Αντρέι Ντούντα: Το μαρτύριο της οικογένειας Ulma πρέπει να γίνει γνωστό σε όλο τον κόσμο

Μια κιτρινισμένη, αρκετά φθαρμένη Βίβλος ανοιγμένη στην παραβολή του καλού Σαμαρείτη, με μια κόκκινη γραμμή να τονίζει τον τίτλο της και μία χειρόγραφη σημείωση «ΝΑΙ!» – αυτό είναι το έκθεμα που μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που σκέφτομαι το Μουσείο της Οικογένειας Ulma για τους Πολωνούς που έσωσαν Εβραίους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο χωριό Markowa, στη νότια Πολωνία.

Αυτό το αντίγραφο της Αγίας Γραφής ανήκε στο ζεύγος Józef και Wiktoria Ulma. Ήταν Πολωνοί αγρότες που έκρυβαν οκτώ συμπολίτες τους εβραϊκής καταγωγής: τη Gołda Grünfeld, τη Lea Didner με τη μικρή της κόρη και τον Saul Goldman με τους τέσσερις γιους του. Λίγο πριν ξημερώσει στις 24 Μαρτίου 1944, Γερμανοί χωροφύλακες εισέβαλαν στο αγρόκτημα στη Markowa. Εκτέλεσαν επί τόπου τους Εβραίους που κρύβονταν και τους προστάτες τους. Ανάμεσα στα τραγικά θύματα ήταν ο Józef Ulma και η έγκυος σύζυγος Wiktoria, αλλά και τα έξι μικρά παιδιά τους.

Η γερμανική ναζιστική κατοχή, το ολοκαύτωμα και τα μαζικά εγκλήματα κατά των Πολωνών αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικά και οδυνηρά κομμάτια της ιστορίας της πατρίδας μου. Πολλοί συμπατριώτες μου προέβησαν σε αντίστοιχη πράξη με αυτή της οικογένειας Ulma. Κάθε χρόνο στις 24 Μαρτίου γιορτάζουμε μια επέτειο, την Εθνική Ημέρα Μνήμης για τους Πολωνούς που διέσωσαν Εβραίους κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στην Πολωνία ζούσε μια πολύ μεγάλη εβραϊκή κοινότητα, μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία αυτού του έθνους. Για αιώνες, οι Εβραίοι με προθυμία επέλεγαν να εγκατασταθούν στη χώρα μας, την οποία οι ίδιοι ονόμαζαν -με μια λέξη που μιλάει από μόνη της- «Polin», που μεταφράζεται ως «εδώ θα ξεκουραστείς». Απολάμβαναν στην Πολωνία την ειρήνη και ευκαιρίες για να αναπτυχθούν, καθιστώντας τη Βαρσοβία το δεύτερο μεγαλύτερο εβραϊκό πληθυσμιακό κέντρο στον κόσμο στα τέλη της δεκαετίας του 1930.

Το γερμανικό σχέδιο για την ολοκληρωτική εξόντωση των Εβραίων είχε λάβει υπόψη του αυτά τα γεγονότα. Έτσι, στην κατεχόμενη Πολωνία, οι Γερμανοί Ναζί δημιούργησαν εργοστάσια θανάτου – στρατόπεδα εξόντωσης στα οποία μεταφέρονταν Εβραίοι και από άλλες χώρες που κατέλαβε το Τρίτο Ράιχ. Για αιώνες, η Πολωνία ήταν γνωστή ως μια ανεκτική χώρα όπου οι χριστιανικές αξίες διαμόρφωναν τον πολιτισμό και τις κοινωνικές σχέσεις. Ως εκ τούτου, οι γερμανικές αρχές κατοχής ανέμεναν αντίσταση στις εγκληματικές ενέργειές τους.

Προκειμένου να την ελαχιστοποιήσουν, απείλησαν με θάνατο όποιον προσπαθούσε έστω και να βοηθήσει έναν Εβραίο που κρυβόταν στα εδάφη μας. Αλλά παρά τις σκληρές αυτές ποινές, χιλιάδες Πολωνοί Εβραίοι βρήκαν σωτήρια βοήθεια. Τους βοήθησαν να ξεφύγουν από τα γκέτο και τους παρείχαν κρυψώνες, τρόφιμα, χρήματα και πλαστά έγγραφα.

Οι ιστορικοί εξακολουθούν να ανασυνθέτουν την πορεία των δραματικών γεγονότων εκείνων των ετών. Μέχρι στιγμής, περισσότεροι από επτά χιλιάδες Πολωνοί, μεταξύ των οποίων η Wiktoria και ο Józef Ulma, έχουν τιμηθεί με τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών, που απονέμεται από το Ινστιτούτο Yad Vashem στην Ιερουσαλήμ. Στον σεβάσμιο κύκλο των δικαίων, οι Πολωνοί είναι η μεγαλύτερη εθνική ομάδα. Οι πολωνικές αρχές και τα κρατικά ιδρύματα συνεχίζουν τις προσπάθειές τους να τιμήσουν τη μνήμη αυτών των σιωπηλών, συχνά ανώνυμων ηρώων – ειδικά εκείνων που το θάρρος και τη θυσία τους τα πλήρωσαν με την ζωή τους.

Ως Πολωνοί, είμαστε υπερήφανοι που στις 10 Σεπτεμβρίου 2023 η οικογένεια Ulma, οι συμπατριώτες μας, συγκαταλέχθηκαν στους αγίους της Καθολικής Εκκλησίας. Η σημασία αυτού του γεγονότος υπερβαίνει τη θρησκευτική διάσταση – είναι επίσης ένας φόρος τιμής στους ήρωες που ενσαρκώνουν τα υψηλότερα ιδανικά της ανθρωπότητας.

Η ιστορία του μαρτυρίου τους αξίζει παγκόσμια αναγνώριση, καθώς -αν και βάναυση- αποτελεί απόδειξη της αγάπης προς τον πλησίον. Είθε να αλλάξει τις καρδιές των ανθρώπων και να αποτελέσει πρότυπο ανοχής και αλληλεγγύης προς τους συνανθρώπους μας.

*Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται σε συνεργασία με το πολωνικό μηνιαίο περιοδικό «Wszystko co najważniejsze», στο πλαίσιο του ιστορικού προγράμματος που υλοποιείται από κοινού με το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης και το Πολωνικό Εθνικό Ίδρυμα.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις