Το φάντασμα του 2012 επιστρέφει: Χωρίς 35% όλα “παίζονται”…

Εκτός από το φάντασμα της «κυβέρνησης των ηττημένων», άλλο ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την πολιτική μας σκηνή, το φάντασμα των εκλογών του 2012.

Και η μεν «κυβέρνηση των ηττημένων» είναι αληθινό φάντασμα. Με δεδομένη την κατηγορηματική άρνηση Κουτσούμπα(ΚΚΕ) και Βαρουφάκη(ΜΕΡΑ 25) να συμπράξουν σε οποιαδήποτε κυβέρνηση και τη βεβαιότητα ότι το ΠΑΣΟΚ θα συζητήσει αυτό τα ενδεχόμενο μόνο με το πρώτο κόμμα, τέτοια κυβέρνηση δεν μπορεί να σχηματισθεί. Η μόνη πραγματική πιθανότητα για «προοδευτική κυβέρνηση»-και αυτή με πολλούς αστερίσκους- είναι μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, αλλά υπό τον απαράβατο όρο να είναι πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ στις 21 Μαίου.

Όμως, το δεύτερο «φάντασμα», αυτό των εκλογών του 2012, δεν είναι και τόσο φάντασμα. Τι έγινε τότε; Και στις δύο αναμετρήσεις(Μάιο και Ιούνιο) είχαμε πολυδιάσπαση της ψήφου, εφτά κόμματα στη Βουλή και τα δύο πρώτα(ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ) κάτω από το 30%.

Τι συμβαίνει σήμερα; Τα πρωτογενή στοιχεία των δημοσκοπήσεων, δηλαδή χωρίς «αναγωγές» και «εκτιμήσεις» ψήφου, επιβεβαιώνουν ένα τέτοιο σκηνικό. Τα έξι κόμματα της απελθούσης Βουλής γίνονται εφτά, καθώς εμφανίζεται ως βέβαιη η είσοδος ενός ακόμη από το χώρο της ακροδεξιάς, εθνικιστικής και ναζιστικής δεξιάς. Θα είναι το κόμμα Κασιδιάρη ή Κανελλόπουλου; Ουδείς το γνωρίζει.

Αν η εικόνα αυτή επαληθευτεί στις κάλπες, τότε ο σχηματισμός κυβέρνησης στις 21 Μαίου καθίσταται αδύνατος και η προσφυγή σε δεύτερες εκλογές υποχρεωτική.

Για να έχουμε κυβέρνηση μετά τις δεύτερες εκλογές του Ιουλίου, στις 12 Μαίου πρέπει το πρώτο κόμμα να συγκεντρώσει περί το 35% και το τρίτο περί το 12%. Αν η ΝΔ έχει 35% στις 21 Μαίου, θεωρείται βέβαιο ότι θα κυνηγήσει την αυτοδυναμία στις 2 Ιουλίου. Αντίθετα, η μόνη πιθανότητα για κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ προϋποθέτει την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ και υψηλά ποσοστά και των δύο κομμάτων, που αθροιστικά πρέπει να φτάνουν τουλάχιστον το 47%.

Σε κάθε περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ και ο Νίκος Ανδρουλάκης θα βρεθούν σε δύσκολη θέση. Ενδεχομένως θα αντιμετωπίσουν και τον κίνδυνο της διάσπασης. Αν δεν συμφωνήσουν σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ, θα αντιδράσει η «δεξιόστροφη» πτέρυγα του κόμματος. Αν προκύψει συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, θα αναβιώσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο εντός του ΠΑΣΟΚ.

Όπως είναι η εικόνα αυτή τη στιγμή, η απλή αναλογική οδηγείται σε απαξίωση. Την «σκοτώνουν» προκαταβολικά τα μικρότερα κόμματα-και δη της Αριστεράς- που έχουν και το μεγαλύτερο όφελος από την εφαρμογή της. Όμως, το ΚΚΕ μένει σταθερό στο δόγμα του «με κανέναν» και ο Βαρουφάκης διακατέχεται από αντιΣΥΡΙΖΑ σύνδρομο, λόγω αυτών που συνέβησαν το 2015.

Ετσι, στις θεωρούμενες ως βέβαιες δεύτερες εκλογές το εκλογικό σώμα θα επανέλθει αναγκαστικά στη λογική της ενισχυμένης αναλογικής, η οποία οδηγεί σε ενίσχυση των δύο πρώτων μονομάχων και σε συρρίκνωση των μικρότερων κομμάτων. Διότι οι ψηφοφόροι θα οδηγηθούν αναγκαστικά στη λογική της αυτοδυναμίας (ή έστω της μεγάλης ενίσχυσης) της ΝΔ ή του ΣΥΡΙΖΑ.

Και αυτό θα είναι, όντως, «επίτευγμα» των μικρών κομμάτων. Τα οποία πορεύονται με τη λογική της περιχαράκωσης, με μόνο στόχο τη διατήρηση των «κεκτημένων»(κοινοβουλευτική εκπροσώπηση). Έτσι, εξ αντικειμένου ενισχύουν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, τα οποία προσφέρουν προοπτική κυβερνητικής εξουσίας.

Η ΝΔ έχει περισσότερες πιθανότητες να ανανεώσει τη θητεία της, αλλά έχει έναν εχθρό: την ψήφο αποδοκιμασίας ή διαμαρτυρίας για τη διακυβέρνησή της. Είναι αυτή που μέχρι τώρα φαίνεται ότι δυσκολεύεται να εισπράξει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν στην κάλπη αυτό αλλάξει, τότε κάθε αποτέλεσμα είναι πιθανό…