Τα Γλυπτά θα έρθουν μόνο ως δανεικά, αντέχει να το πει ο Μητσοτάκης;

Η άστοχη ενέργεια του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη άναψε πράσινο φως για την κυβερνητική προπαγάνδα στην Αθήνα. Εδώ και δύο μέρες λέγονται και γράφονται τα πάντα. Από το θριαμβευτικό ότι ο Μητσοτάκης «συνέτριψε» τον Σούνακ έως τη «βεβαιότητα ότι, τώρα πια, είμαστε πολύ κοντά στην επιστροφή των Γλυπτών, επειδή ο Σούνακ έκανε αυτήν τη γκάφα.

Ποια είναι, όμως, η σκληρή πραγματικότητα ως προς την προοπτική επίτευξης του ελληνικού στόχου; Ας δούμε τα δεδομένα.

Πρώτον, η «σύγκρουση» Μητσοτάκη-Σούνακ για τα Γλυπτά δεν απασχολεί τη βρετανική κοινή γνώμη, έχουν κι εκεί άλλα προβλήματα. Και δεν είναι βέβαιο ότι, αν αρχίσει να την απασχολεί, αυτό θα είναι καλό για την ελληνική επιδίωξη.

Δεύτερον, ο Σούνακ και το Συντηρητικό Κόμμα καταποντίζονται στις δημοσκοπήσεις. Και ενδέχεται να μην αποφύγουν να κεντρίσουν τον εθνικισμό των ψηφοφόρων τους στο θέμα των Γλυπτών. Αυτό, όμως, θα απομακρύνει τον ελληνικό στόχο.

Τρίτον, καμιά πολιτική δύναμη στη Βρετανία δεν έχει πει ότι αποδέχεται το ελληνικό αίτημα να επιστραφούν τα Γλυπτά και οτιδήποτε αντίθετο, που λέγεται και γράφεται εδώ, είναι παραπλανητικό. Ο αρχηγός των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, με τον οποίο συναντήθηκε ο κ. Μητσοτάκης, είπε απλώς ότι δεν θα αντιταχθεί σε μια ενδεχόμενη συμφωνία δανεισμού από το βρετανικό Μουσείο.

Τέταρτον, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η πολιτικοποίηση του θέματος δεν συμφέρει την Ελλάδα. Διότι θεωρείται πολύ δύσκολο έως αδύνατο οποιαδήποτε βρετανική κυβέρνηση να πει «ναι» στην επιστροφή των Γλυπτών. Ήδη και τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, Συντηρητικοί και Εργατικοί, δηλώνουν ότι δεν θα αλλάξουν τον νόμο του 1963, που απαγορεύει στο βρετανικό Μουσείο να παραχωρήσει τα αντικείμενα που έχει στην κατοχή του.

Πέμπτον, τι απομένει, εφόσον επιστροφή των Γλυπτών με παραχώρηση στην Ελλάδα αποκλείεται; Απομένει ο δανεισμός τους. Αυτό είναι που συζητεί το βρετανικό Μουσείο, διότι παραχώρηση δεν μπορεί να κάνει χωρίς αλλαγή του νόμου.

Έκτον, ο κ. Μητσοτάκης το 2019, στην αρχή της πρωθυπουργικής θητείας του, είχε μιλήσει για δανεισμό. Όμως, υπό την πίεση των αντιδράσεων, το άλλαξε, διότι δανεισμός σημαίνει και αναγνώριση της ιδιοκτησίας του βρετανικού Μουσείου επί των Γλυπτών. Σήμερα οι πάντες στην Ελλάδα αποκρούουν τη λύση του δανεισμού.

Έβδομον, όμως η λύση αυτή είναι η μόνη ρεαλιστική. Ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να αποφασίσει τι θέλει. Να κάνει με το θέμα των Γλυπτών εσωτερική πολιτική και φιγούρα ή να επιδιώξει τη μόνη εφικτή λύση, που είναι ο δανεισμός;

Ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ότι, αν αποδεχθεί τη λύση του δανεισμού, θα συναντήσει σφοδρές εσωτερικές αντιδράσεις. Θα κατηγορηθεί ότι έτσι εκχωρεί την ιδιοκτησία των Γλυπτών στη Βρετανία. Όμως, αν τα Γλυπτά έρθουν στην Ελλάδα, μετά από δύο και πλέον αιώνες, θα δημιουργηθούν νέα δεδομένα. Ο στόχος της «επανένωσης» θα επιτευχθεί και η νέα δυναμική που θα δημιουργηθεί μπορεί να δώσει την οριστική λύση.

Όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων. Το εύκολο είναι να συνεχίσουμε να καταγγέλλουμε τους Βρετανούς για την κλοπή που έκανε ο Έλγιν. Αυτό γίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες, αλλά δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Το δύσκολο είναι να βρεθεί μια λύση που θα φέρει τα Γλυπτά στην Αθήνα, μέσω μιας συμφωνίας που θα μπορούν να αντέξουν και οι Βρετανοί.

Η μόνη, λοιπόν, ρεαλιστική λύση είναι μια συμφωνία με το βρετανικό Μουσείο που θα ικανοποιεί το μείζον: την έλευση των Μαρμάρων στην Αθήνα. Τότε θα μπορούμε να μιλάμε για μια σημαντική ελληνική νίκη, ίσως και θρίαμβο.

Το ερώτημα είναι αν ο κ. Μητσοτάκης αντέχει να πει ανοιχτά στην ελληνική κοινή γνώμη την αλήθεια: ότι τα Γλυπτά θα έρθουν στην Αθήνα μόνο ως δανεικά. Αλλιώς θα συζητάμε εις το διηνεκές. Και-ποιος ξέρει-σε μερικές δεκαετίες κάποιος άλλος πρωθυπουργός θα «συντρίψει» τον ομόλογό του της Βρετανίας, όπως έκανε ο Μητσοτάκης με τον Σούνακ. Όμως, τα Γλυπτά θα είναι ακόμη στο Λονδίνο.

Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση του Μακιαβέλι, θα λέγαμε ότι στο θέμα αυτό τα «τα μέσα αγιάζουν τον σκοπό». Και ύψιστος σκοπός είναι να έρθουν, επιτέλους, τα Γλυπτά στην Αθήνα…