Μπορεί ένας βετεράνος του Ισραηλινού στρατού να φέρει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή;

“Η κατάσταση έχει βγει εκτός ελέγχου”, δήλωσε τη Δευτέρα (21/10) σε δημοσιογράφους ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Άμος Χόχσταϊν, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Βηρυτό.

Ο Χόχσταϊν, ο οποίος λειτουργεί ως ντε φάκτο απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, για τη σύγκρουση Ισραήλ-Χεζμπολάχ στο Λίβανο, τόνισε, σύμφωνα με τους ΝΥΤ, ότι η εν λόγω σύγκρουση μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω της πλήρους εφαρμογής ενός 18χρονου ψηφίσματος του ΟΗΕ, το οποίο ζητά την αποχώρηση του Ισραήλ από τον Λίβανο και τον αφοπλισμό της λιβανέζικης μαχητικής οργάνωσης στα σύνορα και είχε καταφέρει να τερματίσει τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ το 2006.

Βέβαια, η συμφωνία αυτή του ΟΗΕ, η οποία προέβλεπε ότι οι μόνες ένοπλες δυνάμεις που επιτρέπεται να επιχειρούν στον νότιο Λίβανο είναι οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ και ο λιβανέζικος στρατός, θεωρείται σήμερα ευρέως αποτυχημένη. Ιδιαίτερα μετά και τις επανειλλημένες επιθέσεις του Ισραήλ στους κυανόκρανους του ΟΗΕ στην περιοχή, που είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό αρκετών εξ αυτών.

“Το ψήφισμα του ΟΗΕ ήταν επιτυχές στον τερματισμό του πολέμου το 2006, αλλά πρέπει να είμαστε ειλικρινείς ότι κανείς δεν έκανε τίποτα για να το εφαρμόσει. Η μη εφαρμογή του όλα αυτά τα χρόνια συνέβαλε στη σύγκρουση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα”, δήλωσε ο Χόχσταϊν μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Βουλής του Λιβάνου, Ναμπίχ Μπέρι, ο οποίος είναι βασικός διαμεσολαβητής μεταξύ των ΗΠΑ και της Χεζμπολάχ.

Ο Χόχσταϊν συναντήθηκε επίσης τη Δευτέρα (21/10) με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, καθώς και με τον αρχηγό των ένοπλων δυνάμεων της χώρας.

Η επίσκεψή του αποτελεί μέρος μιας διπλωματικής επιχειρήσης των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή αυτήν την εβδομάδα, λίγες μόλις ημέρες μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς και συμμάχου της Χεζμπολάχ, Γιαχία Σινουάρ, γεγονός που η κυβέρνηση Μπάιντεν ελπίζει ότι θα ανοίξει τον δρόμο για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

Ωστόσο, οι ελπίδες για εκεχειρία φθίνουν καθημερινά. Οι ισραηλινές δυνάμεις συνεχίζουν τη θανατηφόρα επιδρομή τους στη βόρεια Γάζα, ενώ ισχυροί αεροπορικοί βομβαρδισμοί σφυροκοπούν τη Βηρυτό, προκαλώντας τον θάνατο αμάχων και τον εκτοπισμό εκατομμύρια πολιτών. Ο Λίβανος βρίσκεται μπροστά σε μία νέα ανθρωπιστική καταστροφή και όσο οι προσπάθειες για ειρήνη πέφτουν στο κενό, ο κίνδυνος να μετατραπεί σε μία νέα Γάζα είναι ολοένα και πιο υπαρκτός.

Ο Χόχσταϊν δήλωσε από την πλευρά του τη Δευτέρα (21/10) ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τις προσπάθειες του Λιβάνου να ανασυγκροτηθεί από τις ισραηλινές επιθέσεις, αλλά μόνο εάν το ψήφισμα του ΟΗΕ εφαρμοστεί πλήρως, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να ξεσπάσουν ξανά συγκρούσεις. “Ο κόσμος θα σταθεί στο πλευρό του Λιβάνου και των ηγετών του, αν κάνουν τις γενναίες και δύσκολες επιλογές που απαιτούνται αυτή τη στιγμή”, δήλωσε συγκεκριμένα, με τους πολιτικούς και διεθνείς αναλυτές να εξηγούν πως τα λόγια του φάνηκαν να αποτελούν έκκληση προς την κυβέρνηση του Λιβάνου να πιέσει για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο και να αναπτύξει περισσότερα λιβανέζικα στρατεύματα στη θέση της, όπως ορίζει το ψήφισμα του 2006.

Η αμφιλεγόμενη επιλογή του Χόχσταϊν

Ο Άμος Χόχσταϊν είναι μια πολύ γνωστή προσωπικότητα στο Ισραήλ. Γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1973 από Αμερικανο-Εβραίους γονείς και υπηρέτησε στον ισραηλινό στρατό (IDF) ως μέλος πληρώματος άρματος τη δεκαετία του 1990. Πριν την ενασχόλησή του με την πολιτική, ως επιχειρηματίας είχε κεντρικό ρόλο στις σχέσεις Ισραήλ-ΗΠΑ, ιδίως στον ενεργειακό τομέα, σύμφωνα με το TRT World.

Γι’ αυτό και αρκετοί αναλυτές αναφέρουν ότι το εν λόγω υπόβαθρο του Χόχσταϊν και η πολιτική του ρητορική δείχνουν ξεκάθαρα πως οι ΗΠΑ δεν έχουν πραγματική πρόθεση να τερματίσουν τον πόλεμο στη Γάζα, ούτε να μειώσουν την ένταση μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ.

“Ο διορισμός του Άμος Χόχσταϊν ως απεσταλμένου ειρήνης αντικατοπτρίζει την έλλειψη σοβαρότητας της διοίκησης Μπάιντεν για τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ της λιβανέζικης αντίστασης και του Ισραήλ, καθώς και τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, καθώς και τα δύο ζητήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα”, δηλώνει ο συγγραφέας και Παλαιστίνιος πολιτικός αναλυτής, Ραμζί Μπαρούντ.

Ο Μπαρνέτ Ρούμπιν, Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας που υπηρέτησε ως σύμβουλος του Ειδικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ για το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, θεωρεί επίσης τον διορισμό του Χόχσταϊν ως περίεργη επιλογή για ειρηνευτικό απεσταλμένο. “Φυσικά, είναι εντελώς ακατάλληλος”, δηλώνει ο Ρούμπιν. Όταν ρωτήθηκε για τα κριτήρια του διορισμού του από τη διοίκηση Μπάιντεν, απάντησε: “Δεν μπορώ να το εξηγήσω”, ανέφερε στο TRT.

Το ειδησεογραφικό μέσο ανέφερε ακόμα σε ρεπορτάζ του ότι πριν από 4 μήνες ο Χόχσταϊν δήλωσε ότι η Χεζμπολάχ, ο αιώνιος αντίπαλος του Ισραήλ, κάνει λάθος αν νομίζει ότι η Ουάσινγκτον θα εμποδίσει την κυβέρνηση Νετανιάχου να εισβάλει στον Λίβανο.

“Ως πρώην Ισραηλινός στρατιώτης και φιλοϊσραηλινός Αμερικανός αξιωματούχος, ο Χόχσταϊν είναι ξεκάθαρα υπέρ του Ισραήλ. Όπως και άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Μπλίνκεν, είναι δεσμευμένος από τις πολιτικές προτεραιότητες του Ισραήλ – αυτές της ασφάλειας, της ήττας της αραβικής αντίστασης και της αποκατάστασης της στρατιωτικής αποτροπής”, τονίζει ο Μπαρούντ στο TRT World.

Ωστόσο, οι πολιτικοί παράγοντες στη Μέση Ανατολή, από τη Χεζμπολάχ μέχρι τη Χαμάς, δεν είναι “αδιάφοροι προς την πολιτική αφοσίωση του Χόχσταϊν” και κατανοούν το μήνυμα της Ουάσινγκτον “μέσω του διορισμού ενός Ισραηλινού βετεράνου πολέμου ως ειρηνευτικού απεσταλμένου”, συμπληρώνει ο Μπαρούντ.

“Η ίδια η τοποθέτηση του Χόχσταϊν αντιπροσωπεύει μια διακριτική απειλή, ότι οι ΗΠΑ βλέπουν τον εαυτό τους ως μέρος του πολέμου και ότι θα κάνουν τα πάντα για να υπερασπιστούν το Ισραήλ”, προσθέτει ο Παλαιστίνιος αναλυτής.

Ποιος είναι ο Άμος Χόχσταϊν

Ο Χόχσταϊν περιγράφει τον εαυτό του ως “σύγχρονο Ορθόδοξο Εβραίο”. Οι Εβραίοι γονείς του από τις ΗΠΑ μετανάστευσαν στο Ισραήλ, όπου γεννήθηκε το 1973. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τα τέλη της δεκαετίας του 2000, υπηρέτησε ως σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής για μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος στο Καπιτώλιο.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συμμετείχε σε διαβουλεύσεις με το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ, σχετικά με την επανεγκατάσταση Παλαιστίνιων προσφύγων στις κεντρικές περιοχές της χώρας με αντάλλαγμα την άρση των αμερικανικών κυρώσεων, σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Γκραφ Χανς-Χριστόφ Σπόνεκ, Συντονιστή Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ για το Ιράκ τη δεκαετία του 1990.

Εργάστηκε επίσης ως Αντιπρόεδρος Διεθνών Λειτουργιών στην εταιρεία Cassidy & Associates, μια αμερικανική εταιρεία λόμπι, μέχρι το 2011, όταν εντάχθηκε στην κυβέρνηση Ομπάμα ως διπλωμάτης ενέργειας. Το 2014, έγινε Ειδικός Απεσταλμένος και Συντονιστής Διεθνών Υποθέσεων Ενέργειας του Ομπάμα. Αργότερα, διορίστηκε Υφυπουργός Εξωτερικών για Ενεργειακούς Πόρους. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα λόγω της προεδρίας Τραμπ, ο Χόχσταϊν επέστρεψε στα υψηλά κλιμάκια της Ουάσινγκτον υπό τη διοίκηση Μπάιντεν το 2021.

Μέχρι τον διορισμό του ως Αμερικανού απεσταλμένου στη Μέση Ανατολή, ο Χόχσταϊν υπηρέτησε ως Ειδικός Προεδρικός Συντονιστής για τις Παγκόσμιες Υποδομές και την Ενεργειακή Ασφάλεια του Μπάιντεν και πιο πρόσφατα ως Αναπληρωτής Βοηθός του Προέδρου και Ανώτερος Σύμβουλος για την Ενέργεια και τις Επενδύσεις.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του στον ενεργειακό τομέα, ο Χόχσταϊν πιστώνεται την επίλυση της θαλάσσιας διαμάχης μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου. “Εκ μέρους του κράτους του Ισραήλ, ευχαριστώ τον Αμερικανό μεσολαβητή Χόχσταϊν για τη σκληρή δουλειά του, που οδήγησε σε αυτή την ιστορική συμφωνία“, είχε γράψει ο τότε Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Γιαΐρ Λαπίρ, στο X το 2022.