Λίμνη Κάρλα: Ποια είναι η λίμνη που απειλεί με νέες πλημμύρες τη Θεσσαλία
Η ιστορία της λίμνης Κάρλα που απειλεί με νέες πλημμύρες τη Θεσσαλία; Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους υδροβιότοπους της χώρας αλλά αποφασίστηκε να αποξηρανθεί.
- 15 Σεπτεμβρίου 2023 11:26
Ανησυχία προκαλεί τις τελευταίες ώρες η αύξηση της στάθμης των υδάτων στη λίμνη Κάρλα, καθώς ο κίνδυνος να πλημμυρίζουν τα παραλίμνια χωριά εντείνεται όλο και περισσότερο.
Ποια είναι όμως η λίμνη Κάρλα; Και πόσα γνωρίζουμε γι’ αυτή;
Η λίμνη Κάρλα ή Βοιβηίδα, όπως ονομαζόταν παλαιότερα, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της πεδιάδας της Λάρισας, κοντά στις βόρειες πλαγιές του Πηλίου, στα όρια των Νομών Λάρισας και Μαγνησίας. Είχε μέγεθος 180- 195 χιλιάδες στρέμματα και το βάθος της έφτανε τα 4-6 μέτρα.
Αν και αποτελούσε έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας, τα προβλήματα που προκαλούσε στις τοπικές αγροτικές καλλιέργειες λόγω των συχνών πλημμύρων, άρχισαν να προβληματίζουν τις τοπικές Αρχές για το μέλλον της.
Να σημειωθεί ότι η λίμνη Κάρλα είχε ενταχθεί και στο δίκτυο προστασίας Natura, καθώς φιλοξενούσε σπάνια είδη πτηνών. Μαυρόκοτες, χηνάρια, κύκνοι, πελεκάνοι, ορτσάδες, διασέλες, ήταν μερικά από αυτά.
Σύμφωνα μάλιστα με μελέτη που εκπονήθηκε το 1962, στη λίμνη υπήρχε ο μεγαλύτερος αριθμός υδρόβιων πτηνών που είχε παρατηρηθεί στην Ελλάδα (430.000) ενώ είχαν καταγραφεί 143 είδη πτηνών, από τα οποία τουλάχιστον τα 55 θεωρούνται σήμερα προστατευόμενα.
Η αποξήρανση του ’62 και οι επιπτώσεις
Οι συχνές πλημμύρες, η ανάγκη να δημιουργηθούν νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις καθώς και ο φόβος εξάπλωσης της ελονοσίας, λόγω της τεράστιας ποσότητας κουνουπιών που συγκέντρωναν οι βαλτώδεις εκτάσεις πέριξ της λίμνης, οδήγησαν στην απόφαση για την αποξήρανσή της.
Οι αποξηραντικές εργασίες ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1962 και ολοκληρώθηκαν το 1964, με τα εγκαίνια της σήραγγας μήκους 10.150 μέτρων. Το έργο της αποξήρανσης παρουσιαζόταν ως το κορυφαίο τεχνικό έργο προς όφελος της ελληνικής γεωργίας,
Και πράγματι τα πρώτα χρόνια έδειχνε ότι “δουλεύει”, αφού δημιουργήθηκαν περισσότερα από 80.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης και η παραγωγή παρουσίασε αύξηση. Αφενός λόγω της επέκτασης της άρσευσης σε όλες τις καλλιεργούμενες εκτάσεις αλλά και λόγω μείωσης των πλημμυρικών φαινομένων.
Όπως αναφέρει ο Φορέας Διαχείρισης Κάρλας, η μελέτη του υπουργείου Γεωργίας για την αξιοποίηση της πεδιάδας της Κάρλας προέβλεπε την κατασκευή ταμιευτήρα 64. 700 στρεμμάτων, σήραγγας και τάφρων πεδινών υδάτων. Η λίμνη θα χρησιμοποιούνταν για άρδευση με αρδευτικά κανάλια και θα τροφοδοτούνταν με νερά του Πηνειού. Αντ’ αυτού όμως, κατασκευάστηκε σήραγγα για την ολοκληρωτική εκκένωση της λίμνης.
Ωστόσο, γρήγορα διαπιστώθηκε πως οι αρνητικές συνέπειες που προκλήθηκαν στο περιβάλλον ήταν περισσότερες από τα οφέλη.
Μερικές από τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις της αποξήρανσης ήταν:
- η ραγδαία πτώση της υπόγειας υδροφορίας
- η εισχώρηση του θαλάσσιου μετώπου στον ευρύτερο χώρο της περιοχής της Κάρλας
- η ρύπανση στον Παγασητικό κόλπο λόγω διοχέτευσης μολυσμένου νερού από τα βιομηχανικά απόβλητα αποχέτευσης και από τα αγροχημικά
- η ρύπανση των τάφρων
- η εμφάνιση ρηγμάτων μεγάλου βάθους και καταστροφή κτισμάτων
- η καταστροφή γεωτρήσεων και ξήρανση πηγών μεταξύ των οποίων και η Υπέρεια Κρήνη στο Βελεστίνο
- η μείωση της βιοποικιλότητας
- η ‘εξαφάνιση’ των ντόπιων ψαράδων
- αλλαγές στο μικροκλίμα της περιοχής
- αδυναμία υδροδότησης πόλεων και οικισμών
- προβλήματα αλατότητας και αλκαλικότητας των χωμάτων
Έτσι, το 1995 άρχισε να συζητάται η αποκατάσταση και αναδημιουργία της λίμνης, το μέγεθος της οποίας δεν θα ξεπερνούσε τα 38.000 στρέμματα (περίπου το 1/5 του αρχικού μεγέθους της). Το έργο ολοκληρώθηκε τελικά το 2018.
Μεγάλο μέρος των σπάνιων πτηνών που φιλοξενούσε η λίμνη στο παρελθόν βρήκαν ξανά καταφύγιο στα νερά της, ωστόσο η σωστή διαχείριση των υδάτων εξακολουθεί να αποτελεί το κύριο ζητούμενο.
Πάνω από 180.000 στρέμματα έχουν πλημμυρίσει
Οι κάτοικοι έξι χωριών πέριξ της λίμνης Κάρλας έλαβαν το βράδυ της Πέμπτης (14/9) προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 λόγω της αύξησης της στάθμης των υδάτων στη λίμνη.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα χωριά Κανάλια, Ριζόμυλο, Στεφανοβίκειο στη Μαγνησία και Σωτήριο, Νίκη και Αχίλλειο στη Λάρισα.
Όπως έγινε γνωστό η στάθμη έχει ξεπεράσει τα 6,5 μέτρα ενώ η εικόνα θυμίζει πλέον την αρχική έκταση της λίμνης, καθώς πάνω από 180.000 στρέμματα έχουν πλημμυρίσει.
Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις