Σημαία μας η παιδική προστασία

Στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έχουμε κάνει σημαία μας την παιδική προστασία. Το έχω δηλώσει ξανά, όμως, για όλους εμάς είναι πρωταρχική προτεραιότητα. Δεν θέλουμε κανένα παιδί να ζει στη φτώχεια και να βιώνει κοινωνικό αποκλεισμό.

Γι’ αυτό, με προοδευτικές πολιτικές, διασφαλίζουμε ότι όλα τα παιδιά έχουν ίσες ευκαιρίες. Μέσα από οριζόντιες παρεμβάσεις, με πολλαπλασιαστικά οφέλη, απαντούμε σε όλες τις δυσκολίες της καθημερινότητας.

Πρόγραμμα «Κυψέλη»

Το ζήτημα των βρεφονηπιακών σταθμών, αποτελεί μία πολυεπίπεδη κοινωνική επένδυση, η οποία επιδρά τόσο στο παρόν των οικογενειών όσο και στο μέλλον των παιδιών, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας. Ειδικότερα, με το πρόγραμμά μας «Κυψέλη», ενισχύουμε την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών. Ιεραρχούμε αποτελεσματικά τις προτεραιότητες που πρέπει να θέτει ένας βρεφονηπιακός σταθμός.

Για πρώτη φορά, εισαγάγουμε ένα ενιαίο ολιστικό πρόγραμμα, καθημερινής βάσης, με πλούσια ερεθίσματα και ποιοτική απασχόληση των βρεφών και των παιδιών. Καθιερώνουμε παράλληλα, την τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση της ανάπτυξης βρεφών και νηπίων από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό Στόχος μας, η πρώιμη διάγνωση νοητικών, μαθησιακών και ψυχοκοινωνικών δυσκολιών με σκοπό την έγκαιρη παρέμβαση, ώστε κάθε παιδί να μεγαλώνει όσο πιο λειτουργικό γίνεται.

Υιοθεσία και αναδοχή

Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο, είναι αυτό της αναδοχής και υιοθεσίας. Μπορώ να πω πως είμαι περήφανη για τις μεταρρυθμίσεις που έχουμε κάνει για την αποϊδρυματοποίηση των παιδιών και την εξεύρεση της κατάλληλης οικογένειας. Μέσα σε 1,5 χρόνο, 750 παιδιά (από τα 2.200) βρήκαν τη θαλπωρή μιας οικογένειας μέσα από την επιμονή μας αλλά και την απλούστευση των διαδικασιών που επιτύχαμε.

Μετρήσαμε τα παιδιά, καταχωρίσαμε ατομικό φάκελο οικογενειακής αποκατάστασης για κάθε ένα από αυτά, θεσμοθετήσαμε μηνιαίο επίδομα αναδοχής για κάθε ανάδοχο από 325 ευρώ, διευρύναμε τα ηλικιακά όρια των υποψηφίων αναδόχων (άτομα από 25 έως 75 ετών θα έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ανάδοχοι), διορθώσαμε μία κατάφωρη αδικία ετών, δίνοντας πλέον το δικαίωμα στην υιοθεσία και την αναδοχή σε φορείς του HIV ή της ηπατίτιδας Β, εφόσον ακολουθούν τη θεραπεία τους.

Οι υιοθεσίες και οι αναδοχές στη χώρα μας χαρακτηρίζονταν ως μια ατέρμονη προσπάθεια γονέων να βρουν ένα παιδί. Τώρα πια η διαδικασία είναι πολύ εύκολη και ψηφιακή. Μέσα σε έξι μήνες κάποιος μπορεί να είναι κατάλληλος για αναδοχή ενώ για την υιοθεσία η διαδικασία διαρκεί 9 μήνες.

Όλα τα παιδιά είναι καταγεγραμμένα στο paidi.gov.gr – την πρώτη ψηφιακή πλατφόρμα του κράτους που συγκεντρώνει όλη την πληροφορία που αφορά στο παιδί- ώστε να μπορεί ο πολίτης να αντλεί σχετική ενημέρωση. Και να υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο, ότι ανάδοχος γονέας μπορεί να γίνει κάθε πολίτης ως μονογονέας, κάθε έγγαμο ζευγάρι και κάθε ζευγάρι που έχει σύμφωνο συμβίωσης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη το φύλο, η θρησκεία και η σεξουαλική του ταυτότητα. Λέμε πως θέλουμε ένα σπίτι για κάθε παιδί, το εννοούμε και το κάνουμε.

Πρόγραμμα «Ημιαυτόνομης Διαβίωσης» εφήβων 15 ετών και άνω

Στο πλαίσιο της αποϊδρυματοποίησης, νομοθετήσαμε ήδη τα Διαμερίσματα Αυτόνομης Διαβίωσης για εφήβους ηλικίας 15 ετών και άνω. Τα διαμερίσματα αυτά, θα βρίσκονται εντός αστικού ιστού και θα προσομοιάζουν σε συνθήκες οικογενειακού περιβάλλοντος, όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε τα παιδιά να μην βρίσκονται για χρόνια σε ιδρυματικού τύπου δομές.

Η πιο σημαντική όμως πρόβλεψη του προγράμματος «Ημιαυτόνομης Διαβίωσης» αυτού, είναι οι υπηρεσίες προώθησης στην εκπαίδευση και μετέπειτα στην αγορά εργασίας, που θα περιλαμβάνουν, ανάπτυξη δεξιοτήτων, εργασιακή συμβουλευτική και διασύνδεση με την αγορά εργασίας. Απέναντι σ’ αυτούς τους εφήβους αλλά και ενήλικες χρέος μας είναι η επανένταξή τους στην κοινωνία να γίνει με ομαλό και ασφαλή τρόπο. Να τους δώσουμε την ευκαιρία να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους, την ικανότητά τους για αυτόνομη διαβίωση και χειρισμό της καθημερινότητας.

Πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης

Δεν σας κρύβω ότι βασική μου προτεραιότητα από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ήταν η πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης. Η παιδική κακοποίηση, δεν αντιμετωπίζεται με ικετευτικές νουθεσίες και διαρκείς προειδοποιήσεις. Η παιδική κακοποίηση πρέπει να αντιμετωπίζεται δικαστικά και να τιμωρείται αυστηρά. Γ

Για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο, ορίσαμε με σαφήνεια τι είναι παιδική κακοποίηση, ενισχύσαμε τα μέτρα πρόληψης και θεσπίσαμε την υποχρέωση των φορέων να έχουν ένα κοινωνικό λειτουργό υπεύθυνο παιδικής προστασίας σε κάθε δομή. ‘Ένα άτομο εμπιστοσύνης ώστε να μην χάνεται η πληροφορία από φόβο καταγγελίας στις αρμόδιες αστυνομικές ή εισαγγελικές αρχές.

Καθήκον πλέον των δομών και του υπεύθυνου παιδικής προστασίας είναι να συλλέγει την πληροφορία αυτήν, να την καταγράφει κεντρικά στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και να την γνωστοποιεί στις αρμόδιες αρχές κάθε περιστατικό που περιέρχεται στην αντίληψή τους. Γιατί είναι καλύτερα κάποιες αναφορές να αποδειχθούν λανθασμένες, παρά να υποτιμηθούν πραγματικά περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων.

Τέλος, όλοι όσοι εργάζονται και προσφέρουν υπηρεσίες σε δομές παιδικής προστασίας, υποχρεούνται επιτέλους να έχουν λευκό ποινικό μητρώο αλλά και να μην έχουν κατηγορηθεί για συγκεκριμένα αδικήματα.

Επιπλέον, για πρώτη φορά στην χώρα μας δημιουργήσαμε μεικτά κλιμάκια με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για την διεξαγωγή αιφνίδιων ελέγχων σε δομές ανηλίκων και ΑμεΑ. Στα κλιμάκια αυτά συμμετέχουν πέρα από τους επιθεωρητές της ΕΑΔ και εμπειρογνώμονες (γιατροί, παιδίατροι, παιδοψυχίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί), ειδικοί σε θέμα ανίχνευσης περιστατικών παιδικής κακοποίησης. Σκοπός μας είναι να διασφαλίσουμε ότι όλα τα παιδιά βρίσκονται σε ασφαλές και υγιές περιβάλλον. Θα συνεχίσουμε με εντατικούς ρυθμούς, δείχνοντας μηδενική ανοχή σε κάθε μορφή κακοποίησης.

Ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά

Τέλος, θα ήθελα να σταθώ στο γεγονός, ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που ενσωματώνει στο δίκαιό της τη Σύσταση του Συμβουλίου της 14ης Ιουλίου 2021 με την οποία θεσπίζεται η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τα Παιδιά.

Στόχος της σύστασης, είναι η πρόληψη και η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού των παιδιών και η προστασία των δικαιωμάτων τους. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σε συνεργασία με τη Unicef και στη βάση εισήγησης του νέου Εθνικού Συμβουλίου Αναδοχής και Υιοθεσίας (ΕΣΑΝΥ), ξεκινά ενημερωτική εκστρατεία διετούς διάρκειας ώστε να εξηγήσει τι είναι η αναδοχή και να κινητοποιήσει στην κατεύθυνση αυτή.

Καταφέραμε να επιλεγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Unicef ως μία από τις 7 χώρες πιλότους για αυτό το πρωτοπόρο πρόγραμμα, το Child Guarantee. Πάνω από το ένα τέταρτο όλων των παιδιών στην Ε.Ε. κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε να υπάρξουν εγγυήσεις για τα παιδιά. Να διασφαλιστεί δηλαδή, ότι κάθε παιδί στην Ευρώπη έχει πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση και επαρκή διατροφή, δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, δωρεάν εκπαίδευση και φροντίδα στην πρώιμη ηλικία.

*Η Δόμνα Μιχαηλίδου, είναι υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

27 άρθρα σημαντικών προσωπικοτήτων που μοιράζονται σκέψεις και απόψεις για την Ελλάδα και τη θέση της στο μέλλον. Ανακαλύψτε περισσότερα στο αφιέρωμα “2022: Η Ελλάδα Στο Μέλλον”