, κατά το οποίο ορισμένοι δημοσιογράφοι και παρουσιαστές μπαίνουν στη διαδικασία να συζητούν για τις “αντιδράσεις” που υπάρχουν από μερίδα της εκκλησίας, αλλά και εν γένει από ανθρώπους, που δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί καθόλου η άποψή τους.

Την ίδια ώρα, παρατηρείται επίσης το φαινόμενο κατά το οποίο δημοσιογράφοι ρωτούν ηθοποιούς για το “πώς βλέπουν τη συμμετοχή μιας τρανς ηθοποιού σε μια παράσταση”, μια ερώτηση ιδιαιτέρως προβληματική.

Είναι τουλάχιστον τρανσφοβικό να μιλάμε και να ασχολούμαστε με το αν είναι αποδεκτό, αν υπάρχουν δεύτερες σκέψεις και αν είναι διαπραγματεύσιμο το να συμμετάσχει οποιοδήποτε πρόσωπο σε μια παράσταση, λόγω της ταυτότητας φύλου του.

Η ζωή ενός ανθρώπου διαφέρει με αμέτρητους τρόπους. Και ανάμεσα στις διαφορές αυτές, συγκαταλέγεται και η ταυτότητα φύλου μας.

Η εκπροσώπηση των λεγόμενων “μειονοτήτων” στα media και την τέχνη έχει αναδειχθεί ως ένα σημαντικό κομμάτι, στην προσπάθεια για ισότητα, σεβασμό και ορατότητα.

Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, η συμμετοχή των ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, και ιδιαίτερα των τρανς ηθοποιών, σε παραστάσεις, σειρές και ταινίες αντιμετωπίζεται με κριτική και σκεπτικισμό.

Αν και έχουν σημειωθεί κάποια βήματα προόδου, ως προς τη συμπερίληψη και την ισότητα, οι προκαταλήψεις και οι παρωπίδες παραμένουν ενσωματωμένες στην κοινωνία μας.

Δυστυχώς, ακόμη και στις μέρες μας, πολλοί τρανς αναγνωρίσιμοι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με ακατάλληλες και προβληματικές ερωτήσεις, άστοχη και άτοπη κριτική, φτάνοντας σε σημείο να προτιμούν να μένουν στην αφάνεια, ώστε να αποφύγουν να μιλήσουν -για ακόμη μια φορά- για την ταυτότητα φύλου τους και όχι για τη δουλειά τους.

Ας δούμε το θέμα από τη σκοπιά του τρανς ατόμου που επιθυμεί να ασχοληθεί με το θέαμα.

Κάθε άνθρωπος θα έπρεπε να έχει το δικαίωμα να ακολουθεί τα όνειρά του και να αναζητά τον εαυτό του μέσα από την τέχνη, χωρίς τον φόβο της κριτικής για το ποιος είναι.

Η υποκριτική είναι τέχνη και η τέχνη αντανακλά την πολυμορφία της ανθρώπινης εμπειρίας και της διαφορετικότητας των κοινωνιών.

Είναι, λοιπόν, θλιβερό να θεωρούμε πως ένας καλλιτέχνης θα πρέπει να απολογηθεί για την ταυτότητά του, προκειμένου να ασκήσει την τέχνη του, να κάνει στο τέλος-τέλος τη δουλειά του, από την οποία μάλιστα βιοπορίζεται.

Συχνά, οι τρανς ηθοποιοί βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα: να απορρίψουν τον εαυτό τους και να εγκαταλείψουν τις προσδοκίες τους ή να αγωνιστούν απέναντι στην αβάσταχτη πίεση της κοινωνίας που τους λέει πως δεν μπορούν και δεν αξίζουν να τα καταφέρουν;

Αυτό το δίλημμα δεν θα έπρεπε να υπάρχει.

Οι τρανς ηθοποιοί διαθέτουν τις ίδιες ικανότητες, το ίδιο πάθος και φυσικά το ίδιο δικαίωμα με κάθε άλλον ηθοποιό να ενσαρκώσουν ρόλους και να μεταφέρουν συναισθήματα στο κοινό και σε καμία περίπτωση δεν αξίζουν να τους αμφισβητούν, να τους υποτιμούν και να τους λένε ότι δεν είναι αρκετοί, μόνο και μόνο λόγω της ταυτότητας φύλου τους.

Σχετικά με την παράσταση

Ο συγγραφέας Χρήστος Οικονόμου, βραβευμένος με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, το Prix Littéraire des Jeunes Européens, το Chowdhury Prize in Literature και το O. Henry Prize for Short Fiction, παραδίδει το θεατρικό έργο που έγραψε μετά από ανάθεση του Φεστιβάλ για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients.

Ο Φιλοκτήτης είναι ηγετικό στέλεχος μιας ένοπλης επαναστατικής οργάνωσης. Έπειτα από μια αποτυχημένη επίθεση, που είχε ως συνέπεια να τραυματιστεί θανάσιμα μια νεαρή γυναίκα, εγκαταλείπει την οργάνωση και βρίσκει καταφύγιο σ’ έναν τόπο αυτό-εξορίας. Οι ενοχές για το θανάσιμο σφάλμα του, τον σημαδεύουν σωματικά και ψυχικά: έχει γεράσει πρόωρα, υποφέρει από μια ανοιχτή πληγή στο πόδι, και στις παραισθήσεις του βλέπει το φάντασμα της νεκρής γυναίκας. Χρόνια αργότερα, δύο νεότερα μέλη της οργάνωσης, η Καμία και ο Πυρ, αναλαμβάνουν να βρουν τον Φιλοκτήτη και να τον πείσουν να επιστρέψει στην ενεργό δράση. Η συνάντηση τους θα πάρει τον χαρακτήρα μιας αναμέτρησης που θα αποβεί μοιραία για όλα τα πρόσωπα.

Οι συντελεστές της παράστασης

Σκηνοθεσία Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος

Μουσική σύνθεση-Σχεδιασμός Ήχου Agatha

Σκηνικά-Κοστούμια Τίνα Τζόκα

Σχεδιασμός φωτισμών Νίκος Βλασόπουλος

Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου Σταύρος Μπαλής

Ηχοληψία Ηλίας Φλάμμος

Παίζουν (αλφαβητικά) Φένια Αποστόλου (Το φάντασμα της νεκρής γυναίκας), Γιώργος Κατσής (ΠΥΡ), Λευτέρης Πολυχρόνης (Φιλοκτήτης), Γαλήνη Χατζηπασχάλη (Καμία)

Εκτέλεση παραγωγής Eteria Filon, Κορίνα Βασιλειάδου, Ρένα Ανδρεαδάκη

*Info: Η παράσταση «Φιλοκτήτης» του Χρήστου Οικονόμου θα ανέβει στις 28 και 29 Ιουλίου στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις