Η Μεγάλη Καταιγίδα στην Αγγλία το 1987 – Όταν τα “παθήματα” γίνονται μαθήματα. Αρκεί;

Γυρίζοντας πίσω το ρολόι του χρόνου στο 1987, βρισκόμαστε στη χρονιά όπου ουσιαστικά ξεκίνησα την επαγγελματική μου σταδιοδρομία στην ΕΜΥ, μια χρονιά που σημάδεψε τη χώρα μας με δύο μεγάλα καιρικά γεγονότα που συνοδεύονταν με απώλειες ανθρώπινων ζωών. Πολλοί θα θυμούνται τον χιονιά του Μαρτίου του 87 καθώς και τον μεγάλο καύσωνα του Ιουλίου, με εκατόμβη νεκρών από την παρατεταμένη διάρκεια των πολύ υψηλών θερμοκρασιών. Λίγους μήνες μετά, μια έντονη και σφοδρή κακοκαιρία στο Ηνωμένο Βασίλειο έγινε η αφορμή ώστε η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Αγγλίας (το Met Office) να δημιουργήσει την Εθνική Υπηρεσία Προειδοποιήσεων Έντονων Καιρικών Φαινομένων.

Η μεγάλη καταιγίδα της 15ης Οκτωβρίου 1987 στην Αγγλία

Τη νύχτα της 15ης προς 16η Οκτωβρίου 1987, μια ασυνήθιστα ισχυρή θύελλα που προήλθε από τον Βισκαϊκό Κόλπο σάρωσε τη νότια Αγγλία, τη βόρεια Γαλλία και τις Κάτω Χώρες με ανέμους έντασης 70-100 κόμβους, ιδιαίτερα στην Αγγλία και στη βορειοδυτική Γαλλία. Στην Αγγλία 17 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ενώ άλλοι 15 πέθαναν στη Γαλλία, ενώ προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές στις δύο χώρες. Κτίρια κατέρρευσαν ή έπαθαν ζημιές, χάθηκαν εκατομμύρια δέντρα, ενώ ολόκληρες περιοχές στη νότια Αγγλία έμειναν χωρίς παροχή ηλεκτρικού ρεύματος για μία εβδομάδα μέχρι να αποκατασταθούν οι βλάβες στο δίκτυο. Ειδικά για την Αγγλία, επρόκειτο για την ισχυρότερη θύελλα των τελευταίων 200 χρόνων.

Η μεγαλύτερη ριπή ανέμου ήταν 119 Knots, ενώ πολλά ανεμόμετρα που βασίζονταν σε ηλεκτρική τροφοδοσία σταμάτησαν την εγγραφή, καθώς τα νοτιοανατολικά του Ηνωμένου Βασιλείου υπήρξαν διακοπές ρεύματος και χάθηκαν έτσι πολύτιμα δεδομένα. Οι άνεμοι με εκτιμώμενη περίοδο επαναφοράς τα 200 έτη έπληξαν τις κομητείες του Κεντ, του Σάσεξ, του Χάμσαϊρ και κατά μήκος της παράκτιας ζώνης του Έσσεξ, του Σάφολκ και του Νοτιοανατολικού Νόρφολκ.

Σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα αυτή η καταιγίδα είχε ανέμους ισχυρού τυφώνα 12 (117 χλμ./ώρα ή μεγαλύτερους). Σημειώνουμε ότι ο όρος τυφώνας αναφέρεται σε τροπικούς κυκλώνες που προέρχονται από τον Βόρειο Ατλαντικό ή τον Βόρειο Ειρηνικό και η περιγραφή της “μεγάλης καταιγίδας” τείνει να προορίζεται για αυτές τις καταιγίδες που τα τελευταία χρόνια αγγίζουν αυτήν την ταχύτητα. Οι τυφώνες έχουν πολύ διαφορετικό προφίλ και κατανομή ανέμου από τις καταιγίδες και σημαντικά υψηλότερα επίπεδα βροχοπτώσεων

Η κριτική για το Met Office

Το Met Office επικρίθηκε σκληρά από τον Τύπο για την αποτυχία να προβλέψει σωστά την καταιγίδα αυτή. Το Met Office διεξήγαγε μια εσωτερική έρευνα, την οποία υπέβαλλαν δύο ανεξάρτητοι αξιολογητές και μετά το γεγονός αυτό έγιναν διάφορες συστάσεις και αναμορφώσεις στην υπηρεσία. Κυρίως, τονίστηκε η κάλυψη παρατήρησης της ατμόσφαιρας πάνω από τον ωκεανό στα νότια και δυτικά του Ηνωμένου Βασιλείου έτσι ώστε να αυξηθεί η ποιότητα και η ποσότητα των παρατηρήσεων από πλοία, αεροσκάφη, σημαδούρες και δορυφόρους. Έγιναν συνεχείς βελτιώσεις στα μοντέλα υπολογιστών που χρησιμοποιούνται στην πρόβλεψη, καθώς και αλλαγές στην εκπαίδευση των μετεωρολόγων και προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού. Η προειδοποίηση του Michael Fish, πάντως δεν ήταν και η καλύτερη.

Μετά τη μεγάλη κακοκαιρία πραγματοποιήθηκαν μεταρρυθμίσεις στον τρόπο με τον οποίο το Met Office κοινοποιούσε τις προειδοποιήσεις για τις κακοκαιρίες, με αποτέλεσμα να εκδίδονται ουσιαστικά περισσότερες προειδοποιήσεις. Η περαιτέρω ανάπτυξη βελτιωμένων συσκευών παρακολούθησης και οι βελτιώσεις στις προσομοιώσεις μοντέλων υπολογιστών υποστηρίχθηκαν με την αγορά ενός επιπλέον υπερυπολογιστή Cray. Οι Βρετανοί συνάδελφοι αναβάθμισαν σημαντικά τα συστήματα πρόγνωσης όχι μόνο με υλικές υποδομές, αλλά κυρίως με τοποθετήσεις προσωπικού στις κατάλληλες θέσεις

Μετά την ισχυρότατη καταιγίδα του 87, το Met Office δημιούργησε την Εθνική Υπηρεσία Προειδοποιήσεων Έντονων Καιρικών Φαινομένων.

Η καταιγίδα του Μπερνς – Η επιτυχής πρόβλεψη χωρίς όμως να αποφευχθεί το κακό

Στα χρόνια που πέρασαν, παρά τις επιτυχείς προβλέψεις οι απώλειες ανθρωπίνων ζωών κάποιες φορές δεν αποφεύχθηκαν και χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί αυτή της καταιγίδας του Μπέρνς. Η Καταιγίδα αυτή πήρε το όνομα από τα γενέθλια του Σκοτσέζου ποιητή Ρόμπερτ Μπερνς και προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές και ανέμους τάξεως τυφώνα. Οι προειδοποιήσεις για την καταιγίδα του Μπερνς που έγιναν μόλις δύο χρόνια αργότερα το 1989 ήταν πράγματι ακριβείς και έγκαιρες. Η πρόβλεψη του μοντέλου όσο και να φανεί παράξενο κατέστη επιτυχής όταν βασίστηκε στις παρατηρήσεις δύο πλοίων στον Ατλαντικό κοντά στην αναπτυσσόμενη καταιγίδα, μια μέρα πριν φτάσει αυτή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η καταιγίδα όμως αυτή παρά τις επιτυχείς προβλέψεις και προειδοποιήσεις τελικώς ήταν “υπεύθυνη” για 47 νεκρούς (σύμφωνα με το Met Office), αν και υπάρχουν αναφορές από λοιπές έρευνες που ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών από 89 έως 100 σε όλη την Ευρώπη.

Αυτό που ανεδείχθη από την περίπτωση αυτή, ήταν ότι πέραν των όποιων πανάκριβων υποδομών και συστημάτων προειδοποίησης, υπάρχουν και οι απλές και “ταπεινές παρατηρήσεις” από πλοία καθώς και από άλλα συστήματα χαμηλού κόστους, τα οποία μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην πρόγνωση και στην έγκαιρη εγρήγορση φορέων και την προειδοποίηση των πολιτών. Κάποιες φορές όμως, όπως σε αυτή την περίπτωση, παρά τις σωστές προειδοποιήσεις δεν μπορεί να αποφευχθεί το κακό.

Σημαντικότερο όλων είναι η σωστή συνεργασία μεταξύ των φορέων. Η αλήθεια είναι ότι στη χώρα μας έχουν γίνει κάποια βήματα μπροστά στον τομέα ενημέρωσης τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν αρκούν μόνο αυτά. Η πρώτη μεγάλη κακοκαιρία που αντιμετωπίσαμε ήταν ο Μεσογειακός Κυκλώνας “Ζορμπάς” όπου η ΕΜΥ συμμετείχε, παρουσία του τότε γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας σε σύσκεψη, όπου εδόθησαν ακριβή στοιχεία για την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων. Το ίδιο έγινε και πρόσφατα με την κακοκαιρία “Ελπίδα” όπου μέσω ηλεκτρονικής αλλά και δια ζώσης συνέντευξης παρουσιάστηκαν με ακόμη πληρέστερο τρόπο οι προβλέψεις για την εξέλιξη του χιονιά. Αξίζει να επισημάνω ότι με την εξέλιξη της τεχνολογίας όπως έγινε πρόσφατα με τη δυνατότητα της Online παρακολούθησης τρεξίματος των μετεωρολογικών μοντέλων, μειώθηκε τυχόν ενδεχόμενο αστοχιών των προβλέψεων και αντιστοίχων εκτιμήσεων.

Ωστόσο, η αναμόρφωση του συστήματος προειδοποιήσεων στη χώρα μας έχει αρκετό δρόμο ακόμα, καθώς δεν αρκεί μόνο η τεχνολογία ή οι καλές προθέσεις, αλλά είναι απαραίτητη η στήριξη και αναμόρφωση όλων των Οργανισμών και Υπηρεσιών που μετέχουν σε αυτό το δαιδαλώδες και γραφειοκρατικό σύστημα Πολιτικής Προστασίας με επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, δυσλειτουργίες και μεγάλες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό. Αφού γίνουν πρώτα όλα αυτά, τότε μπορούμε να πούμε ότι φτάσαμε στο επίπεδο τελικής φάσης αναμόρφωσης ενός αποτελεσματικότερου συστήματος Πολιτικής Προστασίας σε αυτόν τον τόπο.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις