Τα κοράκια θα πάρουν τα δάνεια κοψοχρονιά αλλά εσύ όχι

Με αφορμή τους επερχόμενους πλειστηριασμούς που θα προκύψουν για τις υποθήκες των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προκύπτει εύλογα ένα ερώτημα. Γιατί να μην μπορούν οι δανειολήπτες να πληρώσουν το (μικρό) ποσό, έναντι του οποίου τα κοράκια θα αποκτήσουν τον έλεγχο του δανείου;

Μια γενική παραδοχή παραγόντων της αγοράς αναφέρει ότι οι εταιρείες που θα αναμιχθούν στην υπόθεση των κόκκινων δανείων θα καταβάλλουν ένα ποσό μεταξύ 10 και 20 σεντς, για κάθε ευρώ δανείου. Ποσό ιδιαίτερα χαμηλό, ιδίως αν συγκριθεί με τα τοκοχρεολύσια που καλούνται να πληρώσουν οι δανειολήπτες. Οι πολίτες έχοντας την εμπειρία από τα πανωτόκια, θεωρούν εξοργιστικό να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ακόμη πιο εξοργιστικό μοιάζει το γεγονός ότι τα κοράκια, έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τόσα λίγα ενώ οι δανειολήπτες όχι. Η οργή ξεχειλίζει όταν συνειδητοποιεί κάποιος ότι μπορεί τα κοράκια να έχουν δώσει ψίχουλα για να αγοράσουν το δάνειο αλλά εν συνεχεία έχουν το δικαίωμα να απαιτήσουν την αποπληρωμή του ποσού στο σύνολό του.

Αυτό που δεν βάζουν στην εξίσωση οι εξοργισμένοι δανειολήπτες, είναι ότι η εταιρεία-κοράκι, θα αγοράσει ένα “καλάθι” δανείων. Χοντρική δηλαδή. Στο καλάθι περιλαμβάνονται δάνεια που μπορούν να αποπληρωθούν και άλλα από τα οποία δεν θα εισπράξουν ούτε σεντς. Επιπλέον θα πρέπει κατά περίπτωση να δαπανήσουν κάποιο ποσό για να μπορέσουν να εισπράξουν. Από την απλή αποστολή ενημερωτικών σημειωμάτων μέχρι τα ένδικα μέσα, όλα έχουν κόστος. Σε αυτό το κόστος θα πρέπει να προσθέσει κανείς και το κόστος λειτουργίας της επιχείρησης. Τα κοράκια δεν είναι ευαγή ιδρύματα. Πρέπει να βγάλουν και κάποιο κέρδος από την εμπλοκή τους. αναλαμβάνουν ρίσκο αγοράζοντας κόκκινα δάνεια και πρέπει να πληρωθούν γι’ αυτό. Έτσι καταλήγουμε σε ένα ποσό που μοιάζει μικρό σε σχέση με το αρχικό και αυτό εξοργίζει τους πολίτες, αρκετοί εκ’ των οποίων έχουν υποφέρει με τα πανωτόκια και τον συναλλαγματικό κίνδυνο.

Ωστόσο αν αναλογιστεί κανείς ότι η τράπεζα δεν εισπράττει τίποτε σήμερα, η συμφωνία με τα κοράκια ίσως να είναι επωφελής. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το σύνολο των κόκκινων δανείων ξεπερνά τα 110 δισ. ευρώ και οι ίδιες οι τράπεζες έχουν λάβει προβλέψεις για περίπου τα μισά. Δηλαδή έχουν “βάλει στην άκρη” για το συγκεκριμένο σκοπό, περίπου 60 δισ. ευρώ. Πωλώντας το σύνολο των δανείων (πρόκειται για ακραία παραδοχή) θα εισπράξουν στην καλύτερη περίπτωση τα μισά απ’ όσα υπολείπονται, αφήνοντας μια τρύπα στην κεφαλαιακή τους επάρκεια. Ωστόσο η ρύθμιση αυτής της ανοιχτής πληγής, εκτιμάται ότι θα δώσει τη δυνατότητα στα ιδρύματα να επιστρέψουν σε κανονική λειτουργία και θα μπορέσουν να απορροφήσουν το υπολειπόμενο ποσό, βασιζόμενες στην ανάπτυξή τους και στην υγιή πιστωτική επέκταση.

Υπάρχει ωστόσο και ένας ακόμη λόγος για τον οποίο οι τράπεζες πωλούν φθηνά τα δάνεια στα κοράκια, αλλά δεν δέχονται να κάνουν τις ίδιες εκπτώσεις στους δανειολήπτες. Ίσως αυτός ο λόγος να είναι και ο πιο σοβαρός. Αν οι τράπεζες προχωρήσουν σε διαγραφές τόκου και κεφαλαίων, απαλλάσσοντας τον δανειολήπτη από ένα μεγάλο μέρος της οφειλής, θα δημιουργήσουν αυτό που ονομάζεται ηθικός κίνδυνος. Θα οδηγήσουν δηλαδή μέρος των πολιτών στο συμπέρασμα ότι είναι εφικτό να λάβει δάνειο το οποίο και δεν θα πληρώσει στη συνέχεια. Κάτι τέτοιο μπορεί να διαλύσει το τραπεζικό σύστημα δημιουργώντας οργανωμένες στρατιές “στρατηγικών κακοπληρωτών”.

Για να μην υπάρχουν παρανοήσεις, αυτή την εμμονή των μνημονιακών κυβερνήσεων σε κάτι που θεωρούσαν κοινωνικά δίκαιο και σχηματικά το ονόμασαν “κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη”, το πλήρωσε η κοινωνία εν συνόλω μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων. Πληρώσαμε δηλαδή ακόμη και τη διαμονή ανθρώπων σε σπίτια για τα οποία δεν είχαν καταβάλλει ούτε καν μερικές από τις μηνιαίες δόσεις. Κοιτώντας πίσω θα πρέπει μάλλον να αναθεωρήσουμε τι ήταν τελικά κοινωνικά δίκαιο και τι όχι.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).