Το ολέθριο πέρασμα του Κώστα Σημίτη από την πρωθυπουργία της χώρας

Εισαγωγικώς, ας μου επιτραπεί να πω δυο λόγια σε πρώτο πρόσωπο: Υπήρξα δεινός επικριτής της πολιτικής του Κώστα Σημίτη σε μια εποχή κατά την οποία σχεδόν ΟΛΑ τα μίντια τον αποθέωναν, με πρώτη την «Ελευθεροτυπία», στην οποία εργαζόμουν.

Οι συγκρούσεις με τον Σεραφείμ Φυντανίδη ήταν σχεδόν καθημερινές σχετικά με τον τότε πρωθυπουργό και τις επιλογές του. Όμως ουδέποτε διανοήθηκε ο αείμνηστος Φυντανίδης, αυτή η σπουδαία περίπτωση στον χώρο του Τύπου, να κόψει έστω και μια λέξη από τα κείμενά μου.

Υπήρξα και παραμένω δεινός επικριτής του Κώστα Σημίτη. Έμπλεος πάθους εναντίον των επιλογών του, αλλά και της καταιγιστικής προπαγάνδας η οποία τότε τον στήριζε και σήμερα αποθεώνει το έργο του, προκλητικά μονόφθαλμη ή εξοργιστικά τυφλωμένη μπροστά στα συγκεκριμένα στοιχεία της γοερής πραγματικότητας.

Στοιχεία που δεν μιλούν απλώς αλλά κραυγάζουν ότι το πέρασμά του από την πρωθυπουργία ήταν ολέθριο για τη χώρα. Ας δούμε τα στοιχεία αυτά:

1) ΟΝΕ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: «Σωστή επιλογή στη σωστή συγκυρία» είχε χαρακτηρίσει την ένταξη στην ΟΝΕ ο Κώστας Σημίτης. Φυσικά, η οργιαστική προπαγάνδα υπερθεμάτιζε. Ενώ και σήμερα κάνει το ίδιο αναμασώντας προπαγανδιστικά άχυρα και τυποποιημένα ψεύδη. Δυστυχώς για τους αφιονισμένους προπαγανδιστές, η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Συγκεκριμένα:

• Σχεδόν ΟΛΟΙ οι τότε ηγέτες της Ένωσης ομολόγησαν– δυστυχώς εκ των υστέρων- ότι η Ελλάδα ΔΕΝ έπρεπε να μπει την συγκεκριμένη στιγμή στην ΟΝΕ, αλλά αργότερα. Αφενός γιατί δεν συγκέντρωνε τις απαιτούμενες (οικονομικές) προϋποθέσεις και αφετέρου διότι διέθετε προβληματική διοίκηση, καθώς ουσιαστικά υπήρχε ένα κράτος -ερειπιώνας σε πείσμα της άσαρκης φλυαρίας περί εκσυγχρονισμού.

Παραθέτουμε ενδεικτικώς τις δηλώσεις τους:

– Ζακ Ντελόρ (φίλος του Κ. Σημίτη): «Θα ήταν καλύτερο να είχε καθυστερήσει (σ.σ. η εισδοχή) δυο – τρία χρόνια» (Φεβρουάριος 2014 – Συνέντευξη στην «Καθημερινή»).
– Νικολά Σαρκοζί: «Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Ήταν λάθος. Διότι η Ελλάδα μπήκε με ανακριβή στοιχεία. Δεν ήταν έτοιμη η Οικονομία της» (Οκτώβριος 2011- Συνέντευξη στην γαλλική τηλεόραση).
– Ζισκάρ ντ΄Εσταίν: «Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, ήταν λάθος να δεχθούμε την Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη» (Σεπτέμβριος 2012 – Κοινή συνέντευξη με τον Χέλμουτ Σμίτ στο Spiegel).
– Χέλμουτ Σμίτ: «Ήταν λάθος η ένταξη των Ελλήνων στο ευρώ, αλλά τώρα πρέπει να δεχτούμε τις συνέπειες και να τους συμπαρασταθούμε» (Νοέμβριος 2014, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα- Από την «Καθημερινή»).
– Χέλμουτ Κόλ: «Αν ήμουνα εγώ Καγκελάριος, η Ελλάδα δεν θα έμπαινε στην Ευρωζώνη», γράφει στο βιβλίο του «Από αγωνία για την Ευρώπη» (2014).

Συγκεκριμένα, ο πρώην Καγκελάριος -μιλώντας για αίσχος-, αφενός επικρίνει δριμύτατα τον Γκέρχαρντ Σρέντερ επειδή επέτρεψε την ένταξη της χώρας μας στην ΟΝΕ, και αφετέρου επειδή συμφώνησε να επιτραπεί σε Γερμανία και Γαλλία να μην τηρήσουν το Σύμφωνο Σταθερότητας. «Οι αποφάσεις αυτές είναι από τα σοβαρότερα λάθη που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση», σημειώνει ο Κόλ.

– Ζίγκμαρ Γκάμπριελ (διετέλεσε Αντικαγκελάριος, υπουργός Εξωτερικών και αρχηγός του SPD): «Η ένταξη της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν αδιαμφισβήτητα ορθή, αλλά στην Ευρωζώνη ήταν σίγουρα λάθος» (2013).

• Δημιουργική λογιστική: Η χώρα μπήκε στην ΟΝΕ με ανακριβή στοιχεία. Ιδού πως κατασκευάστηκαν και πώς απεκρύβη η πραγματική κατάσταση της οικονομίας, τα σπασμένα της οποίας τα πλήρωσαν οι επόμενες κυβερνήσεις. Επιλέγουμε ένα από τα πολλά κείμενα που αναφέρονται στο θέμα αυτό:

«Για την ικανοποίηση αυτού του οραματικού στόχου (σ.σ. ένταξη στην ΟΝΕ), όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια, αν και αργά, έγιναν πλείστες όσες λογιστικές αλχημείες προκειμένου η χώρα να ικανοποιεί τους ευρωπαϊκούς όρους σε οικονομικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα το έλλειμμα.

Σε πολλούς μπορεί να θυμίζει πολλά, σε περισσότερους ίσως και τίποτα, αλλά τα περιβόητα swaps έλυσαν το γόρδιο δεσμό του τότε ελληνικού χρέους. Οι επονομαζόμενες συμβάσεις ανταλλαγής χρέους που σύναψε η τότε κυβέρνηση ελάφρυναν παροδικά το χρέος και κατ’ επέκταση βοήθησαν στη μείωση του ελλείμματος, αφού μετακυλίστηκαν χρονικά τα τοκοχρεωλύσια που όφειλε να καταβάλει η ελληνική πλευρά στους δανειστές.

Έτσι κατέστη δυνατό να μειωθεί το έλλειμμα, όπως απαιτούσε η Ε.Ε., για τις χώρες – μέλη του ευρώ και να μετακυλιστεί διογκούμενο κατά μερικά δισ. ευρώ το δημόσιο χρέος στις επόμενες δεκαετίες. Με αυτά τα λογιστικά τερτίπια η χώρα κατάφερε να μπει στο ευρώ» (Χρήστος Κώνστας- 24.10.13). Ανάλογο, εξαιρετικό κείμενο επίσης με πλήρη τεκμηρίωση, μπορείτε να διαβάσετε εδώ στο 24/7, υπογεγραμμένο από τον Χρήστο Δεμέτη (13.5.2015)

2) ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ: Δηλαδή, η Αττική Οδός και ορισμένες οδικές διευθετήσεις στην Αθήνα, το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» και η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου.

Όμως ΟΛΑ αυτά τα έργα έγιναν στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, Αγώνες που ΔΕΝ ήθελε ο Κώστας Σημίτης διότι θεωρούσε ότι θα δυσκόλευαν τον δρόμο για την ΟΝΕ.

Ακριβώς για τον λόγο αυτόν, επί τρία χρόνια δεν έγινε απολύτως τίποτε, με αποτέλεσμα να υπάρξουν τραγικές καθυστερήσεις, να διογκωθεί το κόστος λόγω στενότητος χρόνου και να σωθεί η παρτίδα των εντυπώσεων όταν ανέλαβε την διοργάνωση η φιλόδοξη και αποτελεσματική Γιάννα Αγγελοπούλου.

Σημειωτέον, ότι ακόμη και αυτά τα έργα ήταν λειψά λόγω έλλειψης σοβαρού σχεδιασμού. Συγκεκριμένα: Δεν έγινε υπογειοποίηση δρόμων σε κεντρικά σημεία όπως η διασταύρωση του Χίλτον, δεν κατασκευάστηκαν μαρίνες, δεν έγιναν βελτιώσεις στα αεροδρόμια της χώρας , δεν υπήρξε πρόβλεψη για σιδηρόδρομο στη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου παρά το σχετικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βέβαια δεν βελτιώθηκε κατ΄ ελάχιστον το οδικό δίκτυο για Ολυμπία και Δελφούς (τόποι ονομαστοί παγκοσμίως που ακόμη και σήμερα είναι προσβάσιμοι μέσω απαράδεκτων δρόμων).

Θα μπορούσαν να γίνουν όλα αυτά με ευκαιρία τους Ολυμπιακούς Αγώνες; Μήπως θα επιβάρυναν υπέρμετρα τα οικονομικά της χώρας; Πρόκειται για αναγκαία έργα, τα οποία θα βελτίωναν εντυπωσιακά την υποδομή της χώρας και εκείνη την εποχή θα κόστιζαν λιγότερο διότι το χρήμα ήταν άφθονο και φθηνό, λόγω Ολυμπιακών, σε σύγκριση με άλλες περιόδους.

3) ΚΥΠΡΟΣ/ΕΕ- ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ: Ασφαλώς θετική η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Ελσίνκι –Δεκέμβριος 1999) για ένταξη της Κύπρου στην Ένωση, και δη χωρίς την προϋπόθεση να λυθεί το Κυπριακό, αλλά με ποιο αντίτιμο; Δυστυχώς, στο κείμενο της απόφασης γίνεται λόγος για «συνοριακές διαφορές» που πρέπει να λυθούν μεταξύ των προς ένταξη κρατών και των γειτόνων τους.

Το αντίτιμο βαρύ για τη χώρα μας, καθώς η υπο ένταξιν Τουρκία, οχυρωμένη πίσω από την συγκεκριμένη διατύπωση για «συνοριακές διαφορές και συναφή θέματα», θα είχε την ευχέρεια να θέσει θέμα γκρίζων ζωνών, αποστρατικοποίησης των νησιών μας κλπ.

Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση αυτή:

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύμφωνα µε τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και παροτρύνει τα υποψήφια κράτη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για την επίλυση κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς και άλλων συναφών θεμάτων [to resolve any outstanding border disputes and other related issues]».

Ευτυχώς, η επόμενη ελληνική κυβέρνηση(του Κώστα Καραμανλή) δεν κινήθηκε στο πλαίσιο του Ελσίνκι για να μην υποχρεωθεί η χώρα μας να συζητάει με την Τουρκία για συνοριακές διαφορές, δηλαδή εφ΄ ολης της ύλης όπως επιθυμεί η γείτων ή να παραδώσει την εδαφική μας ακεραιότητα ως επίδικο στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

• Η Συμφωνία της Μαδρίτης: Όμως δεν ήταν μόνο η Απόφαση του Ελσίνκι επιβαρυντική για τη χώρα μας. Εξόχως δυσμενής ήταν η αναγνώριση εκ μέρους της Ελλάδος ότι η Τουρκία έχει ζωτικά και νόμιμα συμφέροντα στο Αιγαίο.

Αυτό διαλαμβάνεται στην Συμφωνία της Μαδρίτης(1997), υπογεγραμμένη από τον Κώστα Σημίτη και τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ.

4) ΔΙΑΦΘΟΡΑ: Ας αφήσουμε στην άκρη το όργιο χρηματισμών και λαμογιάς από κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ και από στενούς συνεργάτες του Κώστα Σημίτη, καθώς υπάρχει κάτι υπέρτερο, για το οποίο αποκλειστικά υπεύθυνος είναι ο εκλιπών.

Πριν από τις εκλογές του 1996 ελήφθη η απόφαση να συνταχθεί Σχέδιο Νόμου για την πάταξη της διαφθοράς, τις μίζες από συμβάσεις κλπ. Ο Κώστας Σημίτης ανέθεσε την σύνταξη του Νομοσχεδίου στον καθ΄ύλην αρμόδιο Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, Χάρη Καστανίδη.

Του ζήτησε να το ετοιμάσει έγκαιρα λόγω εκλογών που σκόπευε να διενεργήσει το Φθινόπωρο. Ο Καστανίδης παρέδωσε το Νομοσχέδιο λίγο πριν από το καλοκαίρι και αυτό αξιοποιήθηκε προεκλογικά από το ΠΑΣΟΚ ως βούληση-εξαγγελία για την αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Όμως όταν κέρδισε τις εκλογές ο Κώστας Σημίτης (Σεπτέμβριος 1996) πέταξε στα σκουπίδια το Νομοσχέδιο και φέρθηκε απρεπώς προς τον αρμόδιο υπουργό. Συγκεκριμένα, η εγκατάλειψη του Νομοσχεδίου έγινε στο υπουργικό Συμβούλιο από το οποίο απουσίαζε ο Καστανίδης λόγω ανειλημμένης υποχρέωσης (επίσκεψη στις ΗΠΑ).

Τα υπόλοιπα είναι γνωστά σχετικά με τις συμβάσεις (π.χ. με τη Siemens) και τις μίζες προς το ΠΑΣΟΚ (υπόθεση Τσουκάτου κλπ). Ας δούμε όμως τι είπε για το μείζον αυτό θέμα ο Χάρης Καστανίδης, μιλώντας το 2011 στη Βουλή ως υπουργός Δικαιοσύνης:

«Στις 8/5/97, ενώ απουσιάζω, συγκαλείται το υπουργικό και αποφασίζει να απορρίψει αυτό που ήταν προεκλογική διακήρυξη της κυβέρνησης με το επιχείρημα ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο δεν χρειάζεται να αλλάξει. Στις 14/5/97 όταν γυρίζω από τις ΗΠΑ αποστέλλω επιστολή στον Σημίτη που το εξηγώ ότι έσφαλε το υπουργικό.

Η επιστολή αυτή καταλήγει ως εξής: «Ό,τι ισχυρίζομαι για την θεσμική θωράκιση της χώρας, σας παρακαλώ να μου επιτρέψετε να θεσπίσω πλαίσιο για τα θέματα αρμοδιότητας, μέτρα και κανόνες που εγγυώνται την διαφάνεια. Αν ούτε αυτό καταστεί δυνατό αναρωτιέμαι αν θα έχει νόημα η παραμονή μου στην κυβέρνηση». Στις 25/7/97 αποστέλλω νέα εναλλακτική πρόταση. Δεν υπάρχει απάντηση. Στις 30/8/97 ανακοινώνω την παραίτησή μου…

Τα γεγονότα δεν είναι τυχαία και αποτελούν μια κρίσιμη καμπή. Θα ήταν τελείως διαφορετική η πορεία του τόπου αν τότε ο πολιτικός κόσμος είχε αποδεχθεί διαφορετική λειτουργία για τις προμήθειες… Δεν κόψαμε τον ομφάλιο λώρο πολιτικής και επιχειρηματιών με αποτέλεσμα όλα αυτά τα τραγικά που βλέπουμε σήμερα».

5) ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ: Η φρενήρης κούρσα ξεκίνησε το 1997 και έφτασε στο ζενίθ το καλοκαίρι του 1999. Η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη χαρακτήριζε την άνοδο του Χρηματιστηρίου απόδειξη της καλής οικονομικής πορείας του τόπου.

Όμως αυτό ήταν το λιγότερο. Εν όψει των Ευρωεκλογών του 1999 (Ιούνιος) η φρενίτιδα που είχε δημιουργηθεί ενισχυόταν από διθυραμβικές δηλώσεις υπουργών (Παπαντωνίου, Πάγκαλος κ.α.), προτρεπτικές προς το κοινό να μετάσχουν στο χρηματιστηριακό πάρε-δώσε.

Είχε κυκλοφορήσει δε και μια προεκλογική αφίσα στην οποία αναγράφονταν τα εξής: «Σήμερα 1.000.000 επενδυτές ξέρουν ότι οι μετοχές τους έχουν αξία». Φυσικά, η φούσκα έσκασε (τον Σεπτέμβριο του 1999), με αποτέλεσμα να χαθούν περιουσίες ακόμη και από φτωχούς ανθρώπους που είχαν πέσει θύματα της γενικής ευφορίας και είχαν πουλήσει ακίνητα για να παίξουν στο Χρηματιστήριο.

Το ειδεχθές αυτό έγκλημα αρκετοί -και τότε και τώρα- έσπευσαν να το αποδώσουν στην απληστία και στην ελαφρότητα της ελληνικής κοινωνίας. Δυστυχώς γι’ αυτούς, η ελαφρότητα στεγάζεται στην δική τους σκέψη και προσέγγιση:

Όταν η κυβέρνηση μιας χώρας, με πρόθυμο και συνεπή αρωγό ΟΛΑ τα μίντια, δημιουργεί εικόνα ανθηρής οικονομίας, άκοπου κέρδους και μεγάλων ευκαιριών, τότε με μαθηματική ακρίβεια εγκλωβίζει την πλειονότητα σ΄ ένα παραμύθι στο οποίο ηδέως και αναπόφευκτα συμμετέχει -ασφαλής και βέβαιη για το κερδώον της συμμετοχής της.

Δυστυχώς, υπάρχει και ανάλογη συνέχεια, ενδεικτική καθαρού λαϊκισμού και μικροπολιτικού παιγνίου από την κυβέρνηση: Το μεν, διαβεβαίωνε ο ίδιος ο Κώστας Σημίτης ότι «Σε ένα-δύο 24ωρα η κατάσταση στο Χρηματιστήριο θα ομαλοποιηθεί» (Οκτώβριος 1999), το δε –για να ξεχαστεί το έγκλημα του Χρηματιστηρίου- έθεσε θέμα Ταυτοτήτων, το οποίο απασχόλησε επί μακρόν τα μίντια και την κοινωνία. Όμως η κοινωνία δεν ξέχασε…

6) ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Ένα από τα προτερήματα του Κώστα Σημίτη ήταν -λένε οι υμνωδοί του- η τόλμη του και το ότι αψηφούσε το πολιτικό κόστος. Δυστυχώς για τη χώρα, στο μείζον θέμα του Ασφαλιστικού έδειξε ατολμία, προτάσσοντας τη διατήρηση της κυβέρνησής του στην εξουσία.

Αν είχε τη στόφα μεγάλου ηγέτη που νοιάζεται για ριζοτομικές μεταρρυθμίσεις, δεν θα είχε εγκαταλείψει το Νομοσχέδιο Γιαννίτση. Αν τολμούσε να εναντιωθεί στους συνδικαλιστές και στα στελέχη του, όντως θα έχανε την εξουσία. Αλλά θα έμενε εσαεί ως τολμητίας πρωθυπουργός και λαμπερή περίπτωση πολιτικού, έστω για αυτή μονάχα την επιλογή.

7) ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ: Είχε επαινεθεί-μάλλον: αποθεωθεί- και μνημονεύεται ως εχθρός του λαϊκισμού, της υποσχεσιολογίας και της μικροπολιτικής ο Κώστας Σημίτης. Ορισμένα χαρακτηριστικά δείγματα μικροπολιτικής εξετέθησαν ηδη. Όμως υπάρχουν και χειρότερα.

Τον Σεπτέμβριο του 2003, στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε το περιώνυμο «Πακέτο Σημίτη», ύψους δέκα δις! Πηχυαίοι τίτλοι στις εφημερίδες και αναπτέρωση των ελπίδων ότι θα ανακάμψει δημοσκοπικά το ΠΑΣΟΚ.

Φυσικά, συνέβη το αντίθετο. Η οργισμένη κοινωνία έδωσε νέο δημοσκοπικό ράπισμα στον Κώστα Σημίτη και στην κυβέρνησή του. Τους έριξε στα τάρταρα. Και ανάγκασε τον πρωθυπουργό να παραιτηθεί και να δώσει το δαχτυλίδι της διαδοχής στον Γιώργο Παπανδρέου (θα πούμε παρακάτω).

Το αστείο είναι ότι το περίφημο «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα» του Ανδρέα Παπανδρέου ωχριά σε παροχές και εξαγγελίες μπροστά στο «Πακέτο Σημίτη». Απλώς η προπαγάνδα έκανε και στην περίπτωση αυτή το καθήκον της…

Όσο για την παραίτηση από την πρωθυπουργία και το δαχτυλίδι της διαδοχής στον φιλόδοξο Γιώργο Παπανδρέου, η εξήγηση είναι απλή: Ο Κώστας Σημίτης έβλεπε ότι θα χάσει τις εκλογές και γι΄ αυτό θέλησε να αποφύγει το πικρό ποτήρι της ήττας.

Ίσως γιατί ένιωθε ότι όσα είχε στιλβώσει ο ίδιος και η οργιαστική προπαγάνδα για τη χώρα (οικονομία, ΟΝΕ, έργα κλπ), η κοινωνία τα κατάλαβε ότι ήταν φτιαχτά, πεποιημένα και αναληθή σε μεγάλο βαθμό.

…Υπάρχουν κι άλλα εξόχως αρνητικά. Ενδεικτικώς με λίγες λέξεις:

– Ναι, υπήρξε ο εκλεκτός της Διαπλοκής. Σχεδόν ΟΛΑ τα μίντια τον υποστήριζαν. Ποτέ, ούτε ο Ανδρέας Παπανδρέου ούτε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχαν τέτοια διαρκή και προκλητική υπο-στήριξη.

– Ναι, ήταν ο Κώστας Σημίτης – ευγενικός κατά τα άλλα και σοβαρός- που από το προεκλογικό μπαλκόνι της Πάτρας αποκάλεσε χοντρό τον αντίπαλό του Μιλτιάδη Εβερτ. Τα… εν εγρηγόρσει μίντια ούτε είδαν ούτε άκουσαν τον απαράδεκτο, φτηνό χαρακτηρισμό. Όμως ορισμένα εξ αυτών είχαν να ειρωνεύονται επί μήνες τον Μιλτιάδη Έβερτ για το «Καρδίτσα- Καρδίτσα»…

– Ναι, ήταν πρωθυπουργός της χώρας όταν είπε στα κρυφά στον Τόνι Μπλέρ να μας δανείσουν οι Εγγλέζοι τα Γλυπτά του Παρθενώνα «γιατί έχω σε λίγο εκλογές» (η…απρόσεκτη κάμερα τον πρόδωσε).

– Ναι, είναι ο μόνος πρωθυπουργός που δεν ξεστόμισε ποτέ ούτε μια λέξη αυτοκριτικής.

…Η πρωθυπουργία του Κώστα Σημίτη σημαίνεται από αυτά, τα «μικρά» και τα μεγάλα-τα εξόχως επιβαρυντικά για τη χώρα. Ετσι, τα λίγα θετικά της διακυβέρνησής του (ΑΣΕΠ, ΕΚΑΣ, Ενταξη της Κύπρου αλλά με βαρύ αντίτιμο) δεν αντέχουν ως συγκρίσιμο μέγεθος μπροστά στον τεράστιο όγκο των αρνητικών και βλαπτικών για την πατρίδα μας.