Μηχανή του Χρόνου: Αστρολογία στο Βυζάντιο. Ζώδια, κόκορας τιμωρός και κατάρες

Άστρα μη με μαλώνετε

Η αστρολογία διαδόθηκε στην Ελλάδα μέσω των στωικών φιλοσόφων, οι οποίοι, επειδή δέχονταν την ταυτότητα Θεού και φύσης, πίστευαν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ των ουράνιων σωμάτων και της γης με τα όντα της.

Έτσι, με την πάροδο του χρόνου, πίστεψαν ότι τα άστρα επιδρούν στη ζωή των ανθρώπων και κανονίζουν την περαιτέρω πορεία της ζωής τους, την ευτυχία ή τη δυστυχία τους. Και υπήρχαν πολλοί που βεβαίωναν, ότι από τη θέση των ζωδίων και κυρίως των πλανητών, μπορούσαν να προβλέψουν το μέλλον κάποιου, να δουν τα προτερήματα και τα ελαττώματά του, να προβλέψουν επαναστάσεις, φόνους ανθρώπων, λοιμούς και άλλα.

Η πίστη ότι η ζωή του ανθρώπου εξαρτάται από τα ουράνια σώματα, η αστρομαντεία δηλαδή, λεγόταν και γενεθλιολογία, γιατί κυρίως χρήση αυτής γινόταν κατά την ώρα της γέννησης.

Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχτα σου μην κόψεις, την Κυριακή να μη λουστείς, αν θέλεις να προκόψεις

Από αστρολογικούς κώδικες μαθαίνουμε ότι οι Βυζαντινοί παρατηρούσαν τις καλές και τις κακές ώρες των ημερών και των νυχτών της εβδομάδας, καθώς και την ώρα της γέννησης, την οποία και καταριόνταν όταν τους τύχαιναν αναποδιές στη ζωή τους. Από τις μέρες, παρατηρούσαν την πρωτομηνιά και κυρίως την Πρωτοχρονιά, τη οποία γιόρταζαν διασκεδάζοντας, επειδή νόμιζαν ότι έτσι χαρούμενη θα πήγαινε και όλη η χρονιά.

Όσο για την Τρίτη, αυτή τη θεωρούσαν κακή, πολύ πριν από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453. Την Πέμπτη τη θεωρούσαν δυσοίωνη, επειδή Πέμπτη ο Ιούδας πρόδωσε τον Χριστό. Τέλος, οι Βυζαντινοί πίστευαν και στα ημερομήνια, δηλαδή πίστευαν ότι όποια καιρική κατάσταση επικρατούσε στις 24, 25 και 26 Νοεμβρίου, η ίδια θα επικρατούσε αντίστοιχα τον Δεκέμβρη, τον Γενάρη και τον Φλεβάρη.

Κόκορας τιμωρός

Παρά τον πόλεμο της εκκλησίας εναντίον των μάγων, οι Βυζαντινοί όχι μόνο πίστευαν σε διάφορα είδη μαντείας, αλλά και μεταχειρίζονταν πολλά είδη μαντικής. Ένα από αυτά ήταν η αλεκτορομαντεία. Επάνω σε σκόνη ή άμμο, έγραφαν τα 24 γράμματα του αλφαβήτου και σε καθένα από αυτά τοποθετούσαν κόκκους σιταριού ή κριθαριού.

Μετά, αφού απήγγειλλαν ορισμένα μαγικά λόγια, άφηναν εκεί έναν κόκορα, που άρχιζε να ραμφίζει και να τρώει τους κόκκους που βρίσκονταν πάνω στα γράμματα. Τα γράμματα που έμεναν χωρίς κόκκους αποτελούσαν κατά σειρά το όνομα του προσώπου για το οποίο είχε τεθεί ένα ερώτημα, πχ ποιος θα γίνει αυτοκράτορας; Έτσι, οι σοφιστές Λιβάνιος και Ιάμβλιχος, αφού ρώτησαν ποιος θα βασιλεύσει μετά τον αυτοκράτορα Ουάλεντα, είδαν ότι ο κόκορας έφαγε μόνο τους κόκκους που βρίσκονταν πάνω στα γράμματα Θ Ε Ο Δ. Αυτό έγινε αφορμή να τιμωρηθούν πολλοί Θεοδόσιοι, Θεόδωροι και Θεόδοτοι.

Τύφλα να ‘χει ο Πουαρώ

Οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν διάφορες μεθόδους για να βρίσκουν τους κλέφτες και αρκετές ήταν παράδοξες. Εκτός από τη συνήθη μέθοδο του να απευθύνονται στον αστρολόγο, άλλη μέθοδος ήταν να δίνουν στους υπόπτους να καταπιούν κάτι και στη συνέχεια συμπέραιναν αν ήταν ένοχος ή όχι, αναλόγως από το πόσο εύκολα το κατάπιε!

Άλλος τρόπος εύρεσης του κλέφτη περιγράφεται σε κώδικα του 15ου αιώνα: Για να βρεις τον κλέφτη, πάρε το ασπράδι αυγού, ανακάτεψέ το με μόλυβδο, ζωγράφισε σε τοίχο ένα μάτι και στήσε τους υπόπτους ώστε να βλέπουν προς αυτό. Ο κλέφτης θα δακρύσει. Αν όμως αυτός αρνείται, μπήξε καρφί στο ζωγραφισμένο μάτι και θα ομολογήσει. Περιμετρικά στο μάτι να γράψεις «Ο δε παράνομος Ιούδας ουκ ηβουλήθη συνιέναι».

Σημεία και τέρατα

Οι Βυζαντινοί έδιναν μεγάλη σημασία στα μετεωρολογικά φαινόμενα (βροντές, αστραπές, κεραυνούς, σεισμούς, εκλείψεις, κομήτες, διάττοντες αστέρες), γιατί πίστευαν ότι αυτά ήταν σημάδια που έδειχναν το μέλλον. Αυτά τα σημάδια τα έλεγαν σημεία ή σημεία και τέρατα. Ακόμα και κάποιοι βασιλιάδες, όπως ο Λέων Στ’ ο Σοφός, έκριναν σκόπιμο να παίρνουν μαζί τους στις εκστρατείες βροντολόγιο και σεισμολόγιο.

Το βροντολόγιο ήταν ειδικό βιβλίο με βάση το οποίο οι ενδιαφερόμενοι πρόσεχαν από ποιο σημείο του ορίζοντα ακούγονταν οι βροντές, πόσο δυνατές ήταν κλπ και τις ερμήνευαν κατά μήνες, μέρες και ζώδια. Σημεία και τέρατα θεωρούσαν οι Βυζαντινοί κι άλλα φαινόμενα, όπως, για παράδειγμα, τις κλαίουσες εικόνες, για τις οποίες πίστευαν ότι «μαρτυρούσαν» μεγάλα δεινά.

Διαβάστε ακόμη στη Μηχανή του Χρόνου:

Αυτή είναι η ιστορία του αληθινού Σρεκ. Μιλούσε 5 γλώσσες και ήταν ο ομορφότερος έφηβος της γειτονιάς. Η ασθένεια που τον παραμόρφωσε και η έρευνα του Χάρβαρντ, που έδειξε τις ομοιότητές του με τον Νεάρντεταλ

«Οι Ειδοί του Μαρτίου». Ο οιωνός που αγνόησε ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρας και δολοφονήθηκε με 23 μαχαιριές από τους συγκλητικούς. Κι όμως τον είχαν προειδοποιήσει!