Μηχανή του Χρόνου: Οι δασκάλες των Ναζί. Κατέδιδαν μαθητές του δημοτικού για αναπηρία

Τα μαθήματα της φρίκης στα σχολεία των ναζί. Δασκάλες υπολόγιζαν με τους μαθητές πόσο κοστίζει στο σύστημα ένας ανάπηρος

NEWSROOM
31 Οκτωβρίου 2015 10:09

Οι γυναίκες στη ναζιστική Γερμανία διαδραμάτισαν ένα καίριο ρόλο, ο οποίος έχει υποτιμηθεί. Ήταν φύλακες στα στρατόπεδα του ολοκαυτώματος, νοσοκόμες των πειραμάτων πάνω σε ανθρώπους, στις κλινικές των Ναζί, επίλεκτες σύζυγοι των Ες Ες και δασκάλες που γαλουχούσαν τα παιδιά στα νέα ιδεώδη. Η Wendy Lower αναδεικνύει στο βιβλίο της «οι μαινάδες του Χίτλερ», το ρόλο αυτών των γυναικών. Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα για τον ρόλο των δασκάλων.

Μαθήματα ναζισμού

Η μύηση στις επιδιώξεις των Ναζί δεν γινόταν εν μια νυκτί. Απαιτούσε κατήχηση και ενθάρρυνση, την οποία επεδίωκαν ασταμάτητα τα σχολεία του Ράιχ. Για τον Χίτλερ, η σωστή εκπαίδευση έπρεπε να «εντυπώσει με καυτό σίδερο την αίσθηση της φυλής και το φυλετικό συναίσθημα στο ένστικτο και τη σκέψη, στην καρδιά και το μυαλό των νέων τους οποίους έχει επιφορτιστεί». Τα δύο τρίτα όλων των Γερμανών δασκάλων συμμετείχαν σε εκπαιδευτικές κατασκηνώσεις όπου υποβάλλονταν σε σωματικές και ιδεολογικές ασκήσεις….

Τα μαθήματα Ιστορίας στα γερμανικά σχολεία επικεντρώνονταν στη γερμανική ανδρεία, στις αυτοκρατορίες του παρελθόντος και στους ηρωικούς σκαπανείς. Ο Χίτλερ βρήκε μια θέση σε ένα πάνθεο ηρώων που περιλάμβανε τον Καρλομάγνο, τον Φρειδερίκο τον Μέγα και το Μπίσμαρκ. Οι γλωσσικές οδηγίες ερμήνευαν τα μοτίβα ομιλίας όχι ως τοπικά ιδιώματα αλλά ως φυλετικές παρεκκλίσεις.

Πόσο κοστίζει ένας ανάπηρος;

Στις τάξεις των μαθηματικών, οι δάσκαλοι ανέθεταν στους μαθητές να υπολογίσουν το κόστος των παροχών πρόνοιας για τα άτομα με αναπηρία στα κρατικά άσυλα, ενσταλάζοντας στα νεαρά μυαλά μία οικονομική δικαιολογία για το πρόγραμμα μαζικής εξόντωσης των ασθενών οι οποίοι αποκαλούνταν «άχρηστοι φαγάδες».

Πως ξεχωρίζεις έναν Εβραίο!

Σε ένα σχολικό εγχειρίδιο, οι μαθητές διδάσκονταν «πώς να ξεχωρίσουν έναν Εβραίο: από τον τρόπο που περπατάει, το παράστημα του, τις χειρονομίες και τον τρόπο ομιλίας του». Σε όλα τα μαθήματα ήταν στενά συνυφασμένη η ανωτερότητα της γερμανικής φυλής. Όπως είπε κάποτε μια δασκάλα στους μαθητές της, οι Εβραίοι δεν ήταν άσχημοι μόνο εξωτερικά, αλλά και εσωτερικά. Μία Εβραία μαθήτρια του δημοσίου σχολείου θα θυμόταν αργότερα ένα πρωί που η δασκάλα της εμφανίστηκε στην τάξη φορώντας μια σβάστικα, την έδειξε και είπε: «Πήγαινε να καθίσεις στα τελευταία θρανία. Δεν είσαι πλέον μία από μας». Όσοι αντέδρασαν σε αυτό το δόγμα, τόσο δάσκαλοι όσο και μαθητές, αποβλήθηκαν από το σύστημα. Η σωματική βία σε παιδιά που δεν συμμορφώνονταν ή έδειχναν ανυπακοή αποτελούσε κοινή πρακτική κατά την δεκαετία του ’30.

Δάσκαλοι καταδότες των μαθητών τους

Για την εφαρμογή του Νόμου περί αποτροπής της αναπαραγωγής ατόμων με εκ γενετής αναπηρία του 1933, ζητήθηκε από τους δάσκαλους να αναφέρουν τα παιδιά με αναπηρία. Αν ένα παιδί δεν μπορούσε να κουμπώσει σωστά το παλτό του, τα πήγαινε άσχημα στις εξετάσεις ή του έλειπε ο συντονισμός στις αθλητικές δραστηριότητες ή στην αυλή του σχολείου, το παρέπεμπαν για «εξέταση». Στο βαυαρικό χωριό του Ραϊχερσμπόιερν, μία τέτοια περίπτωση εμφανίστηκε στο κλειστό περιβάλλον ενός μονοτάξιου σχολείου. Το 2011 πήρα συνέντευξη από έναν από τους παλιούς μαθητές, τον Φρίντριχ Κ έναν ηλικιωμένο άνδρα πάνω από τα εβδομήντα, που ήταν πρόθυμος να αφηγηθεί όσα είχε βιώσει ως παιδί στη διάρκεια του πολέμου.

Καθίσαμε στη βεράντα του απολαμβάνοντας καφέ και κέικ. Όταν τελειώσαμε, ρώτησα τον Φρίντριχ Κ. και τη γυναίκα του, η οποία καθόταν μαζί μας, για τους επικεφαλής των ναζί στο χωριό του. Ο Φρίντριχ θυμήθηκε ότι υπήρχε ότι υπήρχε μια τοπική δασκάλα, η φράου Ότναντ, αλλά είχε πεθάνει. Είχε αυτοκτονήσει. Έδειξε προς το τοπικό παρεκκλήσι όπου είχε ταφεί και ανέφερε μερικές λεπτομέρειες σχετικά με τον τάφο της , απ’ αυτές που προσέχουν μόνο οι κάτοικοι των μικρών χωριών.

Τον ρώτησα τι είχε κάνει. Ο ηλικιωμένος σταμάτησε για μια στιγμή και κοίταξε τη γυναίκα του, η οποία έγνεψε επιδοκιμαστικά. «Να» εξήγησε «στο χωριό μας υπήρχε ένα μικρό κορίτσι με το οποίο μου άρεσε να παίζω. Σκαρφαλώναμε στα δέντρα. Καθόταν δίπλα μου στην τάξη. Όμως μερικές φορές πάθαινε κρίσεις. Ήταν επιληπτική. Και η φράου Οτνάντ δεν μπορούσε να το ανεχθεί αυτό. Τότε το κορίτσι σταμάτησε να έρχεται στο σχολείο. Είχε εξαφανιστεί από το χωριό. Εμείς τα παιδιά ήμασταν περίεργα και ζητήσαμε από την δασκάλα μας, τη φράου Οτνάντ, να μας πει που βρισκόταν το κορίτσι. Η φράου Οτνάντ μας εξήγησε ότι το συγκεκριμένο παιδί προκαλούσε μεγάλη αναστάτωση στην τάξη και ότι έπρεπε να την διώξουν. Το κορίτσι δεν επέστρεψε ποτέ».

Απόσπασμα από το βιβλίο «Οι Μαινάδες* του Χίτλερ: Ο ρόλος των Γερμανίδων στα ναζιστικά πεδία θανάτου» της Wendy Lower. Εκδόσεις Μεταίχμιο

*Μαινάδες: Στην ελληνική μυθολογία οι Μαινάδες ήταν νύμφες που παρουσιάζονται ως συντρόφισσες και συνοδοί του θεού Διονύσου. Η λέξη μαινάς (στον ενικό) εμφανίζεται στον Όμηρο, όπου συσχετίζεται με τη μανία. Και πράγματι, το κυριότερο χαρακτηριστικό των Μαινάδων ήταν η εκστατική μανία, δηλαδή η πέρα από τη λογική υπερκινητική και βίαιη συμπεριφορά..