Σεισμός 5,1 Ρίχτερ στην Αθήνα: “Ένας καθυστερημένος μετασεισμός του 1999” – Το ρήγμα της Πάρνηθας, οι εκτιμήσεις των σεισμολόγων και τα κτίρια που αντέχουν

Οι μνήμες του φονικού σεισμού του 1999 που κόστισε τη ζωή σε 150 ανθρώπους δεν άργησαν να ξυπνήσουν όταν το μεσημέρι της Παρασκευής ο εγκέλαδος χτυπούσε ξανά το λεκανοπέδιο της Αττικής με 5,1 Ρίχτερ. Οι κάτοικοι της Αθήνας πετάχτηκαν έντρομοι από σπίτια και καταστήματα αφού το επίκεντρο του σεισμού που εντοπίζεται στην περιοχή της Μαγούλας (23 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Αθήνας) καθώς και το εστιακό βάθος των 13 χιλιομέτρων έκαναν τη δόνηση ιδιαίτερα αισθητή και έθεσαν ακαριαία τον κρατικό μηχανισμό σε συναγερμό. Ευτυχώς, ο απολογισμός είναι μόνο κάποιες υλικές ζημιές σε εγκαταλελειμμένα κτίρια ενώ για προληπτικούς λόγους μια έγκυος γυναίκα παρέμεινε τη νύχτα στον Ερυθρό Σταυρό, δύο παιδιά στο Αγλαϊα Κυριακού και δύο γυναίκες στο ΚΑΤ, με την κατάστασή τους να μην εμπνέει καμία ανησυχία.

“Εκ μέρους των τεσσάρων φορέων συγκρότησης του Εθνικού Σεισμολογικού Δικτύου, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ανακοινώνει ότι σήμερα (Παρασκευή) στις 14:13 ώρα Ελλάδος, οι σεισμογράφοι τους κατέγραψαν ισχυρή σεισμική δόνηση, με μέγεθος 5,1 βαθμών της κλίμακας Richter, που προέρχεται από απόσταση 23 χλμ. ΒΔ της Αθήνας. Το επίκεντρο της δόνησης εντοπίζεται 23 Χλμ. ΒΔ της Αθήνας” ήταν η επίσημη ανακοίνωση. Από τη στιγμή εκείνη και μετά προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα που η επιστημονική κοινότητα καλείται να δώσει -αν και ακόμα νωρίς- πειστικές απαντήσεις. Ήταν ο κύριος σεισμός; Ποια είναι και τι δείχνει η μετασεισμική ακολουθία; Το συγκεκριμένο ρήγμα μπορεί να δώσει μεγαλύτερους σεισμούς; Αντέχουν τα κτίρια της Αθήνας;

Ομαλή η μετασεισμική δραστηριότητα

Τις πρώτες απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα έδωσε με τον πιο επίσημο τρόπο η επιτροπή εκτίμησης σεισμικού κινδύνου που συνεδρίασε αργά το βράδυ της Παρασκευής με τη συμμετοχή του γ.γ. Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά του γ.γ. Γιώργου Καραγιάννη παρουσία του Προέδρου του ΟΑΣΠ Ευθύμιου Λέκκα και του Προέδρου της επιτροπής Κώστα Μαρκόπουλου.

Σύμφωνα με το επίσημο πόρισμα η μετασεισμική ακολουθία χαρακτηρίζεται ομαλή με τους επιστήμονες να συγκλίνουν πως κατά πάσα πιθανότητα ο σεισμός προήλθε από το δυτικό άκρο του ρήγματος της Πάρνηθας το οποίο δεν είχε ενεργοποιηθεί από το σεισμό του 1999.

Ο κ.Μαρκόπουλος κάλεσε τους πολίτες να αποφεύγουν την παραμονή και διέλευση σε κτήρια με ζημιές και να ακολουθούν τις οδηγίες, ενημερώνοντας τις αρχές αν διαπιστώνουν πως υπάρχουν ανησυχητικές ρωγμές.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμης Λέκκας, συνέστησε στους κατοίκους να παραμείνουν ήρεμοι και να αποφεύγουν τη φημολογία, ακολουθώντας την επίσημη ενημέρωση. Όπως υπογράμμισε, διαπιστώθηκε ότι μέχρι τώρα υπάρχει εκτόνωση της σεισμικής δραστηριότητας, ενώ ερωτηθείς σχετικά, είπε ότι έως αργά το βράδυ της Παρασκευής υπήρχαν περίπου 40 μετασεισμοί, ένας εκ των οποίων μεγέθους 4,2 Ρίχτερ.

Δεν πρέπει να βιαζόμαστε

Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών πριν την βραδινή σύσκεψη της επιτροπής σε δήλωση του στο News 24/7 τόνισε πως χρειάζεται χρόνος για ασφαλή συμπεράσματα ενώ λίγη ώρα μετά στο κεντρικό δελτίο της ΕΡΤ παρουσίασε χάρτες για το επίκεντρο του σεισμού, δίνοντας το πρώτο “στίγμα” των συμπερασμάτων.

Δύσκολο το επόμενο 24ωρο

Στα παραπάνω συμφωνούσε νωρίτερα μιλώντας στο News 24/7 ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος, ο οποίος ξεκαθάρισε πως το επόμενο 24ωρο ενδεχομένως και οι επόμενη εβδομάδα θα είναι “δύσκολη” λόγω της μετασεισμικής δραστηριότητας.

“Θα υπάρξουν μετασεισμοί που θα γίνουν ενδεχομένως έντονα αισθητοί τις επόμενες μέρες, οπότε χρειάζεται μια προσοχή”. Οι μετασεισμοί εκτίμησε πως δύσκολα θα ξεπεράσουν τα 4 Ρίχτερ ενώ και εκείνος συνέκλινε εξ αρχής πως πρόκειται για κομμάτι του ρήγματος της Πάρνηθας που δεν είχε ενεργοποιηθεί το 1999. ” Είναι το δυτικό άκρο του ρήγματος της Πάρνηθας. Ίσως θα λέγαμε πως είναι ένας καθυστερημένος μετασεισμός του 1999 από την ουρά του ρήγματος που δεν μπορεί να δώσει μεγαλύτερους σεισμούς. Είναι η ίδια γνωστή σεισμογενής ζώνη” συμπλήρωσε ο κ.Παπαζάχος συνιστώντας και εκείνος ψυχραιμία στους πολίτες.

Αδιανόητο να απειληθούν τα κτίρια από έναν τέτοιο σεισμό

Ο κ.Παπαζάχος σχολιάζοντας τις υλικές ζημιές που προκλήθηκαν σημείωσε πως ένας σεισμός αυτού του μεγέθους δεν είναι ικανός να απειλήσει την κτιριακή επάρκεια των σπιτιών στην Αθήνα λέγοντας πως κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο και θα έπρεπε να προβληματίσει σοβαρά τους πάντες.

“Τέτοιοι σεισμοί στην Ελλάδα καταγράφονται δεκάδες κάθε χρόνο απλά είτε σημειώνονται σε θαλάσσια περιοχή και δεν γίνονται αισθητοί , είτε γίνονται σε αραιοκατοικημένες περιοχές είτε σε περιοχές όπου οι κάτοικοι είναι εξοικειωμένοι όπως για παράδειγμα στη Λευκάδα. Ένας σεισμός τέτοιος βέβαια κοντά στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας όπου κατοικεί ο μισός πληθυσμός είναι λογικό να προκαλέσει μια αυξημένη προσοχή . Δεν είναι όμως ένα σπάνιο φαινόμενο” σημείωσε.

Μόνιμη απειλή τα εγκαταλελειμμένα κτίρια

Βέβαια, η παραπάνω παραδοχή δεν ισχύει για τα εγκαταλελειμμένα κτίρια τα οποία αποτελούν πρόβλημα το οποίο η Πολιτεία πρέπει να λύσει. “Οι σεισμοί των περασμένων ετών και εκείνος του 1999 μας άφησαν μια μεγάλη παρακαταθήκη που είναι η εμπειρία αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Πλέον -παρά τα προβλήματα- βρισκόμαστε σε ένα καλύτερο σημείο. Αυτό που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι τα εγκαταλελειμμένα κτίρια. Είναι ένα θέμα το οποίο επισημαίνουμε συνεχώς και η Πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα” κατέληξε ο κ.Παπαζάχος.

Μητσοτάκης: Ο κρατικός μηχανισμός ανταποκρίθηκε άμεσα

Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο πριν από τις 21:00.

Ο κ. Μητσοτάκης ενημερώθηκε για τις ενέργειες που έκανε από την πρώτη στιγμή ο κρατικός μηχανισμός μετά το σημερινό σεισμό, από τον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγο Βασίλειο Ματθαιόπουλο και από τον Διευθυντή του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας Αρχιπύραχο Ιωάννη Καραμαλίκη.

Παράλληλα ενημερώθηκε για την μετασεισμική ακολουθία από τον πρόεδρο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) Καθηγητή Ευθύμιο Λέκκα παρουσία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά.

Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε όλους τους ανθρώπους της Πολιτικής Προστασίας αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την άμεση επιχειρησιακή ετοιμότητα που επέδειξαν.

Αμέσως μετά ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Επισκέφθηκα το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων με σκοπό να συγχαρώ τις γυναίκες και τους άντρες που εργάζονται εδώ, για την άμεση ανταπόκρισή τους στον σεισμό που έπληξε σήμερα την Αθήνα. Θέλω για άλλη μια φορά να πω ένα μεγάλο μπράβο στον κρατικό μηχανισμό ο οποίος κινητοποιήθηκε πολύ γρήγορα, ακολουθώντας όλα τα επιχειρησιακά σχέδια και πιστεύω ότι ανταποκρίθηκε πολύ ικανοποιητικά σε αυτό το έκτακτο περιστατικό. Η Ελλάδα είναι μια σεισμογενής χώρα, έχουμε μάθει να ζούμε με σεισμούς. Αυτός ήταν ένας ακόμα -θα γίνουν και άλλοι στο μέλλον- δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό και το πρώτο μέλημα του κράτους είναι να προστατεύει τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών. Δεν έχω να πω κάτι περισσότερο η δική μας η δουλειά δεν είναι να μπλεκόμαστε στα πόδια των επιχειρησιακών την ώρα της κρίσης. Ένα μόνο μεγάλο ευχαριστώ σε όλο τον κρατικό μηχανισμό που ανταποκρίθηκε με μεγάλη ταχύτητα σε αυτό το περιστατικό».

Σε επιφυλακή ο κρατικός μηχανισμός το Σαββατοκύριακο

Σε απόλυτη ετοιμότητα βρίσκεται όλο το σύστημα Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και της Αυτοδιοίκησης μετά την εκδήλωση του ισχυρού σεισμού στην Αθήνα, βεβαιώνει ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος μετά την επικοινωνία που είχε από νωρίς με τους εκπροσώπους τους.

Ο υπουργός συνομίλησε με τους περιφερειάρχες Αττικής και Στερεάς Ελλάδας Ρένα Δούρου και Κώστα Μπακογιάννη καθώς και με τον συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Σπ. Κοκκινάκη, ενημερώθηκε για τις μικροζημιές που σημειώθηκαν, για την ενεργοποίηση των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας και για την επιφυλακή στην οποία θα παραμείνουν έως να αποσοβηθεί κάθε κίνδυνος.

Σε 48ωρη ετοιμότητα έθεσε η περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής, μετά την εκδήλωση του ισχυρού σεισμού, ενώ τεχνικά συνεργία της Περιφέρειας προέβησαν σε άμεσο έλεγχο των υποδομών και τεχνικών έργων της Περιφέρειας Αττικής και δεν διαπιστώθηκαν ζημιές στις υποδομές αρμοδιότητάς της (οδικό δίκτυο, σήμανση, ηλεκτροφωτισμός κ.λπ.). Εξάλλου, όπου εντοπίστηκαν μικρής έντασης καταπτώσεις πρανών, όπως στην περιφερειακή Αιγάλεω, αντιμετωπίστηκαν.

Στον Πειραιά, κατέρρευσε ο ιστορικός ταινιό-δρομος στην πύλη Ε1 του λιμανιού, στην περιοχή των παλαιών Λιπασμάτων.

“Από την πρώτη στιγμή υπήρξαν συντονισμένες ενέργειες και ενεργοποίηση του κρατικού μηχανισμού, του Λιμενικού Σώματος, της Πυροσβεστικής, της ΕΜΑΚ. Θέλαμε να αποκλείσουμε την απώλεια ανθρώπινης ζωής και θα λάβουμε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες προκειμένου να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του χώρου”, ανέφερε, ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης, ο οποίος βρέθηκε άμεσα στο σημείο κατάρρευσης του παλιού ταινιοδιάδρομου στο λιμάνι του Πειραιά. «Είμαστε εδώ, είμαστε ψύχραιμοι, είμαστε παρόντες και αντιμετωπίζουμε την οποιαδήποτε δυσκολία», τόνισε ο κ. Πλακιωτάκης.