Σουηδία γίναμε (η όχι;)

Σε περίπτωση που δεν το έχετε προσέξει, το πρότυπο χώρας για την κοινωνική ασφάλιση για την κυβέρνηση είναι το «Σουηδικό μοντέλο». Έτσι είπε στο τελευταίο υπουργικό Συμβούλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Την σκανδιναβική αυτή χώρα έφεραν άλλωστε σήμερα ως παράδειγμα ο Κωστής Χατζηδάκης και ο Πάνος Τσακλόγλου παρουσιάζοντας τον νέο νόμο για την επικουρική ασφάλιση που θα ψηφιστεί στην καρδιά του θέρους, Κάπου προς το τέλος Ιουλίου, αρχές Αυγούστου. Τότε που οι κυβερνώντες ευελπιστούν ότι τα πλήθη θα βρίσκονται στις παραλίες, οπότε όλα περνάνε πιο «εύκολα» και πιο απαρατήρητα. Το νομοθέτημα αλλάζει το σύστημα για τις επικουρικές συντάξεις από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό.

Πριν όμως «πιάσουμε» τα του ασφαλιστικού, ας ασχοληθούμε λίγο ακόμη με την χώρα πρότυπο: Την Σουηδία. Εκτός από το ότι έχει αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, είναι ταυτόχρονα και μία από τις πρώτες χώρες που διερευνά το αν γίνεται να μετατρέψει το εργασιακό 8ωρο σε εργασιακό 6ωρο. Να μειώσει δηλαδή τον χρόνο εργασίας, δίχως μείωση αποδοχών. Σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου με το τελευταίο νομοσχέδιο του Κωστή Χατζηδάκη το 8ωρο έγινε 10ωρο, δίχως να πληρώνονται αυτές οι παραπάνω ώρες ενώ αυξήθηκε η δυνατότητα υπερωριών ανά εργαζόμενο. Ως εκ τούτου συμπεραίνουμε με σχετική ασφάλεια πως η συμπάθεια της κυβέρνησης προς την Σουηδία είναι επιλεκτική.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο εμπνευστής του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, ο υφυπουργός Πάνος Τσακλόγλου έχει μία σαφέστατη και τεκμηριωμένη άποψη για το τι πρέπει να γίνει με το ασφαλιστικό σύστημα. Οι θέσεις του είναι γνωστές εδώ και χρόνια, διαθέτοντας μάλιστα συγκεκριμένο πολιτικό «φορτίο».

Είναι οπαδός του κεφαλαιοποιητικού συστήματος εκτιμώντας ότι τα αποθεματικά των ταμείων οφείλουν να είναι μοχλός ανάπτυξης για την αγορά, ως εκ τούτου να επενδύονται από ιδιώτες. Επίσης πιστεύει στην ατομο-κεντρική προσέγγιση του ασφαλιστικού συστήματος ως εκ τούτου προκρίνει τους «προσωπικούς κουμπαράδες» ανά ασφαλισμένο. Επίσης θεωρεί ότι οι κίνδυνοι των αγορών στους καιρούς αβεβαιότητας που ζούμε, είναι μικρότεροι από το μέλλον ταμείων που θεωρεί ότι είναι σκοτεινό λόγω του δημογραφικού προβλήματος.

Με την αντίληψη αυτή είναι εύλογο να διαφωνούν όσοι πιστεύουν στον αλληλέγγυο χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος. Όσοι θεωρούν ιδιωτικοποίηση το να διατίθενται προς επένδυση οι εισφορές των εργαζομένων και όσοι θεωρούν ρίσκο το να βασίζονται οι αποδόσεις του συστήματος στις συμπεριφορές και τις διακυμάνσεις της αγοράς. Επίσης όσοι εκτιμούν πως το χρηματοδοτικό κενό που θα προκύψει από την μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο, οδηγεί σε μερικά χρόνια σε περικοπή συντάξεων. Αυτές οι απόψεις άλλωστε θα «αναμετρηθούν» στον πολιτικό και κοινοβουλευτικό διάλογο που ήδη έχει ξεκινήσει.

Έως εδώ καλά. Όμως αυτήν την διάσταση απόψεων, επιχειρεί να αποκρύψει η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης. Φορέας της οποίας είναι κυρίως ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης. Ακολουθώντας την ίδια τακτική που υιοθέτησε και στο εργασιακό νομοσχέδιο, επιχειρεί να προβάλλει την ασφαλιστική μεταρρύθμιση ως μία ακόμη «ευλογία» για τους εργαζόμενους.

Αυτό που εισέπραξε ο μέσος πολίτης από την παρουσίαση του νομοσχεδίου, αλλά κυρίως από τα «πρωτοσέλιδα» του φίλιου στην κυβέρνηση τύπου και των ανάλογων ιστοσελίδων, είναι πως το υπουργείο Εργασίας βρήκε τον μαγικό τρόπο να αυξήσει τις συντάξεις: Από 153 ευρώ στα 157 για τον χαμηλοσυνταξιούχο λένε οι πίνακες και δημοσιεύματα, από 353 στα 594 για τον λίγο καλύτερα αμειβόμενο. Πολιτικά άραγε στέκει αυτό; Θέλουν να πιστέψουμε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρήκε την «μαγική συνταγή»;

Αν ήταν τόσο απλό γιατί άραγε δεν το έκανε η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή; Γιατί δεν το έκανε η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά; Γιατί – παρότι το σκέφθηκαν- δεν το έκαναν οι κυβερνήσεις του Κώστα Σημίτη (μια και ο Πάνος Τσακλόγλου προέρχεται από τον χώρο του κέντρου). Προφανώς γιατί «κάποιο λάκκο έχει η φάβα»,

Στην προκειμένη ο «λάκκος» συνίσταται στο ότι αυτά τα νούμερα δεν είναι αυξήσεις συντάξεων αλλά πιθανές αποδόσεις και σενάρια βασισμένα στην προγενέστερη εμπειρία. Προφανώς αρκετά επισφαλή σε μία 15ετή περίοδο όπου καταρρέει η κάθε Lehman Brothers και μια παγκόσμια πανδημία πατάει pause στον παγκόσμιο καπιταλισμό. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο ορίζοντας της μεταρρύθμισης που επιχειρεί η κυβέρνηση είναι το 2025 και το 2070. Ημερομηνίες που, παρεμπιπτόντως, υπερβαίνουν την κυβερνητική θητεία.

Πολιτικό ενδιαφέρον είχε και η πολιτική δέσμευση που ανέλαβαν ο Κωστής Χατζηδάκης και ο Πάνος Τσακλόγλου. Αναφέροντας ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν αποτελεί το πρώτο βήμα ώστε να επεκταθεί το σύστημα αυτό και στις κύριες συντάξεις. Αντιθέτως είπαν πως για την εθνική και την ανταποδοτική σύνταξη τα πράγματα μένουν ως έχουν.

Καλό είναι όμως για αυτό να ειδοποιήσουν και τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά Μιλτιάδη Νεκτάριο. Αφού μόλις χθες σε αρθρογραφία του ανέφερε ότι το ασφαλιστικό αποτελεί «το υπόβαθρο για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του συστήματος συντάξεων της χώρας, με την επέκταση των Ατομικών Λογαριασμών τόσο στο σύστημα των Κύριων Συντάξεων». Ο εν λόγω πανεπιστημιακός δεν αναφέρεται προφανώς τυχαία, αλλά γιατί αποτέλεσε τον βασικό σύμβουλο του υφυπουργού Εργασίας Πάνου Τσακλόγλου όταν πριν λίγο καιρό ανέλυσε τις κυβερνητικές προθέσεις για το ασφαλιστικό στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις