Γιατί έχουμε αυτόν τον καιρό

Ένα μεγάλο μπλοκάρισμα των αερίων μαζών πάνω από την Ευρώπη είναι το κυριότερο αίτιο της εμφάνισης των πολύ χαμηλών θερμοκρασιών αλλά και του άστατου καιρού στη χώρα μας. Αντίθετα στη Βόρεια Ευρώπη επικρατεί εκ διαμέτρου διαφορετικός καιρός με ζέστη και πολύ χαμηλά ποσά βροχοπτώσεων.

Κατά κανόνα τα συστήματα που μας επηρεάζουν κινούνται από τα Βορειοδυτικά προς τα Νοτιοαντολικά . Όμως υπάρχουν περιπτώσεις που η ροή των αερίων μαζών είναι τέτοια ώστε τα συστήματα να εμποδίζονται να κινηθούν από τα Δ ή ΒΔ προς τα Α ή ΝΑ . Τότε λέμε ότι δημιουργείται εμποδισμός (blocking).

Στο πλανητικό ατμοσφαιρικό σύστημα οι αντικυκλώνες εμποδισμού ορίζονται ως τα μεγάλης κλίμακας μοτίβα της ατμοσφαιρικής πίεσης τα οποία είναι σχεδόν στάσιμα, “μπλοκάροντας” ουσιαστικά ή ανακατευθύνοντας τους κινούμενους από τα δυτικά κυκλώνες ή χαμηλά.

Τέτοιου είδους αντικυκλώνες (βαρομετρικά υψηλά) μπορούν να παραμείνουν στην ίδια θέση για αρκετές ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες, προκαλώντας σε περιοχές που επηρεάζονται από αυτούς το ίδιο είδος καιρού για εκτεταμένες χρονικές περιόδους (για παράδειγμα υετό για ορισμένες περιοχές, καθαρό ουρανό για άλλες). Στο Βόρειο ημισφαίριο, παρατεταμένος εμποδισμός εμφανίζεται πιο συχνά την άνοιξη πάνω από τον ανατολικό Ειρηνικό και Ατλαντικό ωκεανό.

Οι Εμποδισμοί τύπου “Ωμέγα” (Omega Βlocks) ονομάστηκαν έτσι επειδή οι ισοϋψείς καμπύλες με τις οποίες σχετίζονται στο Βόρειο Ημισφαίριο μοιάζουν με το ελληνικό κεφαλαίο γράμμα Ω.

Συνήθως εμφανίζουν ένα μοτίβο ύφεση-υψηλό-ύφεση (κυκλώνας-αντικυκλώνας-κυκλώνας), διατεταγμένο από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Στον παραπάνω χάρτη παρατηρούμε μια ύφεση δυτικά της Ιβηρικής χερσονήσου (περιοχή Α) , αντικυκλώνα στη Βόρεια Ευρώπη (περιοχή Β) και ύφεση στα νοτιοανατολικά (περιοχή Γ) η οποία μάλιστα συνοδεύεται και από πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Αντίθετα στη Βόρεια Ευρώπη έχουμε υψηλές τιμές με μεγάλες αποκλίσεις των θερμοκρασιών και τον υδράργυρο να κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα για την εποχή. Η διάταξη των συστημάτων στην ανώτερη ατμόσφαιρα “πηδαλιουχεί” τα επιφανειακά συστήμτα και για τον λόγο αυτό έχουμε διατήρηση αυτής της καιρικής κατάστασης για μεγάλο χρονικό διάστημα . Το αίτιο που δημιουργεί αυτά τα μπλοκαρίσματα μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους , όπως για παράδειγμα λόγω στρατοσφαιρικής θέρμανσης, κατάρρευσης του πολικού στροβίλου κ.α. που ξεφεύγει από το αντικείμενο του σημερινού άρθρου. Ανάλογη κατάσταση είχαμε στις αρχές Ιουνίου του 1994 , όπου τότε είχε επικρατήσει ένας ιδιαίτερα κρύος καιρός με χιόνια στην περιοχή της Φλώρινας στις 7 Ιουνίου του 1994 . Μικρότερης κλίμακας ανάλογες ψυχρές εισβολές σημειώθηκαν από 30 Ιουνίου εως και 4 Ιουλίου 1991.

Η διάταξη των συστημάτων θα διατηρηθεί μέχρι και το τέλος της εεβδομάδος αλλά θα μετατοπιστεί σε μεγαλύτερο γεωγραφικό πλάτος , οπότε και ο καιρός στην περιοχή μας θα παρουσιάσει βελτίωση και θα έχουμε επάνοδο της θερμοκρασίας σε κανονικές τιμές από βδομάδα.