Μπενίν Αφρικής: Πώς 465 γυναίκες αλλάζουν τον κόσμο τους
Διαβάζεται σε 7'
Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δραστηριοποιούνται στο Couffo από το 2022, υποστηρίζοντας έξι κέντρα υγείας με προσωπικό, εξοπλισμό και εκπαίδευση.
- 22 Μαρτίου 2025 07:07
Στο Benin, πριν από την άφιξη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νότιο διαμέρισμα του Couffo, το ποσοστό των εγκύων γυναικών και των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας που επισκέπτονταν τακτικά ένα κέντρο υγείας ήταν χαμηλό. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότερες γυναίκες δεν υποβάλλονταν σε ιατρικές εξετάσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους και συχνά γεννούσαν στο σπίτι. Υπήρχε επίσης σημαντική ζήτηση για αντισύλληψη, αλλά περίπου οι μισές γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας δεν είχαν πρόσβαση σε αυτήν. Σε αυτό το πλαίσιο, τα ποσοστά μητρικής και βρεφικής θνησιμότητας παρέμεναν υψηλά, ενώ ορισμένοι θάνατοι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με πιο τακτική ιατρική παρακολούθηση.
Από το 2022, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και οι εταίροι του Υπουργείου Υγείας εργάζονται σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης για να διασφαλίσουν μακροπρόθεσμες και βιώσιμες αλλαγές στις κοινότητες του Couffo. Σήμερα, οι δραστηριότητες ενημέρωσης και προαγωγής της υγείας στα χωριά της περιοχής πραγματοποιούνται κυρίως από γυναίκες που έχουν εκπαιδευτεί από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Η δέσμευση αυτών των γυναικών από την ίδια την κοινότητα έχει δημιουργήσει έναν σύνδεσμο μεταξύ των κέντρων υγείας και του τοπικού πληθυσμού, ιδίως των γυναικών, οι οποίες πλέον επισκέπτονται τα κέντρα πολύ πιο τακτικά.
«Χάρη σε έναν ασφαλή τοκετό, η ζωή μου σώθηκε»
Η Léonie είναι μητέρα πέντε παιδιών. Είναι μία από τις γυναίκες στο χωριό της που έχουν ενημερωθεί για τις καλές πρακτικές που πρέπει να ακολουθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ώστε να παραμένουν υγιείς. Κατά την τελευταία της εγκυμοσύνη, η Léonie υπέφερε από κατακράτηση υγρών και πρήξιμο στα πόδια, που της δυσκόλευε τον ύπνο. Τα φυτικά αφεψήματα που της έδωσαν δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα.
Έχοντας ενημερωθεί για τη σημασία της ιατρικής φροντίδας κατά την εγκυμοσύνη, η Léonie επισκέφθηκε ένα κέντρο υγείας, όπου το προσωπικό την άκουσε και φρόντισε τις ανάγκες της. Καθώς η τελευταία της εγκυμοσύνη ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, χωρίς αυτή την ιατρική βοήθεια και τον ασφαλή τοκετό, η Léonie θα μπορούσε να είχε χάσει τη ζωή της. Σήμερα, ο επτά μηνών γιος της, Précieux Magloire, είναι υγιής και έλαβε επίσης την κατάλληλη φροντίδα στο κέντρο υγείας.
«Η δουλειά μου βοηθά να σωθούν ζωές»
Ο Hippolite επιβλέπει τις δραστηριότητες προαγωγής υγείας στα χωριά της υγειονομικής ζώνης KTL, η οποία πήρε το όνομά της από τις τρεις κοινότητες Klouékanmè, Toviklin και Lalo. Μέρος της δουλειάς του είναι η εκπαίδευση και η υποστήριξη γυναικών ηγετών, οι οποίες λειτουργούν ως ενεργοί πρεσβευτές για τους ανθρώπους στα χωριά τους. Η συμμετοχή αυτών των γυναικών είναι ουσιαστική για την ενημέρωση της κοινότητας και την υποστήριξή της στη λήψη αποφάσεων που βελτιώνουν τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία.
«Αν οι γυναίκες δεν γνωρίζουν γιατί πρέπει να πάνε στο κέντρο υγείας, δεν θα πάνε», λέει ο Hippolite. «Το ιατρικό προσωπικό μπορεί να σώσει ζωές, αλλά παλεύουμε και ενάντια στην άγνοια, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες ανθρώπινων ζωών».
Για να επιτευχθεί βιώσιμη αλλαγή στην κοινότητα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην παροχή επαρκούς πληροφόρησης σχετικά με τις διάφορες μεθόδους οικογενειακού προγραμματισμού, ώστε τα ζευγάρια να μπορούν να επιλέξουν αν και πότε θα αποκτήσουν το επόμενο παιδί τους.
«Το ζήτημα της αντισύλληψης υπήρξε για πολύ καιρό ταμπού στην κοινωνία του Benin», λέει ο Hippolite. «Κάποιοι πίστευαν ότι μια γυναίκα που ελέγχει τις εγκυμοσύνες της θα γινόταν στείρα. Βλέπω όμως ότι οι αντιλήψεις αλλάζουν σταδιακά, καθώς όλο και περισσότερα ζευγάρια κατανοούν ότι η υγεία μιας γυναίκας προστατεύεται όταν αποφεύγει μια νέα εγκυμοσύνη πολύ σύντομα μετά την προηγούμενη».
«Τα αποτελέσματα με ενθαρρύνουν να συνεχίσω»
Η Lucienne είναι μία από τις 465 γυναίκες ηγέτες που εκπαιδεύτηκαν από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Από τότε που ξεκίνησε τη δράση της, έχει δει θετικά αποτελέσματα στην κοινότητα, ιδιαίτερα στους άνδρες. Στο χωριό της, έχει οργανωθεί ένα σύστημα παραπομπής μέσω τρίκυκλων, που μεταφέρουν τις γυναίκες στο πλησιέστερο κέντρο υγείας. Οι άνδρες της κοινότητας έχουν αναλάβει να διαχειρίζονται αυτό το σύστημα προς όφελος των γυναικών.
«Πριν ασχοληθώ, πίστευα κι εγώ ότι η αντισύλληψη προκαλεί ασθένειες και στειρότητα», λέει η Lucienne. «Καταλάβαινα την επιφυλακτικότητα των συζύγων και των γυναικών τους. Σήμερα, συνειδητοποιώ ότι όταν η αντισύλληψη γίνεται αποδεκτή σε ένα σπίτι, αποφεύγονται πολλά προβλήματα μεταξύ των συντρόφων».
«Τα παιδιά μου δεν θα περάσουν την ίδια ταλαιπωρία που περάσαμε εγώ και η γυναίκα μου»
Ο Felix και η σύζυγός του έχουν χάσει δύο παιδιά σε βρεφική ηλικία. Ως ένας από τους 160.000 ανθρώπους που έχουν ενημερωθεί από τις ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, έχει πλέον επίγνωση των διαφορετικών μεθόδων αντισύλληψης.
Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δραστηριοποιούνται στο Couffo από το 2022, υποστηρίζοντας έξι κέντρα υγείας με προσωπικό, εξοπλισμό και εκπαίδευση. Παρέχουν προγεννητική και μεταγεννητική φροντίδα, ασφαλείς τοκετούς, συμβουλευτική για οικογενειακό προγραμματισμό και υποστήριξη σε περιπτώσεις σεξουαλικής βίας, ενώ ενισχύουν και την τράπεζα αίματος για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών.