Μαίναλο: Γιατί το θερμόμετρο έφτασε τους -30°C τον Ιανουάριο του 2022

Ένα από τα χαρακτηριστικά της χρονιάς που πέρασε ήταν ότι κατά την διάρκεια της κακοκαιρίας “Ελπίς” στις 24/01 στο χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμάκτσαλαν (2090 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -19.8 °C .

Δύο μέρες μετά στις 26/01 στη δολίνη του Βαθύσταλλου Παρνασσού (1780 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -28.6 °C, ενώ την ίδια ημέρα η ελάχιστη θερμοκρασία στη δολίνη της Κεχρωτής Μαινάλου (1613 μέτρα) ήταν -29.2 βαθμοί Κελσίου.

Το πρώτο ερώτημα που μας γεννιέται είναι γιατί μια περιοχή που δεν απέχει πολύ από την Τρίπολη που τότε είχε -13 βαθμούς , να δείχνει τόσο χαμηλές τιμές; Πως γίνεται μάλιστα αυτές οι τιμές να ξεπερνούν τα απόλυτα ελάχιστα που έχουν καταγραφεί στο παρελθόν στα οροπέδια του Νευροκοπίου με -28 και τους -27°C της Πτολεμαίδας Για τα παραπάνω ερωτήματα θα απαντήσουμε παρακάτω. Ας δούμε όπως πρώτα τι είναι οι δολίνες.

Τι είναι οι δολίνες – Τα παράξενα των δολίνων

Οι δολίνες είναι φυσικοί σχηματισμοί που προκύπτουν σε υψίπεδα και γενικότερα σε οροσειρές λόγω της καταβύθισης του εδάφους. Οι σχηματισμοί αυτοί έχουν συνήθως μικρή έκταση και περικλείονται από υψηλότερες ράχες, που τις απομονώνουν από την ευρύτερη ατμοσφαιρική κυκλοφορία.

Οι σχηματισμοί αυτοί χαρακτηρίζονται από μακρές περιόδους παγετού (ιδιαίτερα όταν επικρατούν καλές καιρικές συνθήκες) και από ακραίες τιμές ελαχίστων θερμοκρασιών.

Ως παράδειγμα αναφέρουμε τον σταθμό που βρίσκεται στο Clot del Tuc de la Llança στα Πυρηναία, όπου το 2021 στη δολίνη η θερμοκρασία έπεσε στους -34.1ºC την 6η Ιανουαρίου 2021, ενώ οι παρακείμενες ελάχιστες θερμοκρασίες ήταν πολύ υψηλότερες στην κορυφή του βουνού στους -14.3 βαθμούς Κελσίου.

Το ίδιο συνέβη και στη δολίνη της Κεχρωτής Μαινάλου στα 1613 μέτρα όπου κατεγράφη θερμοκρασία -29.2 βαθμοί Κελσίου, ενω σε παρακείμενες περιοχές οι τιμές ήταν υψηλότερες.

Η εξήγηση του φαινομένου

Η δολίνη της Κεχρωτής (φωτο) έχει υψόμετρο βάσης 1613 μέτρα και υψόμετρο χείλους 1646 μέτρα, ενώ περικλείεται από ράχες με υψόμετρο 1700-1800 μέτρα. Η έκτασή της στο χαμηλότερο σημείο εισόδου/εξόδου είναι 280 στρέμματα από τα οποία τα 90 είναι δασωμένα.

Ο συνδυασμός του υψομέτρου με το ξεχωριστό ανάγλυφο δίνει στη δολίνη της Κεχρωτής μοναδικά θερμοκρασιακά χαρακτηριστικά, όπως αποδεικνύεται και από τα στοιχεία του αυτόματου μετεωρολογικού σταθμού που έχει εγκατασταθεί στην περιοχή. Την αίθρια νύχτα που προηγήθηκε αυτού του θερμοκρασιακού ελαχίστου, το έδαφος ήταν χιονοσκεπές και ο πυκνός και ψυχρός αέρας βυθίστηκε προς το κοίλωμα της περιοχής που βρισκόταν ο σταθμός, κάτι που συμβαίνει πολύ συχνά στα οροπέδια.

Το φαινόμενο παρατηρήθηκε στον νυχτερινό ξάστερο ουρανό, όπου πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις δημιουργούνται έντονες αναστροφές της θερμοκρασίας – και αν δεν υπάρχει άνεμος, όπως στην περίπτωσή μας, αυτό το γεγονός βοήθησε ον κρύο αέρα να βυθιστεί προς τα κάτω και να γίνει ακόμη πιο κρύος στο βάθος της κοιλάδας.

Από τα ιστορικά στοιχεία του σταθμού έχει καταγραφεί στις 17/1/2012, ακόμη χαμηλότερη τιμή η “εξωπραγματική” ελάχιστη θερμοκρασία των -35,3ºC, ενώ στις 26/1/2011 καταγράφηκε η πολική ελάχιστη θερμοκρασία των -32,5ºC . Οι δυο αυτές θερμοκρασίες αποτελούν ρεκόρ ελαχίστων θερμοκρασιών για τα ελληνικά δεδομένα.

Θα συμπλήρωνα μέχρι στιγμής …. Σημειώνουμε πάντως ότι ανάλογες καταστάσεις συμβαίνουν στον Ελληνικό χώρο στις περιπτώσεις που ο αέρας κατέρχεται τις χιονισμένες πλαγιές στο οροπέδιο του Νευροκοπίου Δράμας , όπου η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί κατά το παρελθόν ήταν οι – 28°C με ανάλογες τιμές στους -27°C στην Πτολεμαΐδα στις 27/1/1967.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις