Η πλημμύρα του Αγίου Φιλίππου – Οι 62 νεκροί και τα Καμίνια που έγιναν νησί

Ο Νοέμβριος για την Ελλάδα αλλά και για την Αθήνα στατιστικά είναι ο μήνας των ισχυρών καταιγίδων και των πλημμυρών. Μια ημέρα με εντονότατες καταιγίδες που επηρέασε την Αττική ήταν αυτή της 14ης Νοεμβρίου 1896 όταν ένα βαρομετρικό χαμηλό προερχόμενο από τα νοτιοδυτικά, προκάλεσε σφοδρές βροχοπτώσεις με συνολικά 62 νεκρούς.

Μόνο στην περιοχή του Βατραχονησίου, η οποία αποτελεί σήμερα τμήμα του Παγκρατίου δίπλα στο Καλλιμάρμαρο, έχασαν τη ζωή τους 12 άνθρωποι. Σε ένα σπίτι στη δεξιά όχθη του Ιλισού ζούσε μια οικογένεια με τρία παιδιά. Ο Λεωνίδας, δυόμισι χρόνων, που κοιμόταν στην κούνια του και ο εξάχρονος Ιάκωβος, ο οποίος βρισκόταν στον κάτω όροφο του σπιτιού. Η αδερφή τους ανέβηκε σε ένα κρεβάτι, αλλά βρέθηκε με το κεφάλι στο ταβάνι όταν νερά γέμισαν το δωμάτιο. «Μου ‘βγαλαν τα μισά μου μαλλιά για να με τραβήξουν, αλλά εγώ δεν ήθελα να φύγω αν δεν έσωζαν τα δύο μου αδερφάκια», έλεγε την επομένη στην εφημερίδα «Εμπρός». Ένας εργάτης στον Βασιλικό Κήπο δέθηκε με σχοινιά τα οποία συγκρατούσαν άλλοι και κατάφερε να μπει στο σπίτι. Βρήκε κι έσωσε το 6χρονο αγόρι. Ο Λεωνίδας είχε παρασυρθεί μαζί με την κούνια του…

Η πλημμύρα του Αγίου Φιλίππου, τον Νοέμβριο του 1896, ονομάστηκε έτσι γιατί η σφοδρή κακοκαιρία χτύπησε το λεκανοπέδιο ανήμερα της γιορτής του Αγίου Φιλίππου. Η καταρρακτώδης βροχή άρχισε νωρίς το πρωί και έπεφτε ασταμάτητα σε μια πόλη με χωματόδρομος, πρόχειρα σπίτια και δίχως αποχετευτικό δίκτυο. Καταστροφές έγιναν και σε άλλες γειτονιές της Αθήνας, ενώ ανατράπηκε η ατμομηχανή του τρένου που ερχόταν από Πάτρα, με αποτέλεσμα τον θάνατο του μηχανικού. Εκτός από την Αθήνα μεγάλες καταστροφές προκλήθηκαν και στον Πειραιά, ο οποίος θρήνησε τους περισσότερους νεκρούς. Σαράντα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότερα από 450 σπίτια κατέρρευσαν. Το Φάληρο έγινε ένα με τη θάλασσα και τα Καμίνια αποκόπηκαν από την υπόλοιπη πόλη, εξαιτίας των ορμητικών χειμάρρων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, εκείνη τη μέρα έπεσαν συνολικά 150,2 mm νερού σε 11 ώρες και 40 λεπτά! Σημειώνουμε ότι την εποχή εκείνη, ο Ιλισός δεν είχε εκβολές στον Φαληρικό όρμο αλλά συνέβαλε με τον Κηφισό στην περιοχή του Ελαιώνα. Έτσι, στην περίπτωση μεγάλων νεροποντών οι περιοχές γύρω από τον Ελαιώνα μετατρέπονταν σε τέλμα.