Αυστρία: Πιστοί στο καθεστώς ουδετερότητας παραμένουν οι πολίτες

Σχεδόν 25 χρόνια μετά την ένταξη της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (την 1η Ιανουαρίου 1995) και 30 χρόνια έπειτα από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι πολίτες της, στη συντριπτική τους πλειονότητα, συνεχίζουν να παραμένουν “πιστοί” στο καθεστώς της διαρκούς ουδετερότητας της χώρας τους, όπως διαπιστώνει αντιπροσωπευτική δημοσκόπηση της αυστριακής εφημερίδας Der Standard την Τρίτη.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ένα ποσοστό 79% των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ της διατήρησης του καθεστώτος της διαρκούς ουδετερότητας της Αυστρίας, το οποίο ισχύει, στη βάση ομοσπονδιακού νόμου, από τις 26 Οκτωβρίου του 1955, ημέρα που γιορτάζεται στην Αυστρία ως Εθνική Επέτειος και είναι επίσημη αργία.

Σε ποσοστό 59% οι ερωτηθέντες στη δημοσκόπηση θεωρούν πως η Αυστρία θα εξακολουθεί να παραμένει “ουδέτερη” και έπειτα από δέκα ή ακόμη και 15 χρόνια, και το ποσοστό αυτό έρχεται σε αντίθεση με το αποτέλεσμα ανάλογης δημοσκόπησης που είχε πραγματοποιηθεί για λογαριασμό της ίδιας εφημερίδας το 2001.

Ήταν τότε, που ο Αυστριακός καγκελάριος Βόλφγκανγκ Σιούσελ, ο οποίος ηγούνταν του πρώτου κυβερνητικού συνασπισμού (μεταξύ Φεβρουαρίου 2000 και Δεκεμβρίου 2006) του Λαϊκού Κόμματος του με το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων του Γεργκ Χάιντερ (σ.σ. ο δεύτερος συνασπισμός των δύο κομμάτων κυβέρνησε μεταξύ Δεκεμβρίου 2017 και Μαΐου 2019, υπό τον αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος Σεμπάστιαν Κουρτς), χαρακτήριζε “ξεπερασμένη” την ουδετερότητα της χώρας.

Αλλά και ο αυστριακός πληθυσμός ήταν τότε παρόμοιας γνώμης, θεωρώντας – σύμφωνα με τότε δημοσκόπηση της Der Standard — στην πλειονότητα του, και σε ποσοστό 58%, ότι “αργά ή γρήγορα” η ουδετερότητα της χώρας θα εγκαταλειφθεί, και μόνον ένα 35% πίστευε τότε στη διατήρηση της.

Σε σχέση με την ασφάλεια της χώρας, στην επίκαιρη δημοσκόπηση της εφημερίδας, σε ποσοστό 63% οι ερωτηθέντες απαντούν ότι σήμερα η χώρα είναι λιγότερο ασφαλής από ό, τι πριν από έναν χρόνο και σε ποσοστό 28% αναφέρουν πως η κατάσταση ασφάλειας δεν έχει αλλάξει.

Τα ευρήματα της δημοσκόπησης κρίνονται σημαντικά ενόψει των τρεχουσών διπραγματεύσεων ανάμεσα στο Λαϊκό Κόμμα του εντολοδόχου καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς και των Πράσινων του Βέρνερ Κόγκλερ για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης συνασπισμού, τόσο σε σχέση με το συναίσθημα ασφάλειας του πληθυσμού όσο και με την, όχι μόνον συνεχιζόμενη αλλά και αυξημένη προσήλωση του στην ουδετερότητα της χώρας.

Και τούτο, καθότι επί διακυβέρνησης Βόλφγκανγκ Σιούσελ διατυπώνονταν σκέψεις για μεγαλύτερη προσέγγιση της Αυστρίας με το ΝΑΤΟ – στου οποίου το πρόγραμμα “Σύμπραξη για την ειρήνη” είχε ήδη ενταχθεί – ή ακόμη και για την ένταξη της ως μέλος σε αυτό.

Σε σχετική δημοσκόπηση της Der Standard το 2003, μόλις ένα ποσοστό 23% βρισκόταν σύμφωνο με την ιδέα ότι “η Αυστρία θα πρέπει να συμμετάσχει αλληλέγγυα σε ένα κοινό σύστημα ασφάλειας”, και το 2011 το ποσοστό σε ανάλογη δημοσκόπηση της εφημερίδας σημείωνε μικρή μόνον αύξηση στο 26%.

Οκτώ χρόνια αργότερα, στη σημερινή δημοσκόπηση της Der Standard, το ποσοστό αυτό συρρικνώθηκε στο 17%, και αντίστροφα το ποσοστό εκείνων που υποστηρίζουν την διατήρηση του καθεστώτος ουδετερότητας της χώρας ανέρχεται σε 79%, που αποτελεί “ρεκόρ” σε σχετικές δημοσκοπήσεις των τελευταίων χρόνων.

Είναι χαρακτηριστικό, πως σε ανάλογες δημοσκοπήσεις που γίνονται παραμονές της αυστριακής Εθνικής Επετείου της 26ης Οκτωβρίου, τα αποτελέσματά τους φέρουν ποσοστά πάνω από το 70% των ερωτηθέντων να ζητούν τη διατήρηση της ουδετερότητας της χώρας σε κάθε περίπτωση, ώστε να θεωρείται πως η αυστριακή ουδετερότητα φυλάσσεται ως “κόρη οφθαλμού” από τον αυστριακό πληθυσμό.

Σύμφωνα με παλαιότερη τοποθέτηση του γνωστού καθηγητή του Πανεπιστημίου της Βιέννης, Όλιβερ Ράτκολμπ, η Ουδετερότητα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα της ταυτότητας των Αυστριακών, με αυτή συνδέουν την απουσία πολέμων και την οικοδόμηση του κράτους πρόνοιας, και “ως εκ τούτου κάθε κόμμα που θα υποστήριζε την εγκατάλειψή της θα πρέπει να αναμένει πολιτικό κόστος”.

Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει και τα πέντε πολιτικά κόμματα της αυστριακής Βουλής να υπεραμύνονται σθεναρά του καθεστώτος ουδετερότητας της Αυστρίας, ακόμη και το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα το οποίο επί αρχηγίας του πρώην καγκελάριου Βόλφγκανγκ Σιούσελ χαρακτήριζε το καθεστώς αυτό ξεπερασμένο και υποστήριζε την ανάγκη προσχώρησης της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Την εγκατάλειψη του ενδεχομένου μιας μελλοντικής της ένταξης στο ΝΑΤΟ, είχε επιβεβαιώσει με απόφασή του το αυστριακό υπουργικό υπουργικό συμβούλιο του μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών και Λαϊκού Κόμματος, τον Μάρτιο του 2011, υιοθετώντας τότε το νέο Αυστριακό Αμυντικό Δόγμα.

Η 26η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως εθνική επέτειος στην Αυστρία, σε ανάμνηση της 26ης Οκτωβρίου 1955 όταν η χώρα – δέκα χρόνια μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και έπειτα από δέκα χρόνια διαίρεσης της σε τέσσερις ζώνες επιρροής – επανακτούσε την πλήρη κυριαρχία της με την αποχώρηση και του τελευταίου ξένου στρατιώτη των τεσσάρων συμμαχικών δυνάμεων (ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, Γαλλία και Αγγλία), και η αυστριακή Βουλή ψήφιζε το συνταγματικό νόμο για τη διαρκή ουδετερότητα της Αυστρίας.