Τα χέρια του μόχθου απαιτούν λιγότερη δουλειά…

Tα τελευταία 30 χρόνια το εργατικό κίνημα όπου γης έπαιζε άμυνα, προσπαθούσε με νύχια και με δόντια να διαφυλάξει τα κεκτημένα. Οπως συνήθως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αυτή η παθητική στάση οδήγησε σε οδυνηρές ήττες, ανέντιμους συμβιβασμούς και τελικά σε απώλεια προνομίων που είχαν κερδηθεί με αίμα τις προηγούμενες πολλές δεκαετίες. Είναι σαν την ομάδα στο ποδόσφαιρο που περιμένει συνεχώς μπροστά από το τέρμα…Κάποια στιγμή ο αντίπαλος το γκολ θα το κάνει, είναι σχεδόν μοιραίο.

Μιλώντας με ποδοσφαιρικούς όρους, το εργατικό κίνημα έφτασε η ώρα να να πάρει την μπάλα στα πόδια του και να κάνει παιχνίδι. Γύρω μας, παγκοσμίως, έχουν διαμορφωθεί οι όροι για να συμβεί κάτι τέτοιο. Η εργασία κέρδισε το χαμένο της κύρος, οι πάντες αναγνώρισαν την αξία της, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης σαν αυτές που διαμόρφωσε ο Covid. Xωρίς τον κόσμο της εργασίας και την αποφασιστική συμβολή του (σε νοσοκομεία, ιατρεία, φαρμακευτικές εταιρίες σούπερ μάρκετ, αεροδρόμια, κτλ) τα πάντα θα είχαν καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος.

Πως περνάς όμως από την άμυνα στη φουλ επίθεση; Εκμεταλλεύεσαι πάνω απ’ όλα τα πλεονεκτήματα που σου δίνει η εποχή. Η τεχνολογία πια έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα που μπορεί να εξασφαλίσει σχεδόν για κάθε εργαζόμενο σ’ αυτόν τον πλανήτη λιγότερη (αλλά και ποιο ποιοτική) δουλειά και περισσότερη ξεκούραση και ελεύθερο χρόνο.

Δεν είναι δα κανένα φοβερό μυστικό. Εταιρίες (μεγάλες αλλά και μικρομεσαίες) το έχουν ήδη τολμήσει. Μείωσαν το χρόνο της εργασίας των υπαλλήλων τους και είδαν την παραγωγικότητά τους να ανεβαίνει. Περισσότερο ευτυχισμένοι αλλά και περισσότεροι ξεκούραστοι εργαζόμενοι, με πιο καθαρό μυαλό, είχαν την ευκαιρία να παράξουν και εφαρμόσουν πιο καινοτόμες και πιο αποτελεσματικές ιδέες στον τομέα ευθύνης τους.

Το να συζητάμε σήμερα, 20 χρόνια στον 21ο αιώνα μχ, για την ανάγκη να μην…αυξηθεί περαιτέρω ο χρόνος εργασίας και να διαφυλαχθεί το οκτάωρο είναι κάτι το εντελώς αναχρονιστικό. Το πραγματικά επίδικο έχει να κάνει με τη μείωση του χρόνου εργασίας, με τους τρόπους εκείνους που θα δώσουν στους εργαζόμενους περισσότερα κίνητρα μέσω όμως σ’ ένα πλέγμα ασφάλειας και κοινωνικής δικαιοσύνης.

Ο Μπάιντεν στις ΗΠΑ έχει αντιληφθεί ότι οι προκλήσεις έχουν πια τελείως διαφορετικό χαρακτήρα από αυτό που όρισε πριν 40 χρόνια ο Ρέηγκαν στη χώρα του και η Θάτσερ στην Αγγλία. Ενα σύγχρονο κράτος θα πρέπει να είσαι σε θέση να διασφαλίζει όχι μόνο καλές αμοιβές για όλους αλλά και συνθήκες κάτω από τις οποίες μία οικογένεια θα μπορεί να μεγαλώνει με αξιοπρέπεια τα παιδιά της μέσα σ’ ένα κόσμο που αλλάζει.

Αδεια γονική δεν χρειάζονται πλέον μόνο οι γυναίκες. Χρειάζονται και οι άνδρες. Χρειάζονται επίσης οι οικογένειες καινοτόμους βρεφονηπιακούς σταθμούς, σχολεία με βλέμμα στο μέλλον, πανεπιστήμια που θα συνδυάζουν τις δεξιότητες με τη βαθιά μόρφωση και καλλιέργεια. Και ναι, τέτοιου είδους αγαθά θα μπορούν (και πρέπει) να τα έχουν δωρεάν.

Οι εργαζόμενοι, προικισμένοι πολύ συχνά με ιδιαίτερα πλούσια προσόντα, δεν είναι πλέον ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Αντιθέτως, είναι το τιμόνι της ανάπτυξης, των πράσινων πολιτικών, της μετάβασης στον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης (που και αυτός από ανθρώπους θα φτιαχθεί).

Αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να πορευτεί στο μέλλον με τα παλιά εργαλεία. Χρειάζεται και νέου τύπου εκπροσώπηση (αφού ο παραδοσιακός συνδικαλισμός ενσωματώθηκε ουσιαστικά στο σύστημα) και νέες ιδέες για τη δράση του που πια πρέπει να είναι παγκόσμια και συγκεκριμένες ρηξικέλευθες και γιατί όχι επαναστατικές προτάσεις για το σήμερα και το αύριο της εργασίας.

Η Πρωτομαγιά του 2021 (αλλά και οι επόμενες που θα έρθουν) σηματοδοτούν (θα έπρεπε τουλάχιστον) την έναρξη της παγκόσμιας αντεπίθεσης που θα έχει ως τελικό στόχο την απόδοση πρωταγωνιστικού ρόλου στο κόσμο της μόχθου. Χειρωνακτικού και πνευματικού μόχθου όλων των τύπων. Από ανθρώπους για ανθρώπους για τις κοινωνικές και οικονομικές τους ανάγκες.