Εσύ ήξερες για την μονάδα προσβασιμότητας σε φοιτητές με αναπηρία του ΕΚΠΑ;

Η 24MEDIA δίνει για μια μέρα το τιμόνι στο AD&PR Lab του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Το κείμενο που θα διαβάσεις παρακάτω αποτελεί μέρος μίας ενέργειας κατά την οποία 40 φοιτητές του AD&PR Lab πρότειναν, έγραψαν και δημοσιεύουν το δικό τους κείμενο στα sites του Ομίλου (Huffington Post Greece, News247, Oneman, Ladylike, Sport24 & Contra). Κάθε φοιτητής του AD&PR Lab στο πλαίσιο του μαθήματος “Δημόσιες Σχέσεις: The art of storytelling” πρότεινε κάποια θέματα και έγραψε ένα από αυτά εν είδη εργασίας εξαμήνου. Μπορείς να διαβάσεις όλα τα κείμενα των φοιτητών στο microsite που δημιουργήσαμε για την ενέργεια

*της Βησσαρίας Θάνου

Η αλληλεγγύη είναι «όπλο» ενάντια σε κάθε είδος δυσκολίας και όπου και όποτε υπάρχει αλληλεγγύη, οι άνθρωποι μπορούν να ελπίζουν.

Αλληλεγγύη είναι και η κύρια ιδέα της Μονάδας προσβασιμότητας για φοιτητές με αναπηρία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, που στόχο έχει την ισότιμη παροχή εκπαίδευσης και υπηρεσιών σε φοιτητές με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις.

Περισσότερα όμως για την Μονάδα Προσβασιμότητας μάθαμε μέσα από την συνάντηση με τον κ. Γεώργιο Κουρουπέτρογλου, αναπληρωτή καθηγητή στο τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της επιτροπής προσβασιμότητας. Η θεσμοθετημένη διοικητική υπηρεσία και όχι το πρόγραμμα ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 2006 και φέτος κλείνει τα 10 χρόνια λειτουργίας του. Μέσω της υπηρεσίας αυτή τη στιγμή  καλύπτονται οι ανάγκες 550 φοιτητών, ενώ οι εθελοντές-φοιτητές ανέρχονται στους 470. Δύο φορές το χρόνο και κυρίως στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού εξαμήνου οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών καλούνται σε εκδήλωση ενδιαφέροντος με στόχο την εθελοντική βοήθεια τους στο σημαντικό έργο της Μονάδας Προσβασιμότητας για φοιτητές με αναπηρία και οι οποίοι εφόσον επιλεχθούν υποβάλλονται σε διήμερη βιωματική κατάρτιση.

Πως δομείται μια τέτοια υπηρεσία;

Το έργο της Μονάδας Προσβασιμότητας γίνεται εφικτό με την συνεργασία τριών παραγόντων: των καθηγητών, των υπαλλήλων και των φοιτητών-εθελοντών. Πιο αναλυτικά, το συντονισμό του έργου της Μονάδας έχει αναλάβει η Επιτροπή Προσβασιμότητας, η οποία ορίζει ένα Σύμβουλο Καθηγητή και τον αναπληρωτή του.  Η δουλειά του σύμβουλου καθηγητή είναι να έρχεται σε επαφή με τους φοιτητές με αναπηρία και μαζί να συμφωνούν στον τρόπο διεξαγωγής των σπουδών του και της εξέτασής τους, καθώς κάθε φοιτητής έχει διαφορετικές απαιτήσεις(π.χ. στη περίπτωση ενός κωφού φοιτητή, ο καθηγητής οφείλει να κοιτά το ακροατήριο ώστε να μπορεί ο φοιτητής να κάνει χειλανάγνωση). Έτσι, μιλάμε για ένα αποκεντρωμένο σύστημα, όπου ο σύμβουλος καθηγητής, ο οποίος εκπαιδεύεται ενώ οι καθηγητές όχι, έχει το ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στο φοιτητή και τους καθηγητές του.

Ακόμη, σημαντικό ρόλο στη λειτουργία της Μονάδας διαδραματίζουν οι αρμόδιοι υπάλληλοι και οι αναπληρωτές τους στις γραμματείες κάθε τμήματος που εξειδικεύονται στην εξυπηρέτηση των σπουδαστών με αναπηρία(π.χ. ένας σπουδαστής με αναπηρία τύφλωσης δε μπορεί να συμπληρώσει μόνος του έγγραφα σχετικά με την φοίτηση του).Επιπλέον, η εθελοντική προσφορά βοήθειας των φοιτητών του Πανεπιστημίου είναι σημαντική, καθώς σε κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο εκπαιδεύονται και αναλαμβάνουν κάθε φορά διαφορετικούς ρόλους, ανάλογα με το είδος βοήθειας που χρειάζονται οι φοιτητές με αναπηρία(π.χ. παροχή σημειώσεων). Ουσιαστικά συμβαίνει ένα «matching» μεταξύ των απαιτήσεων εθελοντών-και φοιτητών με αναπηρία.

Αξιοσημείωτο είναι πάντως και το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν και άνθρωποι εκτός πανεπιστημίου για την Μονάδα Προσβασιμότητας. Όπως μας είπε ο κ. Γεώργιος Κουρουπέτρογλου «υπάρχουν αιτήματα ανθρώπων εκτός πανεπιστημίου, κυρίως συνταξιούχων για να γίνουν εθελοντές αλλά προς το παρόν δεν δέχονται άλλους, αφού οι ανάγκες έχουν καλυφθεί και επίσης είναι αναγκαίο οι εθελοντές να είναι γνώστες του αντικείμενου και να βρίσκονται τις ίδιες ώρες με τους φοιτητές στο πανεπιστήμιο. Παρόλα αυτά οι αιτήσεις των ανθρώπων λαμβάνονται υπόψη και θα δούμε που και πώς θα μπορούσαμε να τους απασχολήσουμε κάποια στιγμή. Βέβαια στα αιτήματα των φοιτητών του πανεπιστημίου δεν είναι αρνητικοί, καθώς κάποιες φορές αν ένας σπουδαστής μας ζητήσει κάτι συγκεκριμένο και εμείς δεν έχουμε διαθέσιμο εθελοντή, τότε πηγαίνουμε εμείς και ψάχνουμε εθελοντή για την συγκεκριμένη υποστήριξη».

Ψυχολογική – Συμβουλευτική υποστήριξη

Η μονάδα διαθέτει μόνιμη ψυχολόγο ειδικά για τους φοιτητές με αναπηρία και είναι στις υπηρεσίες κάθε φοιτητή και έτοιμη να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί. Σχετικά με αυτό, στην ερώτηση εάν έχουν καταγραφεί περιπτώσεις ρατσισμού-διακρίσεων η απάντηση δυστυχώς δεν ήταν αρνητική. Συγκεκριμένα, έχουν σημειωθεί σοβαρά περιστατικά «bullying» σε φοιτητές με σύνδρομο Aspreger (μορφή αυτισμού) αλλά είχαν αίσιο τέλος, αφού παρενέβη η Μονάδα με πολλαπλούς τρόπους και το ζήτημα λύθηκε.

Επιπρόσθετα, «η Μ.Π. συνεργάζεται και με την Μονάδα Συνεργασίας που είναι ουσιαστικά η τεχνική υπηρεσία και αφορά την προσβασιμότητα στα κτίρια και διαθέτει έναν ηλεκτρολόγο και έναν πολιτικό μηχανικό (μέλη της Μονάδας), οι οποίοι διορθώνουν τυχόντα προβλήματα, όπως π.χ. χαλασμένους ανελκυστήρες ή την τοποθέτηση ράμπας για αμαξίδια , ενώ η ενημέρωση είναι άμεση για να εξυπηρετούνται τα αιτήματα των φοιτητών».

Προσβάσιμα συγγράμματα “Ερμόφυλος”

Όπως ενημερωθήκαμε από τον κ. Κουρουπέτρογλου, «η συγκεκριμένη ενέργεια ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβρη του 2015, καθώς είναι μια απαιτητική διαδικασία και ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος. Εδώ και 4 χρόνια έχουν ξεκινήσει οι ενέργειες για να ολοκληρωθεί η υπηρεσία «Ερμόφυλος» και μέσω αυτού του πληροφοριακού συστήματος τα συγγράμματα μετατρέπονται σε προσβάσιμη μορφή 10 φορές πιο γρήγορα σε σχέση με τα περασμένα χρόνια. Ακόμη, η υπηρεσία θα τεθεί σε λειτουργία τους επόμενους μήνες, αφού γίνονται πιλοτικές προσπάθειες και ευελπιστούμε να έχουμε παραγωγή βιβλίων σε 10 διαφορετικές μορφές που θα μπορεί να επιλέξει ο κάθε φοιτητής».

Οικονομική κρίση και μονάδα προσβασιμότητας 

Δεδομένου ότι μιλάμε για μια θεσμοθετημένη διοικητική υπηρεσία και όχι για πρόγραμμα ή πρωτοβουλία, «η Μονάδα Προσβασιμότητας υποστηρίζεται κρατικά και οικονομικά στο 90% της από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας και ένα μέρος από τις παρακρατήσεις των ερευνητικών προγραμμάτων  λαμβάνεται από αυτή, ενώ τα υπόλοιπα έξοδα καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου Αθηνών» τονίζει ο κ. Κουρουπέτρογλου.

 Συνεπώς, η κρίση επηρέασε την υπηρεσία μέσω της μείωσης των κονδυλίων και της «νέας τάξης πραγμάτων» (π.χ. διαθεσιμότητα, μειώσεις μισθών).Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η Μονάδα διαθέτει δύο αυτοκίνητα μεταφοράς των φοιτητών με αναπηρία και λόγω της μείωσης των κονδυλίων, υποχρεώθηκαν σε μείωση των δρομολογίων άρα και μείωση στα αιτήματα εξυπηρέτησης των φοιτητών. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν ώστε να αλλάξει η κατάσταση, δεν έχει βρεθεί ακόμη κάποια αξιοσημείωτη λύση.

Συνεχής ανάπτυξη νέων υπηρεσιών

Παρά την κρίση και τις δυσκολίες, η Μονάδα Προσβασιμότητας φροντίζει να δημιουργεί νέες υπηρεσίες που θα διευκολύνουν την ακαδημαϊκή ζωή των φοιτητών με αναπηρία. Πιο συγκεκριμένα, ο κάθε φοιτητής μπορεί να ενημερώνεται μέσω του ιστότοπου του τμήματος του για το αν κάποιος ανελκυστήρας βρίσκεται εκτός λειτουργίας ή αν υπάρχει κάποιο άλλο εμπόδιο πρόσβασης. Ακόμη, υπάρχουν πλήρεις χάρτες με οδηγίες πρόσβασης για κάθε διαθέσιμη είσοδο των κτηρίων του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Νομική υποχρέωση πανεπιστημίων

Όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια υποχρεώνονται από το νόμο να αναπτύξουν παρόμοιες υπηρεσίες υποστήριξης των φοιτητών με αναπηρία με οργανωμένο τρόπο. Βέβαια τέτοιου είδους υπηρεσίες έχουν αναπτυχθεί και σε άλλα πανεπιστήμια σε μικρότερο βαθμό, δεδομένων των λιγότερων φοιτητών με αναπηρία που υπάγονται στο εκάστοτε πανεπιστημιακό ίδρυμα. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών παρέχει την τεχνογνωσία του κυρίως για την παραγωγή προσβάσιμων συγγραμμάτων και σε άλλα πανεπιστήμια της χώρας.

Προσεχής εκδήλωση

Στις 16 Φεβρουαρίου και ώρα 12:00 πμ θα πραγματοποιηθεί μια εκδήλωση στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών στα Προπύλαια, στο κέντρο της Αθήνας, όπου θα βραβευτούν φοιτητές-εθελοντές. Επίσης θα πραγματοποιηθεί ομιλία για την δεκάχρονη λειτουργία της Μονάδας Προσβασιμότητας. ‘Οσοι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για την λειτουργία της μονάδας προσβασιμότητας μπορούν να απευθυνθούν στα παρακάτω στοιχεία επικοινωνίας.

ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 2107275130, 2107275687

FAX: 2107275193

ΗΛ.ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ: [email protected]

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: http.//access.uoa.gr , http.//access.uoa.gr/ERMOFILOS

ΑΠΟΣΤΟΛΗ SMS: 6958450861