Πρόσφυγες: Αναζητώντας για μια ακόμη φορά σπίτι

Ο Ουελίντ Μαχμούντ, μένει στη δομή Φιλοξενίας Προσφύγων του Ελαιώνα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Από σήμερα, σύμφωνα με τις αποφάσεις της κυβέρνησης θα πρέπει να αναζητήσει στέγη αλλού. Ο 31χρονος Σύρος βρίσκεται στον Ελαιώνα μαζί με τον 56χρονο πατέρα του, ο οποίος δεν μπορεί να αυτοσυντηρηθεί μετά το εγκεφαλικό που έπαθε στη Συρία. «Η μητέρα μου σκοτώθηκε όταν βομβαρδίστηκε το σπίτι μας. Ο πατέρας μου ήταν μπροστά, δεν σκοτώθηκε αλλά είδε τη μητέρα μου διαμελισμένη. Τότε έπαθε εγκεφαλικό», θυμάται μιλώντας στο News 24/7.

Ο Ουελίντ, που εργαζόταν ως ελαιοχρωματιστής στη Συρία, έφυγε από τον πόλεμο μαζί με τον πατέρα του και τις δύο αδερφές του, περνώντας στην Τουρκία. Το ταξίδι από τα τουρκικά παράλια μέχρι τη Λέσβο, ήταν ακόμη δυσκολότερο γι αυτούς, καθώς έπρεπε να κουβαλήσουν τον πατέρα τους με το αναπηρικό του αμαξίδιο. «Κάναμε τις συνεντεύξεις για την αίτηση ασύλου σε διαφορετικές ημέρες. Η απόφαση για τις αδερφές μου βγήκε νωρίτερα. Κατάφεραν να φύγουν στη Γερμανία. Η δική μου βγήκε λίγο καιρό μετά, αλλά έχουμε πρόβλημα με τον πατέρα μου. Δεν έχει πάρει ακόμα το άσυλο. Συνεχώς υπάρχουν θέματα με τα χαρτιά του».

Από σήμερα, Δευτέρα, ο Ουελίντ Μαχμούντ έχει ειδοποιηθεί πως θα πρέπει να φύγει από την δομή του Ελαιώνα. Τους τελευταίους έξι μήνες, σταμάτησε να λαμβάνει την οικονομική ενίσχυση και επιβιώνει από τα χρήματα που είχε κρατήσει το προηγούμενο διάστημα. Όποτε μπορούν, οι αδερφές του στέλνουν χρήματα για τα φάρμακα του πατέρα του. «Μου είπαν ότι πρέπει να φύγω στο τέλος του μήνα. Δεν ξέρω που να πάω. Δεν δουλεύω γιατί ο πατέρας μου δεν μπορεί να μείνει μόνος του. Αν δεν είμαι μαζί του δεν μπορεί να φάει, να πάει στην τουαλέτα, να κάνει μπάνιο. Δεν γίνεται να τον αφήσω στη δομή και να φύγω. Ακόμα και να μας διώξουν δεν ξέρω που θα μείνουμε», λέει.

Έξωση από σήμερα χωρίς προβλέψεις για ένταξη

Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, από σήμερα πρόκειται να ξεκινήσει η σταδιακή έξωση 11.237 αναγνωρισμένων προσφύγων από τα διαμερίσματα, τα ξενοδοχεία και τις δομές των νησιών και της ενδοχώρας. Στόχος είναι να δημιουργηθούν κενές θέσεις φιλοξενίας και θα αποσυμφορηθούν οι δομές των νησιών.

Την περασμένη Παρασκευή, δύο ημέρες πριν λήξει η προθεσμία που έχει δοθεί για την έναρξη των εξώσεων, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκη συμμετείχε σε σύσκεψη όπου παρέστησαν Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στην Ελλάδα και Περιφερειακός Συντονιστής Έκτακτης Βοήθειας Gianluca Rocco, ο Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Philippe Leclerc, εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Υπουργείου Εσωτερικών και του Δήμου Αθηναίων, οι Διοικητές του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).

Μετά την σύσκεψη, ανακοινώθηκε πως θα επιδιωχθεί, για την ομαλή μετάβαση τον προσφύγων, η συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ για το σχεδιασμό νέων ή την προσαρμογή υπαρχόντων προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των προσφύγων σε αυτά, η συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ για την πρόσβαση σε κοινωνικά επιδόματα, η πρόσβαση όλων των αιτούντων διεθνή προστασία σε τραπεζικούς λογαριασμούς, μέσω των οποίων θα λαμβάνουν εφεξής το οικονομικό τους βοήθημα (ESTIA II cash assistance).

Τέλος, ανακοινώθηκε πως θα γίνει προσαρμογή του προγράμματος ΗΛΙΟΣ και εξέταση βραχυπρόθεσμων λύσεων, όπως εφάπαξ χρηματικό βοήθημα πριν την υπογραφή συμβολαίου ενοικίασης στέγης από τον ωφελούμενο (με σκοπό τη δυνατότητα πληρωμής της προκαταβολής του ενοικίου και την κάλυψη βασικών αναγκών του νοικοκυριού) και επικέντρωση σε ομάδες πληθυσμού των αναγνωρισμένων προσφύγων που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες ευαλωτότητες, όπως ηλικιωμένοι χωρίς υποστηρικτικό δίκτυο, άτομα με αναπηρίες και ψυχικά ασθενείς.

Το ερώτημα ωστόσο για το τι πρόκειται να γίνει τις επόμενες ημέρες παραμένει αναπάντητο, αφού μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί επαρκείς πρωτοβουλίες για την ένταξη των προσφύγων στον κοινωνικό ιστό. Έτσι, είναι ορατός ο κίνδυνος πολλοί από τους ανθρώπους που έχουν πάρει άσυλο να βρεθούν το επόμενο διάστημα στον δρόμο.

«Δεν έχουμε που να πάμε»

Κανένα πλάνο για τη επόμενη ημέρα δεν έχουν ούτε η 36χρονη Καμίλα Ιμάμι και ο 35χρονος Χουσέν Σαρβάρ, από το Αφγανιστάν, όπως λένε στο News 24/7. Ζουν στον Ελαιώνα με τα δύο τους παιδιά, ένα αγόρι τριών χρονών και ένα κορίτσι, ενός. Έχουν πάρει και οι δύο άσυλο και έχουν σταματήσει να λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση.

Η Καμίλα, εργαζόταν ως καθαρίστρια στο Ιράν, όπου είχε καταφύγει η οικογένειά της. «Το 2016, μας έδιωξαν. Διασχίσαμε με τα πόδια τα σύνορα και περάσαμε στην Τουρκία. Από εκεί πληρώσαμε διακινητές και πήγαμε στη Λέσβο με βάρκα», περιγράφει. Έμεινε για λίγο στη Μόρια και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στον Ελαιώνα. Η απόφαση για το άσυλο βγήκε το 2018. «Δεν μπορούμε να φύγουμε και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Δεν έχουμε δύναμη να διεκδικήσουμε κάτι. Είμαστε ξένοι. Σκέφτομαι τι μπορώ να κάνω. Δεν έχουμε λεφτά, δεν έχουμε τίποτα» λέει.

Με τον σύζυγό της, Χουσέν Σαρβάρ, γνωρίστηκαν αφού ήρθε στην Αθήνα. Εκείνος δουλεύει σπάνια. Βρίσκεται στην Ελλάδα από το 2006, και σε μια από τις αρκετές προσπάθειές του να περάσει στη Ιταλία, τραυματίστηκε στο πόδι και έκανε εγχείρηση. «Είχα κρεμαστεί κάτω από ένα φορτηγό στο λιμάνι της Πάτρας για να μπω στο καράβι για Ιταλία, το 2010. Όταν ξεκίνησε το φορτηγό χτύπησα στη ρόδα. Η εγχείρηση έγινε μετά από τρια χρόνια και μου έχουν βάλει λάμες. Μέχρι τότε δούλευα συχνά σε οικοδομές, αλλά τώρα πηγαίνω πολύ σπάνια αν βρεθεί κάποιο μεροκάματο. Κουράζομαι πολύ εύκολα», λέει δείχνοντας το πόδι του. «Έχουμε πρόβλημα. Πήρα τηλέφωνο ψάχνοντας σπίτια. Πρώτη ερώτηση από κάθε ιδιοκτήτη είναι “Πού δουλεύεις;”. Εγώ δεν βρίσκω δουλειά. Σκέφτομαι όλες αυτές τις ημέρες τι θα κάνουμε. Σε άλλη χώρα δεν επιτρέπεται να πάμε. Δεν θα μπορέσουμε να ζήσουμε στον δρόμο».

Το ίδιο λέει και ο Μαχαμάντ Ζαχιντ Αμινί, με τη σύζυγό του Σαχνόζ, που επίσης ζουν στον Ελαιώνα με την 13χρονη κόρη τους. Ήρθαν στην Ελλάδα το 2016, πριν από οκτώ μήνες του ανακοίνωσαν πως πήραν άσυλο, όμως δεν έχουν πάρει ακόμη τα έγγραφά τους. «Μας είπαν να φύγουμε στο τέλος του μήνα. Πάνω από 25 οικογένειες Αφγανών από τον Ελαιώνα πρέπει να φύγουμε. Πού θα μείνουμε, στον δρόμο;» αναρωτιέται ο Μαχαμάντ Ζαχιντ Αμινί.

Πλέον, αναμένεται να φανεί πως θα λειτουργήσει το σχέδιο του υπουργείου, πώς θα γίνουν οι αποχωρήσεις των προσφύγων από τις δομές και αν θα γίνει επέμβαση της αστυνομίας, αλλά και τι σχέδιο υπάρχει για την επόμενη -κυριολεκτικά- ημέρα όσων μέχρι σήμερα δεν έχουν χρήματα και δυνατότητα να βρουν στέγη.