Αφγανιστάν: Ο αφανισμός των γυναικών στα 3 χρόνια εξουσίας των Ταλιμπάν

Από την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν πριν από τρία χρόνια, έχουν καταγραφεί πάνω από 300 γυναικοκτονίες, οι οποίες όμως, σύμφωνα με νέες αναλύσεις, φαίνεται πως αποτελούν μόνο “την κορυφή του παγόβουνου” στο ζήτημα της έμφυλης βίας, με τα στοιχεία να είναι αποκαρδιωτικά.

Η ανάλυση δεδομένων, με αφορμή την τρίτη επέτειο της κατάληψης της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, αποκαλύπτει ότι στα περισσότερα από τα μισά περιστατικά βίας κατά των γυναικών, εμπλέκονται αξιωματούχοι του καθεστώτος.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα του Centre of Information Resilience για το πρότζεκτ Afghan Witness, έχουν καταγραφεί 332 περιπτώσεις γυναικοκτονιών από τις 15 Αυγούστου 2021, οπότε οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία, μέχρι και σήμερα.

Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως τις 30 Ιουνίου του 2024, καταγράφηκαν 840 περιπτώσεις βίας λόγω φύλου, σχεδόν μία κάθε μέρα.

Η ανάλυση αποκαλύπτει επίσης ότι περισσότερο από το 50% των περιπτώσεων βίας συνδέονται άμεσα με τους Ταλιμπάν, με 115 καταγεγραμμένα περιστατικά σεξουαλικής βίας, όπως αναγκαστικοί γάμοι, σεξουαλική δουλεία, κακοποίηση και βιασμοί.

Επιπλέον, αναφέρονται 73 περιστατικά μη σεξουαλικής βίας και βασανιστηρίων, καθώς και 113 περιπτώσεις συλλήψεων γυναικών, κυρίως για παραβάσεις των αυστηρών κανόνων του καθεστώτος.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι Ταλιμπάν, έχουν επιβάλλει μια σειρά από καταπιεστικούς κανόνες που αφορούν αποκλειστικά τις γυναίκες, περιορίζοντας τα δικαιώματα τους και τις ελευθερίες τους, μετατρέποντας το Αφγανιστάν μια αφόρητη χώρα για να ζει μια γυναίκα.

«Τρία χρόνια μετά, αυτή η ανάλυση δείχνει πώς οι Ταλιμπάν έχουν συστηματικά εξαλείψει τις γυναίκες από την αφγανική κοινωνία – αποκλείοντας το μισό πληθυσμό από την εκπαίδευση, την εργασία, τα μέσα ενημέρωσης, την κυβέρνηση, τον δημόσιο διάλογο και πολλές μορφές κοινωνικής ζωής», δήλωσε ο David Osborn, διευθυντής του προγράμματος Afghan Witness.

Ενδεικτικά, οι γυναίκες και τα κορίτσια αποκλείονται από τη δευτεροβάθμια και την ανώτερη εκπαίδευση, ενώ παράλληλα έχουν αποκλειστεί από όλους τους τομείς εργασίας, με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως η υγειονομική περίθαλψη,

Οι γυναίκες υποχρεούνται να φορούν την χίτζαμπ ή ακόμα και την μπούρκα, καλύπτοντας το σώμα τους από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα. Σε ορισμένες περιοχές, οι γυναίκες πρέπει να καλύπτουν ακόμα και τα μάτια τους.

 Οι Ταλιμπάν έχουν επαναφέρει την πρακτική της δημόσιας τιμωρίας, συμπεριλαμβανομένης της μαστίγωσης και του λιθοβολισμού γυναικών που κατηγορούνται για μοιχεία ή άλλες «ανήθικες» πράξεις.

Τα καταγεγραμμένα περιστατικά βίας είναι η κορυφή του παγόβουνου

Ωστόσο, η ανάλυση τονίζει ότι, λόγω του ότι τα περισσότερα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης έχουν κλείσει στο Αφγανιστάν και την ίδια ώρα οι δημοσιογράφοι δέχονται μεγάλη πίεση, τα καταγεγραμμένα περιστατικά αποτελούν πιθανότατα μια μεγάλη υποεκτίμηση της πραγματικής κατάστασης.

Τα τρία χρόνια διακυβέρνησης των Ταλιμπάν έχουν επιφέρει αυτό που οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποκαλούν «φύλο-απαρτχάιντ» για τις 14 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια του Αφγανιστάν, αποκλείοντάς τες από σχεδόν κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής και στερώντας τους την πρόσβαση στη δικαιοσύνη.

Αντιδρώντας στις καταπιεστικές πολιτικές, πολλές γυναίκες συνέχισαν να διαμαρτύρονται, αν και οι διαδηλώσεις στους δρόμους έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σήμερα, το 94% των διαμαρτυριών πραγματοποιούνται διαδικτυακά, με τις τοποθεσίες και τις ταυτότητες να παραμένουν κρυφές.

«Οι ακτιβίστριες για τα δικαιώματα των γυναικών που βγήκαν θαρραλέα στους δρόμους όταν οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία έχουν συλληφθεί, κρατηθεί ή αναγκαστεί να φύγουν από τη χώρα», δήλωσε ο Osborn. «Όσες συνεχίζουν να διαμαρτύρονται μέσα από το Αφγανιστάν το κάνουν κυρίως σε εσωτερικούς χώρους και διαδικτυακά – με καλυμμένα τα πρόσωπά τους – από φόβο για αντίποινα».

Επιβεβαιωμένα βίντεο καταγράφουν μαζικές συλλήψεις γυναικών στην Καμπούλ τον Ιανουάριο του 2024, κυρίως για παραβάσεις των κανόνων περί μαντίλας, με πολλές γυναίκες να αναφέρουν ότι υπέστησαν βία και σεξουαλική κακοποίηση κατά την κράτησή τους. Τρία χρόνια μετά, η αυστηροποίηση των περιορισμών από τους Ταλιμπάν συνεχίζεται, με το μέλλον να φαντάζει δυσοίωνο για τα δικαιώματα των γυναικών.