100 χρόνια από το πιο θανατηφόρο δυστύχημα στο μετρό της Ν.Υόρκης που έγινε για ένα μπόνους

Την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου του 1918, ο Edward Luciano είχε ήδη συμπληρώσει 11 ώρες στη βάρδιά του ως μηχανοδηγός όταν η εργοδότρια εταιρία του Brooklyn Rapid Transit Company (BRT) τού έκανε μια ελκυστική πρόταση: Του πρόσφερε μπόνους 20 δολάρια και  αύξηση μισθού έαν έκανε ένα ακόμη δρομολόγιο με την ταχεία για το Brighton Beach. Η αποδοχή της προσφοράς κόστισε τη ζωή σε τουλάχιστον 93 ανθρώπους (άλλες εκτιμήσεις μιλούν για 102 νεκρούς).

Το τραγικό παιχνίδι της μοίρας σημειώθηκε στις 18.42 μ.μ., όταν σε μια στροφή που έπρεπε να πάρει με χαμηλή ταχύτητα (6 μίλια ανά ώρα), εισήλθε με ταχύτητα 30 μιλιών/ώρα. Ο συρμός εκτροχιάστηκε καθώς έμπαινε σε μια σήραγγα κοντά στην οδό Malbone και συγκρούστηκε με το τσιμεντένιο τοιχείο. Το δυστύχημα αποτελεί ένα από τα τραγικότερα στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι τραγικές συμπτώσεις

Όπως συμβαίνει συχνά σε περιστατικά αυτού του είδους, οι παράγοντες που οδήγησαν στην τραγωδία ήταν πολλοί. Την ημέρα του δυστυχήματος είχε κηρύξει απεργία το συνδικάτο των μηχανοδηγών και μηχανικών σε σιδηροδρόμους. Η απεργία είχε αφορμή την απόλυση 29 εργαζομένων της BRT, οι οποίοι είχαν αρχίσει να συνδικαλίζονται.

Στις ημέρες εκείνες που τα μέσα μεταφοράς στις ΗΠΑ ήταν ιδιωτικής ιδιοκτησίας, οι απεργίες δεν ασυνήθιστο φαινόμενο. Οι αμαξοστοιχίες εξακολουθούσαν να τρέχουν και οι διαχειρίστριες εταιρίες έσπευδαν να καλύψουν τα κενά για τις βάρδιες. Έτσι βρέθηκε στο “τιμόνι” του μοιραίου συρμού ο 23χρονος Luciano, ο οποίος μάλιστα έδωσε ψευδή στοιχεία για να πάρει τη δουλειά. Ο νεαρός άνδρας μάλιστα ήταν σχετικά αδύναμος στην υγεία του, καθώς ανάρρωνε από την ισπανική γρίπη (από την οποία είχε χάσει λίγες μέρες πριν τη νεογέννητη κορούλα του).

Ο Luciano ξεκίνησε τη βάρδιά του στις πέντε το πρωί. Πριν επιβιβαστεί στον συρμό, πέρασε δύο ,μόλις ώρες εκπαίδευσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι αφενός ο 23χρονος δεν είχε μέχρι εκείνη την ημέρα εμπειρία οδήγησης και χειρισμού συρμών με επιβάτες και αφετέρου ένας μηχανοδηγός όφειλε να περάσει τουλάχιστον 60 ώρες εκπαίδευσης πριν πιάσει στα χέρια του τιμόνι. Η απεργία ωστόσο δεν άφησε μεγάλα χρονικά περιθώρια στην BRT.

Παρά την απειρία του, ο Luciano διεκπεραίωσε με επιτυχία τα δρομολόγια της βάρδιάς του από το Park Row του Μανχάταν μέχρι το Coney Island για μια ολόκληρη στροφή. Στις ώρες αιχμής (και ενώ κανονικά είχε σχολάσει) ο προϊστάμενός του στο Μπρούκλιν τού ζήτησε να τρέξει ένα ακόμη δρομολόγιο, σε μια γραμμή που δεν είχε κάνει εκείνη την ημέρα με προορισμό το Brighton Beach. Ο Λουτσιάνο δέχτηκε το δρομολόγιο και την επιπλέον αμοιβή που το συνόδευε…

Είναι φανερό ότι η απειρία του Luciano δεν ήταν ο μόνος καταλυτικός παράγοντας που οδήγησε στην τραγωδία. Η διοίκηση της BRT έχει ευθύνες τόσο για την πρόσληψη και ελλειπή εκπαίδευσή του όσο και για το γεγονός ότι τα βαγόνια του συρμού (τέσσερα από τα πέντε κατασκευάστηκαν πριν από το 1889) και οι ράγες στη μοιραία διαδρομή δεν είχαν περάσει τη συντήρηση που χρειάζονταν.

Επίσης στον συρμό τα βαγόνια είχαν τοποθετηθεί λανθασμένα και δεν ακολουθούσαν την πολιτική της BRT: Ανάμεσα στα ελαφρύτερα βαγόνια (επιβατηγά) έπρεπε να μεσολαβούν τα εμπορικά που είχαν μεγαλύτερο βάρος, ισοσταθμίζοντας έτσι την κατανομή μάζας και ισχύος. Η διαρρύθμιση του συρμού ωστόσο έφερε τα δυο επιβατηγά βαγόνια μαζί, γεγονός που συντέλεσε στον βαρύ απολογισμό.

Μια ακόμα τραγική σύμπτωση είναι το γεγονός ότι ο Luciano προσπέρασε στα μέσα του δρομολογίου μια σήμανση με αποτέλεσμα να κινηθεί για οκτώ λεπτά σε λάθος κατεύθυνση. Όταν επανήλθε στη σωστή διαδρομή, πιθανότατα αύξησε την ταχύτητα για να αναπληρώσει τον χρόνο που έχασε…

Τον βρήκαν μια μέρα μετά…

Λόγω του δυσπρόσιτου σημείου, όπου σημειώθηκε το δυστύχημα, τα σωστικά συνεργεία και οι αρχές χρειάστηκαν περίπου 15 με 20 λεπτά να μεταβούν στον τόπο της τραγωδίας. Η επιχείρηση ανάσυρσης των εγκλωβισμένων και των θυμάτων ξεκίνησε 45 λεπτά μετά τον εκτροχιασμό. 

Ο Luciano δεν βρέθηκε στο σημείο. Οι αρχές τον βρήκαν το επόμενο πρωί, καθισμένο σε μια καρέκλα στο σπίτι του, “πιο χλωμό και από τον θάνατο”. Δεν είχε μνήμη πώς κατάφερε να βγει από τα συντρίμμια σώος ούτε πώς έφτασε στο σπίτι του. Πιθανολόγησε ότι πήρε το τρόλεϊ…

Στο άκουσμα της είδησης, οι μηχανοδηγοί ανέστειλαν την απεργία. Πέντε μήνες αργότερα ο Luciano και άλλοι τέσσερις εκπρόσωποι της BRT δικάστηκαν για ανθρωποκτονία, χωρίς να καταδικαστούν. Η εταιρία ωστόσο διαλύθηκε λίγους μήνες αργότερα, μετά τις πολυέξοδες μηνύσεις των συγγενών των θυμάτων.

Η οδός Malbone, όπου συνέβη το μοιραίο, μετονομάστηκε σε Empire Boulevard σε μια προσπάθεια να αποσυνδεθεί από τη μελανή σελίδα της ιστορίας.

Όσον για τον Luciano, μετά την εκδίκαση της υπόθεσης μετακόμισε στο Long Island, ασχολήθηκε με τον τομέα της κτηματαγοράς και σιγά σιγά “εξαφανίστηκε”. Νωρίτερα, όταν είχε ερωτηθεί γιατί δέχτηκε να κάνει μια δουλειά για την οποία δεν είχε εμπειρία ή εκπαίδευση, απάντησε: «Έπρεπε να κάνω κάτι για να ζήσω».