Χάρτης: Πόσοι (και πού) είναι οι Έλληνες του εξωτερικού

Το ότι υπάρχει μία ακόμη Ελλάδα εκτός συνόρων μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, όμως έχει σε ένα μεγάλο βαθμό βάση. Μπορεί το τρίτο μεγάλο κύμα μετανάστευσης που γνωρίζει η χώρα να μην έχει τη δυναμική που είχαν τα δύο προηγούμενα (το πρώτο στις αρχές του περασμένου αιώνα και το δεύτερο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο) όμως ενισχύει σημαντικά τη δεύτερη αυτή Ελλάδα. 

Με βάση τα τελευταίες εκτιμήσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού σήμερα, περισσότεροι από 5.000.000 πολίτες ελληνικής καταγωγής ζουν εκτός των ελληνικών συνόρων, διεσπαρμένοι σε 140 χώρες της υφηλίου. Μεγαλύτερη συγκέντρωση πληθυσμού ελληνικής καταγωγής παρατηρούμε στις ΗΠΑ (περί τα 3.000.000), με δεύτερη την Ευρώπη (1.000.000)- συμπεριλαμβανομένων και των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης-, την Αυστραλία (650.000 με 700.000), τον Καναδά (περί τις 350.000), την Ασία – Αφρική (περί τις 100.000) και την Κεντρική και Νότια Αμερική (περί τις 60.000).

Στην Ευρώπη η μεγαλύτερη κοινότητα βρίσκεται στη Γερμανία (υπολογίζεται μεταξύ 400.000 και 450.000) και ακολουθείται από από τη Βρετανία όπου οι ελληνικής καταγωγής πολίτες υπολογίζονται σε 400.000 -μαζί όμως με την κυπριακή κοινότητα- ενώ από τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες ισχυρή παρουσία υπάρχει στη Ρωσία (98.000) και την Ουκρανία (90.000).

Νεο- μετανάστες

Από το ξέσπασμα της ύφεσης στην Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε, υπήρξε ένα νέο κύμα μετανάστευσης από Έλληνες στο εξωτερικό. Η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού έχει συγκεντρώσει όπου δυνατόν στοιχεία για την τάση όπως αυτή καταγράφεται έως σήμερα. Η καταγραφή αυτή δεν είναι εύκολη καθώς (για φορολογικούς κυρίως λόγους) οι περισσότεροι Έλληνες που μεταναστεύουν δεν έρχονται σε επαφή με τις κατά τόπους προξενικές αρχές. Παρακάτω αναφέρονται στοιχεία ή εκτιμήσεις από τις μεγαλύτερες χώρες-προορισμούς Ελλήνων μεταναστών καθώς και στοιχεία σχετικά με την πορεία για το 2016, όπου αυτά είναι διαθέσιμα.

ΗΠΑ: Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο Πρεσβείας Ουάσιγκτον δεν υπάρχουν στις Προξενικές μας Αρχές διαθέσιμα στοιχεία για τον αριθμό των Ελλήνων που μετανάστευσαν στις ΗΠΑ από το 2010 έως σήμερα. Σύμφωνα όμως με το Department of Homeland Security των ΗΠΑ, όπου ανευρέθησαν σχετικά στοιχεία στο διάστημα 2010 έως 2014 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες υπηκόους 6.340 άδειες παραμονής με καθεστώς μονίμου κατοίκου. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τον πίνακα η μετανάστευση στη συγκεκριμένη πενταετία κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την περασμένη δεκαετία, καθώς το 2000-2009 άδεια παραμονής έλαβαν 16.841 Έλληνες υπήκοοι.

Καναδάς: Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο Πρεσβείας Οτάβα και με στατιστικά στοιχεία του Καναδικού Υπουργείου Μετανάστευσης, Προσφύγων και Ιθαγένειας, στο διάστημα 2010 έως το πρώτο τρίμηνο του 2016 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες υπηκόους 1.616 άδειες παραμονής με καθεστώς μονίμου κατοίκου. Επίσης, στο διάστημα 2010 έως 2014 έχουν χορηγηθεί 687 προσωρινές άδειες εργασίας σε Έλληνες υπηκόους. Όπως προκύπτει από τα  στοιχεία ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν μεταναστεύσει στον Καναδά δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, όμως είναι σαφής η αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν εγκατασταθεί στον Καναδά είναι μεγαλύτερος, καθ’ όσον είναι πιθανόν να υπάρχουν Έλληνες που εργάζονται στον Καναδά είτε παρανόμως είτε με διπλή υπηκοότητα, οπότε λογίζονται ως Καναδοί πολίτες.

Αυστραλία: Σύμφωνα με στοιχεία των διπλωματικών μας Αρχών(2015) , αφίξεις νέων Ελλήνων παρατηρήθηκαν μετά το 2010, με ροή περί τους 9.000 κατ’ έτος. Οι περισσότεροι όμως εξ αυτών δεν καταγράφονται ως νέες αφίξεις, γιατί πρόκειται για Ομογενείς με διπλή υπηκοότητα, που είχαν παλιννοστήσει και επιστρέφουν λόγω της κρίσης στην Ελλάδα, στην Αυστραλία. Συνεχίζεται επίσης η άφιξη νέων με σπουδαστική βίζα, που τους επιτρέπει και μερική απασχόληση. Η εφαρμογή-από τον Σεπτέμβριο 2016 της διμερούς Συμφωνίας Ελλάδος-Αυστραλίας για την κινητικότητα των Νέων ( Work and Holiday Visas) θα βοηθήσει πολλούς νέους, αποφεύγοντας έτσι τη σπουδαστική βίζα που έχει δίδακτρα.

Ολλανδία: Σύμφωνα με το Προξενικό Γραφείο στη Χάγη δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία καταγεγραμμένα. Ωστόσο τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αυξημένη προσέλευση Ελλήνων στο Προξενικό Γραφείο. Από στατιστικά στοιχεία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ολλανδίας προκύπτει αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος, καθώς από 16.000 Έλληνες που ήταν πριν το 2010, ο αριθμός αυτός ανέρχεται σήμερα σε 24.000, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι περίπου 2.500 φοιτητές.

Αυστρία: Σύμφωνα με στοιχεία της αυστριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεταξύ 2010-2015 εγκαταστάθηκαν στην Αυστρία συνολικά 6165 Έλληνες. Παλιννόστησαν 3235.

Δανία: Ο συνολικός αριθμός Ελλήνων που διαμένουν στη χώρα, την πρώτη ημέρα του 2016 , όπως καταγράφεται από τη δανική στατιστική υπηρεσία ήταν 2360 άτομα (όταν την αντίστοιχη ημέρα του 2010 ήταν 941). Παρατηρείται αύξηση του αριθμού των Ελλήνων, ιδιαιτέρως αυτών της ηλικιακής ομάδας 25-29 ετών.

Ηνωμένο Βασίλειο: Σύμφωνα με τα στοιχεία του βρετανικού Υπουργείου Εργασίας & Συντάξεων, ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν αποκτήσει Αριθμό Κοινωνικής Ασφάλισης (National Insurance Number, NIN) έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία έτη. Ο Αριθμός Κοινωνικής Ασφάλισης είναι απαραίτητος για την είσοδο στην αγορά εργασίας του Ηνωμένου Βασιλείου και αποτελεί τον ασφαλέστερο δείκτη για τον αριθμό των Ελλήνων που μεταβαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο για απασχόληση.

Η συντριπτική πλειοψηφία των εγγεγραμμένων (περίπου 90% του συνόλου) ανήκει στην ευρύτερη ηλικιακή ομάδα 18-44 ετών, ενώ σημαντική ποσοστιαία άνοδο παρουσιάζει και η ηλικιακή ομάδα 45-59 ετών. Κατά φύλο, οι εγγεγραμμένοι το 2015 κατανέμονται κατά περίπου 45% σε γυναίκες και 55% άνδρες.

Γερμανία: Σύμφωνα με στοιχεία της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας DESTATIS ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσαν στη Γερμανία κατά τα έτη 2010-2015 έχει ως εξής:

Τα στοιχεία του 2015 είναι προσωρινά. 

Βέλγιο: Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ελληνικών κοινοτήτων και της Μητρόπολης Βελγίου, ο αριθμός των Ελλήνων που εγκαταστάθηκαν στο Βέλγιο από το 2010 μέχρι σήμερα υπολογίζεται στις 5000.

Φινλανδία: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των φινλανδικών αρχών από το 2010 έως το 2015 έχουν μετοικήσει στη Φινλανδία 430 Έλληνες: 250 άνδρες και 180 γυναίκες. Στη Φινλανδία κατοικούν συνολικά 1239 Έλληνες.

Λουξεμβούργο: Σύμφωνα με την υπηρεσία μετανάστευσης του Υπ. Εξωτερικών Λουξεμβούργου, ο αριθμός των Ελλήνων πολιτών στο Λουξεμβούργο το 2014 ήταν 2108, ενώ το 2015 ήταν 2572.

Κούβα: Σύμφωνα με την κρατική στατιστική υπηρεσία της Κούβας, στο διάστημα 2010-2015 έχουν μεταναστεύσει στην Κούβα 29 Έλληνες πολίτες.

Ελβετία: Οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν τα τελευταία χρόνια στην περιοχή δικαιοδοσίας του Γενικού Προξενείου Γενεύης (Καντόνια Γενεύης, Βω (Vaud) και Βαλαί (Valais)) υπολογίζονται σε περίπου 5.000. Η πλειονότητά τους είναι υψηλής μορφώσεως και εργάζονται σε νοσοκομεία, πολυεθνικές εταιρίες, πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, τραπεζικούς οργανισμούς και άλλες ιδιωτικές εταιρίες.

Νορβηγία: Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Νορβηγίας ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσαν στην Νορβηγία κατά τα έτη 2010-2016 είναι:

Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: Μετά το 2010 παρατηρήθηκε μια αυξητική τάση έλευσης Ελλήνων. Από 1.500 ομογενείς το 2010, ανήλθαν στους 1.850 το 2011, σε 2.600 το 2012 και σε 3.352 το 2013. Δραστηριοποιούνται κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα, στο εμπόριο, στα ναυτιλιακά, στον τουρισμό.

Κατάρ: Από 450 ομογενείς το 2008, έφθασαν το 2014 στους 1.000 και συνεχίζει αυξητική τάση. Οι περισσότεροι απασχολούνται στις κατασκευές.