Μηχανή του χρόνου: O περιθωριακός Τσέχος που έγινε διάσημος καλλιτέχνης, φωτογραφίζοντας ανύποπτες γυναίκες, με αυτοσχέδια κρυφή κάμερα
Ποιος ήταν ο παράξενος Τσέχος που τριγυρνούσε στους δρόμους της γενέτειράς του Kyjov, της Τσεχίας, όπου φωτογράφιζε τα "μοντέλα" του στην καθημερινότητά τους
- 01 Απριλίου 2014 09:37
Ο απρόβλεπτος και εκκεντρικός φωτογράφος Miroslav Tichý συνήθιζε να φωτογραφίζει ανθρώπους και κυρίως όμορφες γυναίκες, εν αγνοία τους, με τη φωτογραφική μηχανή την οποία είχε κατασκευάσει μόνος του.
Σύμφωνα με τη μηχανή του χρόνου, τριγυρνούσε στους δρόμους της γενέτειράς του Kyjov, της Τσεχίας, όπου φωτογράφιζε τα «μοντέλα» του στην καθημερινότητά τους. Έβγαζε περίπου 100 φωτογραφίες την ημέρα.
Αγαπημένο του σημείο ήταν η πισίνα της πόλης, καθώς είχε πολλές υποψήφιες γυναίκες για τις εικόνες του. Άλλωστε δεν ήταν λίγες οι φορές που τον συνέλαβαν επειδή περνούσε πολλές ώρες εκεί. Πήγαινε, επίσης, σε στάσεις λεωφορείων, στην κεντρική πλατεία και στο πάρκο. Στη συνέχεια, επέστρεφε σπίτι του όπου εμφάνιζε τα φιλμ που είχε τραβήξει και είτε διακοσμούσε τις φωτογραφίες, είτε τις πετούσε στο πάτωμα αφήνοντάς τες να υποστούν φυσικές φθορές.
Το 1982 ο παιδικός του φίλος και γείτονας, Roman Buxbaum, ανακάλυψε τις φωτογραφίες και άρχισε να τις μαζεύει για τα επόμενα 20 χρόνια. Το 2004, ο Buxbaum παρουσίασε την συλλογή των φωτογραφιών σε έκθεση στο φεστιβάλ Μπιενάλε της Σύγχρονης Τέχνης στη Σεβίλλη. Η επιτυχία ήταν τεράστια. Σύντομα και άθελά του, η δουλειά του «πρωταγωνιστούσε» σε Λονδίνο, Παρίσι και Νέα Υόρκη.
Ο Tichý γεννήθηκε το 1926. Σπούδασε ζωγραφική αλλά τη δεκαετία του ’60 φαίνεται πως βρήκε τον τρόπο έκφρασης που του ταίριαζε περισσότερο, τη φωτογραφία. Συνήθιζε να λέει πως «το λάθος είναι κομμάτι της φωτογραφίας, είναι ποίηση… και για τον λόγο αυτό χρειάζεσαι κακή φωτογραφική μηχανή». Όπως υποστηρίζουν και οι συντοπίτες του ήταν πολύ εκκεντρικός: «δεν τον ενδιέφερε η εμφάνισή του και ντύνονταν σαν αλήτης». Πιθανώς, ήταν μια ακόμη έκφραση της προσωπικότητάς του, όπως επίσης και της αντιδραστικότητας που τον χαρακτήριζε.
Προτιμούσε να φωτογραφίζει γυναίκες και μάλιστα όμορφες, χωρίς να γνωρίζουν ότι γίνονταν οι «μούσες» του. Κάποιες, νόμιζαν ότι η φωτογραφική που κρατούσε ήταν ψεύτικη και πόζαραν χαμογελώντας ευγενικά στον τρελό ντόπιο με τα γένια και το «παιχνίδι». Όταν του απαγορεύτηκε η είσοδος στην πισίνα, έκανε τηλεφακούς με σωλήνες από χαρτόνι για να τραβάει μυστικές φωτογραφίες από απόσταση. Αυτός είναι και ο λόγος που σε κάποιες φωτογραφίες του φαίνεται μια περίφραξη.
Μερικές από τις γυναίκες στις φωτογραφίες είναι θολές σε σημείο που δεν αναγνωρίζονται καν ή βρίσκονται εκτός εστίασης. Οι ίδιες οι φωτογραφίες έχουν φθαρεί, καθώς ο ίδιος ο Tichý πίστευε πως όταν κατέστρεφε το έργο του, ταυτόχρονα το αναβάθμιζε. Τις άφηνε στο πάτωμα, δεν τις πρόσεχε και σε ορισμένες περιπτώσεις τις ζωγράφιζε και με μολύβι. «Αν θες να γίνεις διάσημος, πρέπει να κάνεις κάτι χειρότερα απ’ ότι το κάνουν όλοι οι άλλοι», ήταν το μότο του.
Πέθανε στο ίδιο χωριό που γεννήθηκε το 2011, σε ηλικία 85 χρόνων.
Διαβάστε ακόμη στη μηχανή του χρόνου:
Ποια τεράστια ομάδα, ήταν διαρκώς άστεγη και μετακόμιζε από αλάνα σε αλάνα;
