Το κόλπο της ΝΔ και η γκάφα ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ

Ο τραγέλαφος με την επιστολική ψήφο για τους ομογενείς έχει δύο παραμέτρους. Η μία είναι η απροκάλυπτη κυβερνητική μεθόδευση. Η δεύτερη είναι η «αφέλεια» με την οποία αντιμετώπισαν το ζήτημα ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ.

Ποιοι ψηφίζουν;

Τα προβλήματα του νομοσχεδίου της κυβέρνησης σχετίζονται με το ποιοι έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν στις εκλογές και το πώς διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας. Στο εξής δεν θα χρειάζεται να διαθέτει κάποιος μια συγκροτημένη και σταθερή σχέση με τον ελληνικό κοινωνικό γίγνεσθαι για να ψηφίσει -αρκεί η οικογενειακή καταγωγή. Θεωρητικά θα μπορούν να ψηφίζουν πρόσωπα για τη ζωή των οποίων η έκβαση του εκλογικού αποτελέσματος θα είναι αδιάφορη -με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σοβαρότητα της επιλογής τους.

Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα με το αδιάβλητο της διαδικασίας. Η πιστοποίηση της ταυτοπροσωπίας θα γίνεται από την ιδιωτική εταιρία που θα παραλαμβάνει την ψήφο. Πέρα από το ζήτημα της μερικής ιδιωτικοποίησης της εκλογικής διαδικασίας, όλοι καταλαβαίνουμε πόσο… αξιόπιστη θα είναι η ταυτοποίηση από το… κούριερ. Για να μη μιλήσουμε για τη μυστικότητα της ψήφου ή το κατά πόσο μπορούν να γίνουν εκτός παραβάν ελεύθερες επιλογές χωρίς πειθαναγκασμούς, ιδιαίτερα από όσους βρίσκονται σε καθεστώτα ευαλωτότητας κι εξαρτήσεων.

Η μεθόδευση

Ωστόσο, οι ενστάσεις επί του περιεχομένου του νόμου έρχονται σε δεύτερη μοίρα μετά την κοινοβουλευτική μεθόδευση που υιοθέτησε η κυβέρνηση. Μέχρι προχτές η συζήτηση στη Βουλή αφορούσε αποκλειστικά τις ευρωεκλογές, οι οποίες θεωρούνται εκλογές «δεύτερης τάξης» κι επομένως ακόμα και η «τραβηγμένη» ρύθμιση περί καθολικής επιστολικής ψήφου ρυθμίσεις δεν έχει και τόση σημασία -κακώς βέβαια γιατί το Ευρωκοινοβούλιο παίρνει σημαντικές αποφάσεις για τις ζωές μας.

Ξαφνικά προχτές η κυβέρνηση θυμίζοντας τον… γνωστό χαρτοπαίχτη του Λούκυ Λουκ, έβγαλε μια νέα τροπολογία από το μανίκι, η οποία θεσμοθετεί την επιστολική ψήφο για τους ομογενείς σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Πρόκειται βέβαια για απαράδεκτη μεθόδευση. Ακόμα και για το ελληνικό πολιτικό σύστημα πάει πολύ να φέρνει κανείς από το πουθενά τροπολογία οποία επιφέρει μια τόσο σημαντική αλλαγή στην εκλογική διαδικασία. Πόσο μάλλον όταν το σχετικό νομοσχέδιο που είχες εισαγάγει στη Βουλή και συζητιόταν επί μέρες δεν έλεγε κουβέντα για τις βουλευτικές εκλογές. Λες και είναι μικρής σημασία πράγμα οι εκλογές, λες και η ειλικρίνεια του πολιτικού λόγου δεν παίζει κανέναν ρόλο, λες και η νομοθέτηση μέσω τροπολογιών δεν είναι απολύτως προβληματική, αφού ουσιαστικά γίνεται εν κρυπτώ χωρίς κανενός είδος διαβούλευση.

Και όλα αυτά από μια κυβέρνηση που ομνύει στο σεβασμό στους θεσμούς και την τεχνοκρατική διακυβέρνηση…

Η αντιπολίτευση

Η μόνη δικαιολογία που επικαλέστηκε η Νίκη Κεραμέως για την κυβερνητική μεθόδευση ήταν η στάση της αντιπολίτευσης. Η υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι η κυβέρνηση προχώρησε στην επέκταση της ισχύος της επιστολικής ψήφου λόγω της στάσης της αντιπολίτευσης. ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ είχαν αποδεχτεί την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές, οπότε η κυβέρνηση ερμήνευσε τη στάση τους ως «πράσινο φως» και για τις βουλευτικές εκλογές.

Προφανώς η κυβερνητική δικαιολογία είναι αστεία. Στην πολιτική οι τοποθετήσεις γίνονται επί πραγματικών και όχι υποθετικών ζητημάτων. Τη δε στάση των κομμάτων την ανακοινώνουν τα ίδια και δεν τη μεθερμηνεύουν τα… αντίπαλα κόμματα. Ωστόσο, κακά τα ψέματα, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ έχουν υποπέσει σε μεγάλη γκάφα. Με την «αφέλεια» που επέδειξαν στην συζήτηση για την ψήφο στις ευρωεκλογές έδωσαν το «πάτημα» που χρειαζόταν η κυβέρνηση για να προχωρήσει στη μεθόδευση.

Επιπλέον, της παρείχαν τα ίδια το επιχείρημα για να τα εγκαλεί για ανακολουθία, αφού άλλα υποστηρίζουν για τις ευρωεκλογές και άλλα για τις βουλευτικές εκλογές. Τελικά τα δύο κεντροαριστερά κόμματα αναγκάστηκαν να αποσύρουν τη στήριξή τους στην επιστολική ψήφο και για τις ευρωεκλογές. Η ζημιά όμως είχε γίνει. Ζημιά που δεν μαζεύεται όσα βίντεο και αν βγουν για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα.

Τα αυτονόητα

Να πούμε ξανά τα αυτονόητα. Πολιτική δεν μπορεί να γίνει χωρίς στοιχειώδη διορατικότητα. Αντιπολίτευση δεν γίνεται με βάση το πλαίσιο που θέτει ο αντίπαλος και το μιντιακό σύστημά του, αλλά με βάση τον αυτόνομο στρατηγικό σχεδιασμό του κάθε κόμματος. Χωρίς διορατικότητα και αυτόνομο στρατηγικό σχεδιασμό, γίνεσαι αναπόφευκτα παρακολούθημα του ισχυρού.

Η υπόθεση της επιστολικής ψήφου αναδεικνύει με ενάργεια το ελληνικό πολιτικό πρόβλημα: Από τη μια μεριά, μια κυβερνητική Δεξιά η οποία έμπλεη αλαζονείας λειτουργεί με καθεστωτικούς όρους. Από την άλλη, δύο αδύναμα κεντροαριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης που μπορούν να κάνουν λίγα και κάνουν ακόμα λιγότερα. Ζητείται διέξοδος.