Στην Άγκυρα η προσοχή, ψιλή βροχή Τίρανα και Σκόπια…

Είκοσι οκτώ μέρες πριν από τις ευρωεκλογές φαίνεται ότι τα λεγόμενα εθνικά θέματα έρχονται αιφνιδίως στο προσκήνιο. Κατά βάση ένα είναι αυτό που προέκυψε με την άνοδο στην εξουσία των εθνικιστών της Βόρειας Μακεδονίας. Υπάρχει και μια εκκρεμότητα με την Αλβανία.

Και τα δύο είναι ήσσονος σημασίας, αλλά δεν αποκλείεται να τροφοδοτήσουν «εθνικά» αντανακλαστικά, καθώς περισσεύουν οι παντός είδους ούλτρα πατριώτες: οι διαχρονικοί Βελόπουλοι και Σαμαράδες και, εσχάτως, οι εξ «αριστερών» Κασσελάκηδες. Όμως, δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες: το διαρκές και μεγάλο πρόβλημα της χώρας δεν βρίσκεται στα βόρεια σύνορά της, αλλά στα ανατολικά της. Και από αυτό επηρεάζεται η εθνική και οικονομική ζωή της.

Αν υπάρχει ένας τομέας, στον οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη τα πάει σχετικά καλά είναι αυτός της εξωτερικής πολιτικής. Για την ακρίβεια, τα πάει όπως και οι περισσότερες κυβερνήσεις πριν από αυτήν τα τελευταία τουλάχιστον 30 χρόνια.

Πρώτον, στο λεγόμενο «μακεδονικό», η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσωπικά, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, έκαναν εσωτερικό τσαμπουκά με τη Συμφωνία των Πρεσπών που υπέγραψε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν καθαρά για ψηφοθηρικούς λόγους, καθώς έπρεπε να κατευνάσουν τους εγχώριους «μακεδονομάχους». Είχαν στο εσωτερικό τους και τον ούλτρα πατριώτη Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος έκανε πολιτική καριέρα χάρη στο «μακεδονικό».

Η αντιπολιτευτική στάση ΝΔ-Μητσοτάκη ήταν κουτοπόνηρη και ανεύθυνη. Ο κ. Μητσοτάκης προσωπικά γνώριζε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν επωφελής για την Ελλάδα, καθώς υποχρέωνε τη γειτονική χώρα να κάνει κάτι σπάνιο και πολιτικά επώδυνο: να αλλάξει το όνομά της. Γι’ αυτό και οι εθνικιστές στα Σκόπια χαρακτήρισαν «προδοτική» τη Συμφωνία, όπως έκαναν και κάποιοι Έλληνες ομόφρονές τους. Δυστυχώς, μεταξύ αυτών ήταν και ορισμένοι ακραίοι της ΝΔ.

Ως κυβέρνηση η ΝΔ κινήθηκε συνετά. Εφάρμοσε τη Συμφωνία των Πρεσπών (αν και κουτοπόνηρα καθυστέρησε να φέρει προς κύρωση τα προβλεπόμενα πρωτόκολλα) και ενθάρρυνε την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σημερινή νίκη των εθνικιστών του VMRO και ο λεκτικός τσαμπουκάς της νέας Προέδρου της Δημοκρατίας, με την αναφορά σε (σκέτο) Μακεδονία, δεν μπορεί να αλλάξει το στάτους κβο. Οι διεθνείς συνθήκες δεν αλλάζουν όπως φαντασιώνεται μια ακραία εθνικίστρια που ζει στον περασμένο αιώνα. Και μια μικρή χώρα, που προσδοκά να βγει από την απομόνωση και τη φτώχεια με ευρωπαϊκή βοήθεια, δεν μπορεί να το κάνει με εθνικιστικούς τσαμπουκάδες. Σύντομα θα το καταλάβουν αυτοί που θα κυβερνήσουν.

Δεύτερον, η διαφαινόμενη όξυνση των σχέσεων με την Αλβανία, εξαιτίας της «υπόθεσης Μπελέρη», δεν μπορεί να τραβήξει μακριά. Ο Ράμα γνωρίζει ότι κυβερνά μια μικρή, φτωχή και διεφθαρμένη χώρα, που δεν έχει τίποτα να κερδίσει από τα συνέχιση της κόντρας με την Ελλάδα. Η προεκλογική περατζάδα του από το Κλειστό του Γαλατσίου είναι αμφίβολο αν του απέφερε κάτι ουσιώδες. Πολύ σωστά η κυβέρνηση δεν άκουσε τις έξαλλες εγχώριες φωνές και δεν απαγόρευσε τη συγκέντρωση. Οι Αλβανοί μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα και τα παιδιά τους είναι περισσότερο Έλληνες παρά Αλβανοί, για να θέλουν να παίξουν στο όποιο παιχνίδι του Ράμα. Μια χαρά ζουν εδώ.

Τούτων δοθέντων, όλη η προσοχή της Ελλάδας πρέπει να είναι στραμμένη ανατολικά. Η σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν δεν αναμένεται να αποφέρει κάτι μη αναμενόμενο. Δεν υπάρχουν αυταπάτες ότι η Τουρκία θα εγκαταλείψει πάγιες θέσεις και διεκδικήσεις. Αυτό το γνώριζαν όλοι οι Έλληνες πρωθυπουργοί, που κατά καιρούς συνομιλούσαν με τους Τούρκους ομολόγους τους: από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη (απόντες πλέον) έως τον Κώστα Σημίτη, τον Κώστα Καραμανλή, τον Γιώργο Παπανδρέου και τον Αλέξη Τσίπρα. Σχεδόν όλοι κατηγορήθηκαν κάποια στιγμή για «υποχωρητικότητα» απέναντι στην Τουρκία. Αλλά ακριβώς το ίδιο έχει συμβεί και στην Τουρκία από την πλευρά της κάθε φορά έξαλλης αντιπολίτευσης.

Όλα αυτά τα γνωρίζει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης που πάει σήμερα στην Άγκυρα. Γνωρίζει τις τουρκικές διεκδικήσεις και προκλήσεις. Όπως και τα μπρος-πίσω του Ερντογάν: από το «Μητσοτάκης γιοκ» στη Διακήρυξη των Αθηνών για «ήρεμα νερά». Ήδη η ησυχία που επικρατεί εδώ και πολύ καιρό στους αιθέρες και τη θάλασσα του Αιγαίου κέρδος είναι.

Εν κατακλείδι, τα όποια προβλήματα εμφανίζονται στις σχέσεις με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία είναι «ψιλή βροχή». Στην Τουρκία είναι τα ζόρια και εκεί πρέπει να έχουμε διαρκώς το νου μας.