ΠΑΣΟΚ: Μπαλαντέρ ναι, πρωταγωνιστής όχι, επί του παρόντος

Υπόθεση εργασίας: Διενεργούνται εκλογές, πιθανώς μέσα στο ΄22, δεν σχηματίζεται κυβέρνηση στην πρώτη αναμέτρηση-απλή αναλογική, γαρ- και πάμε στη δεύτερη. Πρώτο κόμμα η ΝΔ, με βάση τα σημερινά δεδομένα, δεύτερος ο  ΣΥΡΙΖΑ και τρίτο, ενισχυμένο εκλογικά, το ΠΑΣΟΚ. Κατά πάσα πιθανότητα, αδύνατη η αυτοδυναμία.

Για τη σύμπηξη κυβερνητικού σχήματος η ΝΔ απευθύνεται στο ΠΑΣΟΚ, το οποίο αρνείται. Τότε ο Μητσοτάκης προτείνει συνεργασία στον Βελόπουλο, εκείνος δέχεται και έτσι σχηματίζεται κυβέρνηση.

Τότε, το ενδυναμωμένο ΠΑΣΟΚ θα αποδυθεί σε αγώνα επικράτησης έναντι του ηττημένου ΣΥΡΙΖΑ. Αγώνας σκληρός για την ηγεμονία στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Αν δεν επιθυμεί τη συνεργασία με Βελόπουλο ο Μητσοτάκης, η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης περιέρχεται στον ΣΥΡΙΖΑ, ο  οποίος απευθύνεται στο ΠΑΣΟΚ, στον Βαρουφάκη και στο ΚΚΕ για κυβερνητική σύμπραξη.

Το ΚΚΕ αρνείται φυσικά, ο Βαρουφάκης ενδεχομένως να δεχτεί και το ΠΑΣΟΚ-ας πούμε ότι- δέχεται υπό όρους να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ για να σχηματιστεί κυβέρνηση με προοδευτικό προσανατολισμό. Όμως «τα κουκιά δεν βγαίνουν», εκτός κι αν υποτεθεί ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ θα έχουν αμφότερα κατακτήσει στις εκλογές υψηλότατα ποσοστά.

Αν αρνηθεί ο Ανδρουλάκης (αυτός φαίνεται ότι θα είναι  ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ), τότε μοιραία η χώρα οδηγείται σε τρίτη εκλογική αναμέτρηση. Ας δούμε τι μπορεί να συμβεί στην περίπτωση αυτή:

Τρίτες εκλογές

Η χειμαζόμενη σε όλα  τα πεδία κοινωνία, δυσφορεί έντονα για τις αλλεπάλληλες εκλογές και βλέπει ότι το τρίτο κόμμα, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ, κάνει αλαζονική επίδειξη μικρομεγαλισμού αποκρούοντας τις προτάσεις για κυβερνητική σύμπραξη με ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ.

Επομένως, θα το θεωρήσει υπεύθυνο για την χαώδη κατάσταση και ο κόσμος θα λειτουργήσει τιμωρητικά στην κάλπη. Αναπόφευκτη η δραστική συρρίκνωση για το φιλόδοξο ΠΑΣΟΚ, αν μάλιστα ληφθεί υπόψιν ότι οι δύο μεγάλοι θα το σφυροκοπούν εν όψει της τρίτης αναμέτρησης,  θεωρώντας ότι αυτό ευθύνεται για την ακυβερνησία.

Υπάρχει, βέβαια, μια οδός διαφυγής για το ΠΑΣΟΚ : ο Ανδρουλάκης προτείνει να σχηματιστεί κυβέρνηση με την συμμετοχή των τριών κομμάτων, με πρωθυπουργό που δεν θα προέρχεται από τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι δύο αρνούνται κι έτσι αποκρούεται κατά κάποιο τρόπο η μομφή ότι το ΠΑΣΟΚ ευθύνεται για την ακυβερνησία.

Όπως και να ΄χει όμως, το ΠΑΣΟΚ δεν θα αποφύγει την συρρίκνωση. Οι τρίτες εκλογές θα διεξαχθούν σε απολύτως πολωτικό κλίμα, γεγονός καταλυτικό για το τρίτο κόμμα, καθώς το ζητούμενο θα είναι να σχηματιστεί οπωσδήποτε κυβέρνηση και να παύσει η παραλυτική για την οικονομία περίοδος ρευστότητος και ασάφειας.

Μια στάση εδώ, προτού δούμε ποιά θα είναι η κατάσταση στο  ΠΑΣΟΚ μετά την εκλογή του νέου αρχηγού και ποιά η προοπτική του: Μετά τις δεύτερες εκλογές και την αδυναμία να σχηματιστεί κυβέρνηση, δεν αποκλείεται να ενεργοποιηθεί ο γνωστός εκβιαστικός μηχανισμός της Ενωσης και να πιέσει για μεταβατική κυβέρνηση τύπου Παπαδήμου. Το αναφέρουμε ως πιθανότητα…

Ρηγμάτωση μετεκλογικά

Πίσω στο ΠΑΣΟΚ, λοιπόν. Μέχρι τις εκλογές δεν θεωρείται πιθανή η ρηγμάτωση στο εσωτερικό του. Ολοι οι δυσαρεστημένοι θα περιμένουν τις εκλογές ομνύοντας στην ενότητα και θα  κάνουν το πάν για να εκλεγούν βουλευτές.

Όμως μετεκλογικά θα αρχίσουν τα όργανα: αν π.χ. ο Ανδρουλάκης δεχτεί να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ-και  ειδικά αν σχηματιστεί «προοδευτική κυβέρνηση»- είναι πολύ πιθανό ορισμένα στελέχη να αποχωρήσουν από το ΠΑΣΟΚ (π.χ. Λοβέρδος και κάποιοι προσκείμενοι βουλευτές).

Φυσικά, το ίδιο θα συμβεί αν ο Ανδρουλάκης ήθελε  συνεργαστεί με τη ΝΔ του Μητσοτάκη. Το τμήμα που επιθυμεί σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ θα κόψει τα σκοινιά και θα αποπλεύσει…

Με λίγα λόγια, πολύ δύσκολα το ΠΑΣΟΚ θα αποφύγει τις αποσχιστικές τάσεις και την διάσπαση- μικρή ή σημαντική. Ακόμη και στην περίπτωση που θα έχει κατακτήσει ποσοστό διπλάσιο του σημερινού-και θα περιμένει εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς μετά από πιθανή ήττα στον ΣΥΡΙΖΑ- ακόμη και τότε ένα τμήμα του ΠΑΣΟΚ που ακούει ΣΥΡΙΖΑ και «τραβάει πιστόλι», θα φύγει.

Η εκτεθείσα υπόθεση εργασίας λαμβάνει υπόψιν τα σημερινά δεδομένα: κυβερνητική φθορά, καθηλωτικό σημειωτόν του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρουλάκης αρχηγός στο ΠΑΣΟΚ και σαφείς ενδείξεις εκλογικής ανάκαμψης του εν λόγω κόμματος.

Παράδοξο;

Το ενδιαφέρον- και παράδοξο σε πρώτη ανάγνωση- είναι ότι το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ επανήλθε θυελλωδώς στο προσκήνιο όχι λόγω κάποιας εντυπωσιακής κίνησης, πρότασης, προγράμματος κλπ, αλλά εξ αιτίας του κλίματος που διαμορφώθηκε μετά τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά και την υποψηφιότητα του Γιώργου Παπανδρέου.

Όμως σε δεύτερη ανάγνωση, ίσως να μην πρόκειται για κάτι παράδοξο: η καταφανής αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να καρπωθεί την κυβερνητική φθορά, φαίνεται ότι συν-κινεί ικανή μερίδα των «δανεικών» από το ΠΑΟΚ ψηφοφόρων, με αποτέλεσμα να σκέφτονται το νόστιμον ήμαρ! Την επιστροφή στη πολιτική πατρίδα. Στο ΠΑΣΟΚ.

Όλα δείχνουν ότι όντως φυσάει άλλος αέρας. Όμως η πιθανή εκλογική ενίσχυση-με επιστροφές και από τη ΝΔ- ουδόλως σημαίνει ότι το ΠΑΣΟΚ είναι  ικανό να διεκδικήσει ικανό ποσοστό, απειλητικό για τον ΣΥΡΙΖΑ και την δεύτερη θέση. Μπαλαντέρ, ναι. Πρωταγωνιστής επι του παρόντος, όχι. Τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.

Επομένως, η συνολική κατάσταση στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, δηλαδή ποιός θα ηγεμονεύσει, θα κριθεί μετεκλογικά από το ξεκαθάρισμα στο ΠΑΣΟΚ, και κυρίως από την πιθανή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς οι εξελίξεις στο εσωτερικό του θα είναι αναπόφευκτες και ραγδαίες…

Ας μας επιτραπεί μια πρόβλεψη: ενοποίηση του χώρου(Κεντροαριστερά/Σοσιαλδημοκρατία) δεν πρόκειται να υπάρξει. Περί αυτού σε προσεχές σημείωμα.