Αγωνία για τις απόκρυφες πυρηνικές κινήσεις του Πούτιν

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών και αυτές των συμμάχων τους εντείνουν τις προσπάθειές τους για τον εντοπισμό τυχόν ρωσικών στρατιωτικών κινήσεων ή επικοινωνιών που θα μπορούσαν να κρύβουν μια εντολή του Βλαντίμιρ Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία, σύμφωνα με πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους των ΗΠΑ που μίλησαν στο Politico.

Όπως όμως προειδοποιούν, οι οποιεσδήποτε ενδείξεις ότι ο Ρώσος πρόεδρος έχει αποφασίσει – είτε για λόγους εκφοβισμού είτε λόγο επαναδιαπραγμάτευσης της θέσης του στο διεθνές πεδίο – να παίξει το χαρτί των πυρηνικών, μπορεί να έρθουν πολύ αργά. Και ο λόγος για τον οποίο μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο, είναι απλός.

Τα περισσότερα αεροσκάφη της Ρωσίας, μαζί με τους εκτοξευτές συμβατικών πυραύλων και ρουκετών, μπορούν επίσης να μεταφέρουν μικρότερα, τακτικά πυρηνικά όπλα. Τα όπλα αυτά έχουν σχεδιαστεί για πιο στοχευμένη χρήση στο πεδίο της μάχης από ό,τι τα στρατηγικά όπλα, όπως οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι, τα οποία εκπέμπουν προφητικά σημάδια όταν οι μονάδες τους τίθενται σε επιφυλακή ή συγκεντρώνονται σε ασκήσεις εκπαίδευσης.

Αυτό σημαίνει ότι, εκτός αν ο Πούτιν ή οι διοικητές του θέλουν να το μάθει ο κόσμος εκ των προτέρων, οι ΗΠΑ μπορεί να μην μάθουν ποτέ πότε οι ρωσικές δυνάμεις έχουν ανταλλάξει τα συμβατικά πυρομαχικά με ατομικές βόμβες.

Πρόκειται για ένα ολοένα και πιο ανησυχητικό ζήτημα, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις αγωνίζονται να ανακτήσουν τη δυναμική τους στην Ουκρανία και οι ενδείξεις ότι ο Πούτιν είναι όλο και πιο αντιδημοφιλής στο εσωτερικό της χώρας του, ειδικά αφότου διέταξε μερική στρατιωτική επιστράτευση την περασμένη εβδομάδα, αυξάνονται.

“Τον παρακολουθούμε πιο στενά”, δήλωσε αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης με πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις πυρηνικές δυνάμεις και τη στρατηγική της Μόσχας, ο οποίος, όπως και άλλοι που ερωτήθηκαν για το άρθρο του Politico, δεν είχε την άδεια να μιλήσει δημοσίως.

Νέες μέθοδοι ανίχνευσης ύποπτων ενεργειών

Οι πρόσφατες προσπάθειες ανίχνευσης τέτοιων ενεργειών από πλευράς Πούτιν, περιλαμβάνουν την αποστολή πρόσθετων μέσων απ’ όπου αντλούν πληροφορίες οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους – στον αέρα, το διάστημα και τον κυβερνοχώρο – και τη μεγαλύτερη στήριξη σε εμπορικούς δορυφόρους απεικόνισης της γης για την ανάλυση των ρωσικών μονάδων σε πεδία που μπορεί να είναι σε θέση να λάβουν μια πυρηνική εντολή, δήλωσε ο αξιωματούχος.

Μια άλλη εστίαση εκτός Ουκρανίας είναι ο ρωσικός θύλακας του Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται ανάμεσα στην Πολωνία και τη Λιθουανία, όπου το Κρεμλίνο έχει εγκαταστήσει οπλικά συστήματα διπλής χρήσης και υπερηχητικούς πυραύλους.

Την τελευταία εβδομάδα, ιστοσελίδες με ραντάρ παρακολούθησης πτήσεων έδειξαν πολλά αεροσκάφη ηλεκτρονικής επιτήρησης RC-135 Rivet Joint της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας να κάνουν κύκλους γύρω από την πόλη, συλλέγοντας δήθεν δεδομένα. Τα τελευταία χρόνια, η Ρωσία έχει αναβαθμίσει τους χώρους αποθήκευσης πυραύλων στο Καλίνινγκραντ, υποδαυλίζοντας τους φόβους για μια πιθανή πυρηνική συσσώρευση στην περιοχή.

Πιο “αληθινές” από ποτέ οι απειλές Πούτιν

Ο Πούτιν έχει κάνει αναφορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο ότι μπορεί να καταφύγει στη χρήση πυρηνικών ή χημικών όπλων για να αλλάξει την εξέλιξη του πολέμου ή σε περίπτωση που απειληθεί η ίδια η Ρωσία.

Ωστόσο, οι απειλές αυτές έγιναν πιο υπαρκτές την περασμένη εβδομάδα, όταν δήλωσε ότι είναι έτοιμος να “χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας”, συμπεριλαμβανομένων “διαφόρων όπλων καταστροφής”. “Δεν μπλοφάρω”, είχε προσθέσει.

Σε απάντηση, οι Ηνωμένες Πολιτείες προειδοποίησαν για “καταστροφικές συνέπειες”, αλλά άφησαν σκόπιμα ανοιχτό το τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

“Έχουμε γνωστοποιήσει στους Ρώσους ποιες θα ήταν οι συνέπειες, αλλά ήμασταν προσεκτικοί στο πώς μιλάμε γι’ αυτό δημοσίως, διότι από τη δική μας οπτική γωνία θέλουμε να θέσουμε αρχικά ότι θα υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες, αλλά όχι να εμπλακούμε σε ένα παιχνίδι ρητορικής ‘tit for tat'”, δήλωσε την Κυριακή ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν.

Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι είχε “σποραδικές” συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες για πυρηνικά ζητήματα, σε μια πιθανή προσπάθεια να αμβλυνθεί η τεταμένη κατάσταση. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας φάνηκε επίσης να προσπαθεί να υποβαθμίσει την τελευταία ρητορική του Πούτιν, επιμένοντας ότι η Ρωσία δεν σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.

Αλλά την Τρίτη, καθώς η Μόσχα ετοιμαζόταν να προσαρτήσει περίπου το 15% της ανατολικής Ουκρανίας μετά από δημοψηφίσματα μεταξύ των μεγάλων ρωσόφωνων περιοχών, ένας ηγέτης εξέδωσε μια άλλη, πιο ρητή πυρηνική απειλή.

“Ας φανταστούμε ότι η Ρωσία αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει το πιο τρομακτικό όπλο εναντίον του ουκρανικού καθεστώτος που είχε διαπράξει μια μεγάλης κλίμακας επιθετική πράξη που είναι επικίνδυνη για την ίδια την ύπαρξη του κράτους μας”, δήλωσε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, σε ανάρτησή του στο Telegram, όπως μετέδωσε το Reuters.

“Το NATO δεν θα εμπλακεί ακόμα και σε περίπτωση πυρηνικής απειλής”

“Πιστεύω ότι το ΝΑΤΟ δεν θα παρεμβαίνει άμεσα στη σύγκρουση ακόμη και σε αυτό το σενάριο”, πρόσθεσε. “Οι δημαγωγοί στην άλλη πλευρά του ωκεανού και στην Ευρώπη δεν πρόκειται να πεθάνουν σε μια πυρηνική αποκάλυψη“.

Εκπρόσωπος της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ δήλωσε ότι η ομάδα είναι “πάντα σε επιφυλακή και έτοιμη να ανταποκριθεί αν χρειαστεί”.

“Δεν έχουμε δει καμία απόδειξη αυτή τη στιγμή ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα“, δήλωσε ο υποπλοίαρχος Τζόσουα Κέλσι. “Λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας αυτές τις απειλές, αλλά δεν έχουμε δει κανένα λόγο να προσαρμόσουμε τη δική μας στάση για τα πυρηνικά αυτή τη στιγμή”.

Ωστόσο, η απόκτηση γνώσης εκ των προτέρων για οποιαδήποτε διαφαινόμενη ρωσική επίθεση θα ήταν εξ ορισμού δύσκολο έργο. Περίπου δύο ντουζίνες ρωσικά οπλικά συστήματα μπορούν να μεταφέρουν τόσο συμβατικά εκρηκτικά όσο και πυρηνικές κεφαλές χαμηλής απόδοσης, δήλωσε ο πρώτος Αμερικανός αξιωματούχος.

Περισσότερες από 1.900 τακτικές πυρηνικές κεφαλές διαθέτει η Ρωσία

Οι εκτιμήσεις είναι ότι η Ρωσία διαθέτει περισσότερες από 1.900 τακτικές πυρηνικές κεφαλές, που αναφέρονται επίσης ως μη στρατηγικά πυρηνικά όπλα.

“Αυτά είναι τα πάντα, από πυραύλους κρουζ μέχρι πυρηνικές τορπίλες, βόμβες βαρύτητας και βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς”, δήλωσε ο αξιωματούχος. “Όλα τα είδη των πραγμάτων”.

Οι υπηρεσίες πληροφοριών, είπε ο αξιωματούχος, είναι βέβαιες ότι η Ρωσία δεν θα διακινδύνευε έναν ολοκληρωτικό πυρηνικό πόλεμο εξαπολύοντας μια μαζική επίθεση στην Ουκρανία ή σε χώρες του ΝΑΤΟ.

“Δεν θα χρησιμοποιήσουν ποτέ ένα στρατηγικό πυρηνικό όπλο”, δήλωσε ο κυβερνητικός αξιωματούχος. “Ποτέ δεν θα εκτοξεύσουν έναν ICBM ή δεν θα βάλουν ένα βομβαρδιστικό [Tu-95] φορτωμένο με κεφαλές κατηγορίας μεγατόνων. Αυτό που θα κάνουν είναι να χρησιμοποιήσουν ένα όπλο μικρού βεληνεκούς. Έχουν πολεμικές κεφαλές που αποκαλούμε μικρο-νουκ, με δεκάδες έως εκατοντάδες τόνους εκρηκτικής ισχύος”.

Ενδεικτικά, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, η εκρηκτική ισχύς των πυρηνικών βομβών που έριξαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν της τάξης των 15.000 έως 20.000 τόνων.

“Αυτή εξακολουθεί να είναι μια μεγάλη βόμβα”, δήλωσε ο αξιωματούχος, αναφερόμενος στα μικρο-νουκ, αλλά τόνισε ότι “μπορείτε να επικεντρωθείτε σε πραγματικά μικρούς τακτικούς στόχους. … Δεν έχεις μεγάλη ακτινοβολία”.

Είναι επίσης γνωστό ότι η Ρωσία διαθέτει ατομικά όπλα μικρότερης ισχύος για χρήση στο πεδίο της μάχης, τα οποία είναι πολύ πιο ισχυρά που είναι εφάμιλλα ή ξεπερνούν τις βόμβες που έπεσαν στην Ιαπωνία.

Ικανό να φέρει πυρηνικές ή συμβατικές κεφαλές το οπλοστάσιο των ΗΠΑ

Κορυφαίοι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών έχουν εντείνει τις προειδοποιήσεις τους τους τελευταίους μήνες σχετικά με την αυξανόμενη εξάρτηση της Ρωσίας από τα τακτικά πυρηνικά όπλα στη στρατιωτική της στρατηγική.

Η Avril Haines, η διευθύντρια των εθνικών μυστικών υπηρεσιών δήλωσε στο Κογκρέσο τον Φεβρουάριο ότι η Ρωσία “επεκτείνει και εκσυγχρονίζει το μεγάλο, ποικιλόμορφο και σύγχρονο σύνολο μη στρατηγικών συστημάτων της, τα οποία είναι ικανά να φέρουν πυρηνικές ή συμβατικές κεφαλές“.

“Η Μόσχα”, πρόσθεσε, “πιστεύει ότι τα συστήματα αυτά προσφέρουν επιλογές για την αποτροπή των αντιπάλων, τον έλεγχο της κλιμάκωσης πιθανών εχθροπραξιών και την αντιμετώπιση των αμερικανικών και συμμαχικών στρατευμάτων κοντά στα σύνορά της”.

Οι αμερικανοί στρατιωτικοί διοικητές και οι εμπειρογνώμονες των υπηρεσιών πληροφοριών ελπίζουν ότι η πρώτη ένδειξη ότι η Ρωσία αποφάσισε να προχωρήσει σε χρήση πυρηνικών στην Ουκρανία δεν θα είναι ένα μανιτάρι.

“Η διοίκηση έχει ξοδέψει πάρα πολύ χρόνο κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία μιλώντας για το πόση διορατικότητα είχαν σχετικά με το τι σχεδίαζε η Ρωσία και στη συνέχεια τι θα έκανε η Ρωσία μόλις ξεκινούσε ο πόλεμος”, δήλωσε ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας που εξακολουθεί να συμβουλεύει τη Στρατηγική Διοίκηση των ΗΠΑ.

Με κατασκόπους και τεχνικές υποκλοπής αναζητούν πληροφορίες οι ΗΠΑ

Το άτομο αυτό είπε ότι τα σχόλια της κυβέρνησης υποδεικνύουν μια εξάρτηση από ένα μείγμα εργαλείων συλλογής πληροφοριών, που κυμαίνονται από κατασκόπους μέχρι τεχνικές υποκλοπής για να διακρίνουν αν είχε δοθεί μια τέτοια εντολή ή ποιες συγκεκριμένες ρωσικές μονάδες που πιστεύεται ότι έχουν εκπαίδευση στα πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν να την εκτελέσουν.

“Αυτό υποδηλώνει ορισμένες προσβάσεις – HUMINT, SIGINT και εικόνες – οι οποίες είναι αρκετά καλές όσον αφορά τη διείσδυση στο ρωσικό σύστημα”, δήλωσε.

Αλλά αυτό που το καθιστά εξαιρετικά δύσκολο είναι ότι η Ρωσία διαθέτει 23 διαφορετικά οπλικά συστήματα διπλής χρήσης, πολλά από τα οποία χρησιμοποιεί στην Ουκρανία.

“Εάν οι Ρώσοι το έχουν στο οπλοστάσιό τους ως συμβατικό όπλο, μπορείτε να είστε αρκετά ασφαλείς υποθέτοντας ότι έχει μια πυρηνική κεφαλή που το συνοδεύει“, δήλωσε το άτομο. “Σχεδόν κάθε όπλο που έχουν οι Ρώσοι είναι ικανό να χρησιμοποιήσει πυρηνικά. Αν πρόκειται για σύστημα πυροβολικού, αν πρόκειται για σύστημα αεράμυνας, αν πρόκειται για τορπίλη, αν πρόκειται για πύραυλο κρουζ, μπορεί να έχει μαζί του πυρηνικό όπλο”.

Ο πρώτος Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ως παράδειγμα το σύστημα βαλλιστικών πυραύλων μικρού βεληνεκούς Iskander, το οποίο μπορεί να εκτοξεύσει τόσο συμβατικές όσο και πυρηνικές κεφαλές.

Ακόμα, θα μπορούσαν να υπάρξουν ανεπαίσθητες ενδείξεις ότι η πυρηνική επιλογή έχει τεθεί σε κίνηση, όπως το να συμπεριφέρονται συγκεκριμένες μονάδες που διαθέτουν τα μέσα για την εκτόξευση μιας μικρής πυρηνικής συσκευής εκτός των συνηθισμένων, όπως το να αποσύρουν κάποιες δυνάμεις ή εξοπλισμό αλλά όχι άλλες.

Τι εκτιμούν οι ΗΠΑ για τις επόμενες κινήσεις Πούτιν

“Μπορεί να σκεφτεί κανείς, “ε, αυτό είναι λίγο διαφορετικό από τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν συνήθως. Στέλνουν αυτή τη μονάδα, αλλά τραβούν όλες τις άλλες πίσω. Αυτό είναι πραγματικά διαφορετικό. Αυτό είναι παράξενο””, είπε περιγράφοντας ένα πιθανό σενάριο.

Άλλοι πιστεύουν ότι το καθεστώς Πούτιν μπορεί να θέλει να δημοσιοποιήσει εκ των προτέρων τις προθέσεις του με την ελπίδα να αποκτήσει διπλωματική επιρροή.

“Νομίζω ότι οι Ρώσοι, αν ετοιμάζονται να το κάνουν αυτό, θα προσπαθούσαν να το δημοσιοποιήσουν”, δήλωσε ο Φράνκλιν Μίλερ, πρώην βετεράνος αξιωματούχος του Πενταγώνου και αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας για την πυρηνική πολιτική στην κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους. “Θα κανόνιζαν, με επιδεικτικό τρόπο, να βγουν οι πυρηνικές σφαίρες από τις ειδικές αποθήκες. Θα μας έδιναν μια υπόδειξη ότι μετακινούν πυρομαχικά από τις κεντρικές αποθήκες στις μονάδες βολής. Και στη συνέχεια μας έδιναν περισσότερο χρόνο για να το σκεφτούμε και να ανησυχούμε”.

Ο Μίλερ, ο οποίος είναι τώρα σύμβουλος στην εταιρεία The Scowcroft Group, πρόσθεσε ότι “θα μπορούσατε, θεωρητικά, να τους δείτε να φορτώνουν ένα όπλο σε ένα αεροπλάνο ή κάποια ειδική δραστηριότητα γύρω από έναν εκτοξευτή πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς”. Ωστόσο, πιστεύει ότι “αυτό είναι λιγότερο πιθανό”.

Ένα άλλο σενάριο θα μπορούσε να περιλαμβάνει μόνο “ελάχιστα λεπτά” προειδοποίησης, δήλωσε ο Μίλερ. “Θα υπήρχε κάποια επικοινωνιακή κίνηση που θα μας έδινε την πληροφορία ότι κάτι πρόκειται να συμβεί με έναν ειδικό γύρο”.

Ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος της NSC συμφώνησε επίσης ότι “μπορεί να θέλουν να δούμε κάποια από αυτά τα πράγματα”.

Αλλά ο πρώτος Αμερικανός αξιωματούχος δεν “ποντάρει” σε προειδοποιήσεις. “Για αυτά τα μικρότερα πυρηνικά όπλα, μάλλον δεν πρόκειται να μάθουμε τίποτα”.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις