Ανησυχία για τα “σημαντικά κενά” στην αεράμυνα της Ευρώπης

Η Ευρώπη διαθέτει μόνο ένα μέρος των δυνατοτήτων αεράμυνας που απαιτούνται για την προστασία της ανατολικής πλευράς της, σύμφωνα με τους εσωτερικούς υπολογισμούς του ΝΑΤΟ, αποκαλύπτοντας την κλίμακα των αδύναμων σημείων της ηπείρου.

Σύμφωνα με εκτενές δημοσίευμα των Financial Times, ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας υπογράμμισε τη σημασία της αεράμυνας, καθώς το Κίεβο εκλιπαρεί τη Δύση για πρόσθετα συστήματα και πυραύλους για την προστασία των πόλεων, των στρατευμάτων και του ενεργειακού του δικτύου από τους καθημερινούς βομβαρδισμούς που δέχεται.

Ωστόσο, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν εμπιστευτικά αμυντικά σχέδια που καταρτίστηκαν πέρυσι, τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι σε θέση να παρέχουν λιγότερο από το 5% των δυνατοτήτων αεράμυνας που θεωρούνται απαραίτητες για την προστασία των μελών του στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη έναντι μιας επίθεσης πλήρους κλίμακας.

Ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι η ικανότητα άμυνας έναντι πυραύλων και αεροπορικών επιδρομών ήταν «ένα σημαντικό μέρος του σχεδίου για την υπεράσπιση της ανατολικής Ευρώπης από εισβολή», τονίζοντας: «Και αυτή τη στιγμή, δεν το έχουμε αυτό».

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ ήταν προγραμματισμένο να συναντηθούν σήμερα στην Πράγα για διήμερες συνομιλίες με στόχο την προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της συμμαχίας στην Ουάσινγκτον τον Ιούλιο. Εκεί, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας θα αποτελέσει κεντρικό θέμα.

Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχία ότι η Ρωσία θα μπορούσε να έχει τη δυνατότητα να επιτεθεί σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Σε μια έκθεση για την Άμυνα πέρυσι, η βρετανική κυβέρνηση ανέφερε ότι η «πρόκληση της προστασίας… απέναντι σε εναέριες επιθέσεις» είναι «η πιο δύσκολη» που αντιμετωπίζει «εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια».

Οι αντικρουόμενες απόψεις στην ΕΕ

Η εντατική χρήση πυραύλων, drones και καταστροφικών «βομβών ολίσθησης» της σοβιετικής εποχής από τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία καθιστά ακόμη πιο επείγουσες τις προσπάθειες των μελών του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες μετά από δεκαετίες περικοπών στον στρατιωτικό προϋπολογισμό. «[Η αεράμυνα] είναι ένα από τα μεγαλύτερα κενά που έχουμε» επεσήμανε ένας δεύτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ. «Δεν μπορούμε να το αρνηθούμε».

Η αποτυχία των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ, το τελευταίο διάστημα, να παράσχουν επιπλέον εξοπλισμό αεράμυνας στην Ουκρανία μαρτυρά ότι η Γηραιά Ηπειρος διαθέτει περιορισμένα αποθέματα συστημάτων, τα οποία μάλιστα είναι  ακριβά και δύσκολα στην κατασκευή.

Έχει πυροδοτήσει, δε, μια σειρά από αλλεπάλληλες πρωτοβουλίες για την εύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων. Πέρυσι, η Γερμανία ξεκίνησε την πρωτοβουλία «Sky Shield] μαζί με περισσότερες από 12 χώρες της ΕΕ με στόχο την ανάπτυξη ενός κοινού συστήματος αεράμυνας, χρησιμοποιώντας αμερικανική και ισραηλινή τεχνολογία.

Ωστόσο, η Γαλλία επέκρινε δημόσια αυτή την πρόταση και πρότεινε μια δική της λύση, η οποία όμως υποστηρίχθηκε από έναν μικρότερο αριθμό συμμάχων.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η Ελλάδα και η Πολωνία κάλεσαν την Κομισιόν να βοηθήσει στην ανάπτυξη και ενδεχομένως και στην οικονομική ενίσχυση ενός πανευρωπαϊκού συστήματος αεράμυνας, μία πρόταση που η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι θα υποστήριζε.

Ορισμένες κυβερνήσεις της ΕΕ, δε, έχουν προτείνει τη χρηματοδότηση των αμυντικών σχεδίων μέσω κοινού χρέους.

Σε επιστολή του στην πρόεδρο της Κομισιόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός ομόλογός του, Ντόναλντ Τουσκ, περιέγραψαν την αεράμυνα ως μια «σημαντική αδυναμία για την ασφάλειά μας», επισημαίνοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «μας έχει [διδάξει] μαθήματα που δεν μπορούμε πια να αγνοήσουμε».

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η αύξηση στον αριθμό των φθηνών επιθετικών drones μεγάλης εμβέλειας, όπως εκείνα που χρησιμοποιούνται από τη Ρωσία στον πόλεμο της Ουκρανίας, έχει εντείνει ακόμη περισσότερο αυτές τις ανησυχίες. «Τα πλήγματα μεγάλης εμβέλειας δεν είναι πλέον κάτι που μπορεί να πραγματοποιήσει μόνο μια υπερδύναμη» δήλωσε ένας δυτικός αμυντικός αξιωματούχος.

Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε, από την πλευρά του, ότι οι στόχοι σε ό,τι αφορά τις ικανότητες καθώς και τα σχέδια άμυνας «είναι απόρρητα». Υποστήριξε, πάντως, ότι οι πύραυλοι και άλλα συστήματα αεράμυνας «αποτελούν βασικές προτεραιότητες», προσθέτοντας μάλιστα ότι «τα αποθέματα έχουν μειωθεί».