Το αεροδρόμιο με τα 550.000 λάθη – Δεν θα πιστέψεις πού βρίσκεται

“Εθνικό τραύμα” αποτελεί για τη Γερμανία το BER, το νέο, σύγχρονο διεθνές αεροδρόμιο Βερολίνου-Βραδεμβούργου, το οποίο κατασκευάστηκε για να σηματοδοτήσει την ανάδειξη της επανενωμένης πόλης ως παγκόσμιο προορισμό.

Και αυτό γιατί οι εντυπωσιακές εγκαταστάσεις, για τις οποίες έχουν δαπανηθεί δισεκατομμύρια, έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί από το 2012 αλλά παραμένουν κλειστές. Αυτό που υποτίθεται θα ήταν για τη χώρα μια νέα πηγή υπερηφάνειας, κατέληξε να αποτελεί σύμβολο καταστροφής.

Κανένα σημάδι “ζωής”, όπως αναφέρει το BBC, πέραν ίσως από τους φωτεινούς πίνακες που δείχνουν τις αναχωρήσεις και αφίξεις πτήσεων, χρησιμοποιώντας ωστόσο δεδομένα από άλλα αεροδρόμια. Ορισμένοι μάλιστα από τους πίνακες αυτούς, που λειτουργούν από τότε που γίνονταν δοκιμές, χρειάστηκε να αντικατασταθούν λόγω φθοράς χωρίς να έχουν δείξει ποτέ πτήση που να προσγειώνεται ή να απογειώνεται από το συγκεκριμένο αεροδρόμιο.

Η εταιρία που εκμεταλλεύεται το αεροδρόμιο έχει υποσχεθεί ότι θα ανοίξει το επόμενο έτος, κάτι που σημαίνει ότι η καθυστέρηση συνολικά θα φτάσει στα οκτώ χρόνια, επιβαρύνοντας με επιπλέον δισεκατομμύρια τον προϋπολογισμό ενώ μέχρι τότε θα πρέπει να διορθωθούν περισσότερα από μισό εκατομμύρια ελαττώματα και αστοχίες που έχουν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν στο έργο…

Τι συνέβη στη Γερμανία

Η ιστορία φαίνεται να έχει τις ρίζες της στο ταραγμένο παρελθόν και τα χρόνια του Τείχους του Βερολίνου. Τόσο για τους δυτικούς όσο και για τους ανατολικούς Βερολινέζους η αεροπορική σύνδεση με τη Δύση ήταν για τους μεν κάτι ακριβό και επισφαλές και για τους δε “όνειρο θερινής νυκτός”.

Κατά την επίσκεψή τους στο Δυτικό Βερολίνο το 1987 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν, αφού κάλεσε τον Σοβιετικό ηγέτη Μιχαΐλ Γκορμπατσόφ να “κατεδαφίσει τοπ τείχος”, ανέφερε ότι “το Δυτικό Βερολίνο μπορεί να γίνει ένας από τους κύριους κόμβους της αεροπορίας σε όλη την κεντρική Ευρώπη”.

Το όνειρο που όλοι οι Βερολινέζοι άρχισαν να μοιράζονται φάνηκε να παίρνει “σάρκα και οστά” αρκετά χρόνια αργότερα, όταν αποφασίστηκε να κατασκευαστεί ένα νέο αεροδρόμιο με μεγάλες φιλοδοξίες, το τέταρτο στην ενωμένη πλέον πόλη.

“Το εποπτικό συμβούλιο ήταν γεμάτο από πολιτικούς που δεν είχαν ιδέα πώς να επιβλέπουν το έργο. Είχαν την ευθύνη των βασικών αποφάσεων” δήλωσε η καθηγήτρια Genia Kostka του Ελεύθερου Πανεπιστημίου Βερολίνου.

Όταν η παγκόσμια οικονομική κρίση το 2007-2008 δυσχέρανε την προσέλκυση μεγάλων ανάδοχων εταιριών για την κατασκευή και την χρηματοδότηση του αεροδρομίου, οι πολιτικοί άρχισαν να χρησιμοποιούν δημόσιο χρήμα.

Ο Martin Delius, πρώην πολιτικός της αυτοδιοίκησης, ο οποίος αργότερα διεξήγαγε εκτεταμένη έρευνα για το τι πήγε στραβά, δήλωσε ότι “οι υπεύθυνοι αποφάσισαν να δώσουν 30-40 συμβάσεις σε μικρότερες εταιρίες, καθώς πίστευαν ότι θα μπορούσαν να ασκήσουν πίεση για να τους δώσουν χαμηλότερες τιμές”.

Μια από τις περίεργες αποφάσεις όλου αυτού του συστήματος ελέγχου που δημιουργήθηκε αφορούσαν την αλλαγή του μεγέθους και του περιεχομένου του αεροδρομίου, την ώρα μάλιστα που η κατασκευή του ήταν σε εξέλιξη.

Ο αρχιτέκτονας του αεροδρομίου Meinhard von Gerkan μάλλον αντιπαθούσε τα ψώνια, με επακόλουθο να μην προνοήσει για ύπαρξη καταστημάτων. Όταν η εταιρία το συνειδητοποίησε, πολύ αργότερα, επέμεινε στην προσθήκη ολόκληρων νέων ορόφων για μαγαζιά.

Άλλο θέμα ήταν το γεγονός ότι οι κατασκευαστές έπρεπε να παλέψουν για να συμβαδίσουν με τις αερομεταφορές χαμηλού κόστους. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Joel Dullroy του Radio Spaetkauf, “δεν υπήρχαν πύλες για πτήσεις χαμηλού κόστους παρά μόνο οι πολύ ακριβότερες αερογέφυρες”.

Μετά από μια πρώτη αναβολή, το αεροδρόμιο ορίστηκε να εγκαινιαστεί το 2012. Πολλοί που είχαν συμμετοχή στην κατασκευή του άρχισαν να προειδοποιούν για βασικά προβλήματα. Οι πολιτικοί, ωστόσο, αγνόησαν τις φωνές, με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να ετοιμάζεται να παραστεί στα εγκαίνια. Την λαμπερή εκδήλωση χάλασε ένας υπάλληλος που ήταν υπεύθυνος για την πυρασφάλεια του κτιρίου, καθώς διαπίστωσε ότι ένα περίπλοκο σύστημα ανιχνευτών φωτιάς και αυτοματοποιημένων θυρών δεν λειτουργούσε.

Ο δήμαρχος και συνεργάτες από την τοπική, περιφερειακή και ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγκάστηκαν να ανακοινώσουν σε μια, ταπεινωτική, συνέντευξη Τύπου, ότι τα εγκαίνια δεν μπορούσαν να γίνουν.

Και ξαφνικά, αναδείχτηκαν όλα τα λάθη και τα προβλήματα. Ο νέος αρχιτέκτονας που ανέλαβε, ο Hartmut Mehdorn έκανε μια λίστα όλων αυτών, με τον αριθμό τους να υπερβαίνει το μισό εκατομμύριο ελαττώματα και αστοχίες. Για την ακρίβεια ήταν 550.000 πράγματα που έπρεπε να διορθωθούν, από μικρά όπως o λάθος φωτισμός έως μεγάλα, όπως ολόκληρη η καλωδίωση.

Την ανηφόρα πήρε, κατά συνέπεια, και το κόστος. Η εταιρία διαχείρισης ανέφερε ότι το συνολικό κόστος του έργου θα φτάσει τα 6 δισ. ευρώ, αν ανοίξει το 2020. Να σημειωθεί ότι ο αρχικός προϋπολογισμός ήταν στα 2 δισ. ευρώ.